Biện pháp phục hồi chức năng cho người viêm phế quản

1. Biện pháp phục hồi chức năng cho người viêm phế quản

Dựa vào các kết quả thăm dò chức năng thông khí phổi cũng như lượng đờm có trong đường hô hấp của người bệnh mà các bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản sẽ được phân chia như sau:

1.1. Phục hồi chức năng cho người bệnh có tình trạng khó thở

Những người bệnh có tình trạng khó thở sẽ được áp dụng một số bài tập luyện tập nhằm mục đích tăng thông khí phổi, giảm khó thở, giảm năng lượng cần thiết cho việc thở cũng như giảm đi năng lượng phải sử dụng cho việc thở. Điều này giúp người bệnh giảm bớt khó thở, bớt mất sức hơn.

Một số bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản ở nhóm này có thể kể tới như tập thở cơ hoành các tư thế, tập ho hữu hiệu, tập thở cơ hoành có trợ giúp, tập thở hoành với dụng cụ (gậy, thang tường, ròng rọc, đai vải), các kỹ thuật vận động tăng cường thể lực,...

1.2. Người bệnh có ứ đọng nhiều đờm rãi ở phổi

Những người viêm phế quản có ứ đọng nhiều đờm dãi ở phổi sẽ được thực hiện một số bài tập phục hồi chức năng cho phổi và đường hô hấp, nhằm mục đích tống đẩy các chất đờm dịch trong đường khí phế quản đồng thời làm thông thoáng đường dẫn khí, điều này giúp tăng thông khí phổi, giảm khó thở, đồng thời dự phòng viêm nhiễm tái phát.

Một số kỹ thuật giúp tống đờm dãi ra khỏi đường hô hấp ở những người bệnh này có thể kể tới như kỹ thuật tập ho có hiệu quả, thực hiện những bài tập thở cơ hoành, tập thở cơ hoành với các dụng cụ như gậy, thang tường, ròng rọc, đai vải,....dẫn lưu tư thế, kết hợp kỹ thuật vỗ, rung lồng ngực; các kỹ thuật vận động tăng cường thể lực.

1.3. Bài tập cho những người viêm phế quản mãn tính

Những người mắc viêm phế quản mãn tính có thể xuất hiện cả giám thông khí phổi và ứ đọng nhiều đờm dãi ở phổi. Chính vì thế, khi tiến hành phục hồi chức năng cho người mắc viêm phế quản mãn tính, người thực hiện cần đảm bảo được các yêu cầu bao gồm: tăng thông khí phổi, tống đẩy các chất đờm dịch, giảm khó thở và dự phòng viêm nhiễm tái phát.

Một số bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản mãn tính có thể được chỉ định như bài tập ho có hiệu quả, tập thở bụng, vỗ rung lồng ngực, luyện tập các bài tập nhằm tăng cường thể lực cho người bệnh.

Bài tập thở cho bệnh nhân viêm phế quản mãn tính - Ảnh minh họa

Kỹ thuật vỗ rung lồng ngực và dẫn lưu tư thế - Ảnh minh họa

2. Mục đích khi phục hồi chức năng cho người viêm phế quản

Điều trị các bệnh lý hô hấp nói chung và bệnh viêm phế quản nói riêng là một quá trình điều trị tổng thể bao gồm điều trị nguyên nhân, điều trị triệu chứng và phục hồi chức năng cho người viêm phế quản. Trong đó, quá trình phục hồi chức năng cho người viêm phế quản đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp cải thiện chức năng hô hấp và thông khí cho người bệnh.

Phục hồi chức năng hô hấp cho người viêm phế quản giúp làm giảm các dấu hiệu khó thở, cải thiện chất lượng cuộc sống, tăng khả năng gắng sức, giúp ổn định hoặc cải thiện bệnh, giảm số đợt kịch phát phải nhập viện điều trị, giảm số ngày nằm viện, tiết kiệm chi phí điều trị.

Phục hồi chức năng sẽ không được áp dụng vào trong giai đoạn cấp tính của bệnh hô hấp. Phương thức trị liệu tùy theo từng bệnh mà thay đổi, vì vậy yêu cầu sẽ không giống nhau mặc dù đều nhằm mục đích phục hồi chức năng hô hấp.

Trong điều trị phục hồi các bệnh mãn tính, vận động hô hấp trị liệu ngày càng được sử dụng rộng rãi với mục đích làm gia tăng dung tích hô hấp nhưng không bị gia tăng sự tiêu thụ oxy, nghĩa là không gây mệt đối với người bệnh. 

Cơ chế giúp các bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản mang đến hiệu quả điều trị cao chính là chúng tác động lên các yếu tố sinh lý và cơ học của chức năng hô hấp và vận động của người bệnh, điều này giúp người viêm phế quản tống được các dịch tiết ứ đọng trong đường hô hấp ra ngoài. Đồng thời, khi thực hiện các bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản còn giúp người bệnh điều chỉnh được nhịp thở của mình cũng như 

Về các bệnh hô hấp mãn tính (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính - COPD, giãn phế quản, hen phế quản, khí phế thũng phổi...) vận động hô hấp trị liệu có vai trò vô cùng quan trọng. Do tác động trên các yếu tố sinh lý và cơ học của chức năng hô hấp, vận động hô hấp trị liệu giúp người bệnh tống thải được các chất tiết dịch ra ngoài để sự thông khí được diễn ra dễ dàng, kiểm soát được nhịp thở và tạo thư giãn trong cơn khó thở, gia tăng sự trao đổi khí bằng cách tập thở có hiệu quả và tập cho lồng ngực giãn nở tối đa. 

Đồng thời, nó giúp duy trì tầm vận động bình thường của cột sống và khớp vai, tránh được những biến dạng do tư thế xấu, giúp làm tăng tiến mức độ hoạt động của người bệnh.duy trì tầm vận động bình thường của cột sống và khớp vai tránh những biến chứng khi người bệnh tập thở sai cách.

Tuy nhiên, muốn các bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản đem lại được hiệu quả điều trị cao, người bệnh cần được tập thở đúng cách và vận động cơ hoành có hiệu quả nhất. Đồng thời, được hướng dẫn tập luyện sao cho các cơ hô hấp hoạt động hiệu quả nhưng tiêu tốn ít năng lượng nhất có thể. Ngoài tập những bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản, người bệnh cũng có thể được áp dụng các tư thế dẫn lưu phù hợp để đờm dãi được tống ra ngoài hiệu quả.

Để biết có thể áp dụng phương pháp phục hồi chức năng cho người viêm phế quản như thế nào, các Bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá mức độ khó thở, mức độ co kéo cơ hô hấp cũng như lượng đờm có trong đường hô hấp của người bệnh. Tùy thuộc vào từng trường hợp mà các bài tập phục hồi chức năng cho người viêm phế quản sẽ là khác nhau.

3. Các kỹ thuật phục hồi chức năng cho người viêm phế quản

3.1. Kỹ thuật vỗ lồng ngực

Kỹ thuật vỗ lồng ngực là động tác làm rung cơ học, giúp long đờm dãi ứ đọng trong phổi. Khi thực hiện kỹ thuật này, người kỹ thuật viên cần chú ý những điểm sau: 

Bàn tay của kỹ thuật viên luôn ở tư thế chụm lại, các ngón tay khép, khi vỗ lên thành ngực của người bệnh sẽ tạo ra một khoảng đệm không khí, khi vỗ cần vỗ với lực vừa phải không quá mạnh cũng không quá nhẹ để tạo được các cơn sóng rung đều giúp cho đờm được ra ngoài một cách dễ dàng.

3.1. Kỹ thuật tập thở

Kỹ thuật tập thở bụng hay còn gọi là tập thở cơ hoành giúp cho tăng thông khí phổi. Khi thực hiện kỹ thuật này, người bệnh nằm ngửa hoặc nửa nằm nửa ngồi, đầu gối gấp 45 độ và hai khớp háng xoay ngoài. Thực hiện kỹ thuật tập thở đúng thì người bệnh sẽ thấy khi hít vào cơ hoành hạ xuống và bụng phồng lên, ngược lại thở ra cơ hoành nâng lên, bụng lõm xuống.