Bị ép nghỉ việc khi đang mang thai - lao động nữ nên làm gì

Tuy nhiên, vài ngày sau, quản lý gọi chị lên và nói: "Bây giờ chị có bầu, làm việc sẽ ảnh hưởng năng suất. Hay là chị viết đơn xin nghỉ việc, công ty sẽ cho chị nghỉ luôn để lo cho thai nhi, chứ không thì cũng không bố trí việc được đâu".

Chị N. sợ mất việc, sợ bị gây khó dễ nên đành viết đơn xin nghỉ việc theo yêu cầu. Sau khi nghỉ, chị không được hưởng trợ cấp thất nghiệp hay chế độ thai sản. Lúc này, chị mới thắc mắc: Liệu công ty làm vậy có đúng không? Và chị có thể được bảo vệ không?

Trả lời:

Theo Điều 137 Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động không được đơn phương chấm dứt hợp đồng, hoặc sa thải người lao động nữ vì lý do mang thai. Việc ép người lao động "tự viết đơn nghỉ việc" dù không tự nguyện, cũng là hành vi lách luật để buộc người lao động nghỉ việc trái pháp luật.

Dù chị N. đã viết đơn nghỉ việc, nhưng nếu có bằng chứng cho thấy việc đó không phải do tự nguyện mà bị ép buộc (ví dụ: có người chứng kiến, ghi âm cuộc nói chuyện, hoặc nhiều người cùng bị như vậy), thì có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố việc chấm dứt hợp đồng là trái luật, và yêu cầu: Chủ sử dụng lao động phải bồi thường thiệt hại. Những khoản thiệt hại có thể được tính toán là thu nhập bị mất, bảo hiểm…

Chủ sử dụng lao đọng cũng phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định của pháp luật hoặc có thể khôi phục việc làm nếu chị N. còn nhu cầu và công ty vẫn hoạt động.

Trong trường hợp chị đã đóng bảo hiểm xã hội đủ từ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con, thì vẫn có quyền nhận chế độ thai sản, ngay cả khi đã nghỉ việc.

Do đó, chị nên liên hệ với cơ quan Bảo hiểm xã hội để được hướng dẫn làm thủ tục nhận trợ cấp thai sản (theo Điều 31, Luật Bảo hiểm xã hội 2014).

Mang thai là thiên chức thiêng liêng, không phải là cái cớ để bị phân biệt đối xử hay đẩy ra khỏi công việc. Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm mọi hình thức sa thải, ép nghỉ đối với phụ nữ mang thai.

Nếu rơi vào tình huống bị ép nghỉ việc như chị N., hãy không vội viết đơn xin nghỉ nếu không tự nguyện, ghi âm, nhờ người làm chứng nếu bị đe dọa, liên hệ Trung tâm trợ giúp pháp lý hoặc Liên đoàn Lao động địa phương, liên hệ cơ quan bảo hiểm để đảm bảo quyền được hưởng chế độ bảo hiểm thai sản.