pnvnonline@phunuvietnam.vn
Các biến chứng của quai bị, đâu là biến chứng nguy hiểm nhất?
Quai bị là một căn bệnh thường thấy ở trẻ em do virus gây ra. Bệnh có thể tự khỏi nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, nếu không chăm sóc bệnh nhân tốt, những biến chứng của quai bị hoàn toàn có thể xảy ra và vô cùng nguy hiểm.
1. Bệnh quai bị nguy hiểm như thế nào?
Thông thường, bệnh quai bị khá lành tính và có thể tự khỏi sau từ 1 đến 2 tuần. Bệnh có các triệu chứng lâm sàng như sốt, mệt mỏi, đau đầu, ăn uống kém, có thể rét run hay cảm thấy ớn lạnh. Sau đó, tuyến mang tai của bệnh nhân bắt đầu sưng, lan dần ra vùng trước tai đến xuống dưới hàm.
Bệnh nhân khi bị quai bị thường sưng cả 2 bên tuyến mang tai sau vài ngày mắc bệnh. Da chỗ bị sưng căng phồng, gây đau và khó nuốt. Trong một số trường hợp, có thể viêm cả tuyến nước bọt dưới hàm và sưng đỏ ở lỗ ống Stenon tại niêm mạc má 2 bên.
Người đã mắc bệnh quai bị sẽ có miễn dịch vĩnh viễn, do đó sẽ không bị mắc bệnh lại nữa. Nhưng nếu người bệnh không được chăm sóc tốt và điều trị đúng cách, các biến chứng của quai bị sẽ xuất hiện, ít gặp nhưng lại vô cùng nguy hiểm đối với sức khỏe. Đặc biệt, người lớn thường dễ gặp biến chứng hơn trẻ em. Do đó cần đặc biệt lưu ý, không nên chủ quan khi mắc bệnh.
2. Biến chứng của quai bị là gì?
Những biến chứng nguy hiểm có thể kể đến khi mắc bệnh quai bị bao gồm: Viêm tinh hoàn, teo tinh hoàn ở nam giới. Viêm buồng trứng ở nữ giới. Sảy thai hoặc thai chết lưu. Viêm cơ tim, viêm tụy cấp tính. Viêm não, viêm màng não. Nhồi máu phổi… Viêm cơ tim, Viêm tuyến lệ, Viêm tuyến giáp, Viêm thần kinh thị giác, Viêm phổi, viêm thanh khí phế quản, Rối loạn chức năng gan, xuất huyết do giảm tiểu cầu, Viêm đa khớp...
Tìm hiểu chi tiết hơn về một vài biến chứng thường gặp nhất dưới đây:
2.1. Biến chứng quai bị gây viêm tinh hoàn
Viêm tinh hoàn là một biến chứng thường gặp nhất ở nam giới, kể cả ở lứa tuổi đã dậy thì hay đã trưởng thành. Thông thường, bệnh nhân sẽ bị viêm ở một bên tinh hoàn hoặc triệu chứng sưng cách nhau từ 2 đến 3 ngày nếu viêm ở cả 2 bên.
Các triệu chứng của viêm tinh hoàn thường xuất hiện sau viêm tuyến mang tai từ 7 đến 10 ngày. Bệnh nhân sẽ sốt cao, buồn nôn, tinh hoàn đau nhức và sưng to gấp 2 đến 3 lần bình thường, đôi khi có thể sưng ở mào tinh hoàn. Triệu chứng sưng chỉ hết sau 2 tuần, kể cả khi đã hết sốt.
Theo các chuyên gia, tỷ lệ nam giới gặp biến chứng viêm tinh hoàn sau khi mắc bệnh quai bị là 20 đến 35%. Trong đó, 50% số trường hợp có thể bị teo tinh hoàn dẫn đến vô sinh. Do đó, đây là một biến chứng vô cùng nguy hiểm đối với nam giới mắc bệnh quai bị.
2.2. Viêm buồng trứng ở nữ giới
Thực tế, đối với nữ giới các trường hợp mắc quai bị xảy ra ít hơn và cũng ít gặp biến chứng hơn so với nam giới.
Các nhà khoa học đã chứng minh được rằng tỷ lệ nữ giới mắc biến chứng viêm buồng trứng khi mắc quai bị chỉ chiếm 7%. Số trường hợp vô sinh do biến chứng của quai bị cũng rất hiếm gặp. Tuy nhiên, không vì thế mà nữ giới chủ quan khi mắc quai bị.
2.3. Sảy thai là biến chứng của quai bị
Quai bị vô cùng nguy hiểm đối với phụ nữ đang mang thai. Nếu mắc quai bị trong giai đoạn 3 tháng đầu, phụ nữ mang thai có thể gặp phải biến chứng bị sảy thai hoặc gây dị dạng ở thai nhi.
Trong trường hợp mắc quai bị ở phụ nữ mang thai ở 3 tháng cuối thì có thể gây ra tình trạng sinh non hoặc thai chết lưu vô cùng nguy hiểm.
2.4. Viêm tụy cấp
Viêm tụy cấp là một biến chứng khá nặng và chiếm 3 đến 7% các trường hợp người mắc quai bị. Viêm tụy cấp có thể xảy ra từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 10, sau khi tuyến mang tai đã bớt sưng.
Khi mắc biến chứng này, bệnh nhân thường có dấu hiệu sốt cao trở lại, đau thượng vị, buồn nôn, thậm chí nôn. Ngoài ra, bệnh nhân có thể bị tiêu chảy, chán ăn và tụt huyết áp.
2.5. Tổn thương thần kinh, viêm não
Rất ít khi gặp, chỉ chiếm khoảng 0,5% số trường hợp mắc bệnh quai bị. tuy nhiên viêm não hoặc tổn thương thần kinh lại rất nặng nề. Bệnh có thể xảy ra từ 3 đến 10 ngày sau khi viêm tuyến mang tai. Đôi khi, biến chứng này cũng có thể xảy ra đơn độc.
Khi gặp các biến chứng tổn thương thần kinh hay viêm não, bệnh nhân sẽ có những triệu chứng khó chịu như nhức đầu, thay đổi tính tình, bứt rứt, co giật, rối loạn tri giác, rối loạn thị giác, đầu to do não úng thủy. Một số tổn thương thần kinh ở sọ não còn là nguyên nhân dẫn đến giảm thị lực, điếc, viêm đa rễ thần kinh, viêm tủy sống cắt ngang.
2.6. Điếc do quai bị
Mắc quai bị có thể gây ra biến chứng điếc vĩnh viễn ở người bệnh. Tuy tỉ lệ mắc quai bị bị điếc rất thấp. Nhưng người bệnh tuyệt đối không thể chủ quan.
2.7. Các biến chứng khác
Bên cạnh viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng, viêm tụy cấp hay tổn thương về thần kinh, tuy hiếm gặp nhưng bệnh nhân mắc bệnh quai bị còn có nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm khác.
Những biến chứng này gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và cuộc sống của người mắc bệnh. Hơn thế nữa, quai bị rất dễ lây nhiễm từ người qua người bằng đường hô hấp như ho và hắt hơi. Chính vì vậy, mọi người cần đặc biệt lưu ý và không chủ quan để tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra.