Cải thiện môi trường làm việc "độc hại"

"Bức tường" của định kiến

Ngân Hà là một kỹ sư phần mềm nhiều hoài bão. Cô gia nhập một công ty công nghệ lớn và là một trong số ít kỹ sư là nữ trong đội. Ban đầu, mọi thứ đều tốt đẹp nhưng dần dần, Ngân Hà cảm thấy có một "bức tường vô hình" ngăn cách cô với các đồng nghiệp nam.

Trong các cuộc họp, ý kiến của Ngân Hà thường bị phớt lờ hoặc bị ngắt lời. Khi cô đưa ra giải pháp kỹ thuật, một đồng nghiệp nam thường lặp lại ý đó và được tán thưởng. Cô hiếm khi được giao những dự án lớn mà thường được mặc định giao cho những nhiệm vụ "nhẹ nhàng" hơn, dù cô đã chứng minh năng lực nhiều lần. 

Thậm chí, đôi khi cô còn nghe được những lời nhận xét kiểu như: "Con gái thì biết gì về code phức tạp" hay "Ngân Hà nên đi làm marketing thì hợp hơn". Điều này khiến Ngân Hà cảm thấy bị tổn thương, mất đi nhiệt huyết và bắt đầu nghi ngờ chính mình.

Ban đầu, Ngân Hà cố gắng chứng minh năng lực của mình bằng cách làm việc chăm chỉ gấp đôi, hoàn thành mọi việc một cách hoàn hảo. Nhưng điều đó chỉ khiến cô kiệt sức mà không thay đổi được tình hình. 

Sau đó, cô quyết định thay đổi chiến lược. Ngân Hà bắt đầu ghi lại chi tiết các trường hợp bị phớt lờ, bị ngắt lời, hoặc những lời nhận xét mang tính định kiến, kèm theo ngày tháng và bối cảnh cụ thể. Việc này giúp cô có bằng chứng rõ ràng khi cần đối thoại hoặc báo cáo.

Cô chủ động kết nối với một nữ quản lý cấp cao trong công ty, người mà cô tin tưởng và chia sẻ những gì mình đang trải qua. Người quản lý này đã đưa ra lời khuyên quý báu, giúp Ngân Hà nhìn nhận vấn đề khách quan hơn và tìm cách đối phó. 

Ngân Hà cũng tìm được một vài đồng nghiệp có tư tưởng cởi mở, những người sau này trở thành đồng minh hỗ trợ cô trong các cuộc họp. Thay vì chỉ im lặng, Ngân Hà học cách ngắt lời lịch sự khi bị chen ngang: "Xin lỗi, tôi vẫn chưa nói xong ý của mình..." hoặc "Như tôi đã trình bày trước đó...". 

Cô cũng chủ động gửi email tóm tắt các ý tưởng và đóng góp của mình sau mỗi cuộc họp để tạo bằng chứng bằng văn bản.

Cuối cùng, Ngân Hà đã mạnh dạn trình bày vấn đề của mình lên phòng nhân sự và cấp quản lý cao hơn, kèm theo những bằng chứng đã thu thập. Nhờ sự hỗ trợ từ người cố vấn và những cải thiện trong giao tiếp, môi trường làm việc của cô dần được cải thiện. 

Ngân Hà đã chứng minh rằng, việc đối mặt và lên tiếng không phải là yếu đuối, mà là sức mạnh để bảo vệ bản thân và tạo ra sự thay đổi.

Bị cô lập trong "văn hoá im lặng"

Mai Lan là trưởng nhóm một dự án. Cô là người có chuyên môn cao và rất tận tâm. Tuy nhiên, cô lại rơi vào một môi trường làm việc có "văn hóa im lặng", nơi mọi người thường tránh né xung đột, không dám thẳng thắn đưa ra ý kiến, thường xuyên có những tin đồn, nói xấu sau lưng. 

Mai Lan, một người thẳng tính và minh bạch, cảm thấy mình bị cô lập. Đồng nghiệp thường không hợp tác, truyền đạt thông tin không rõ ràng, thậm chí cố tình gây khó dễ cho công việc của cô. Mai Lan cảm thấy mình luôn phải "đoán mò" suy nghĩ của người khác. Nhất là không có ai thực sự ủng hộ hay tin tưởng cô. Áp lực này khiến cô mất ngủ, hiệu suất công việc giảm sút.

Mai Lan nhận ra rằng cô cần phải phá vỡ "bức tường im lặng" này để làm việc hiệu quả và bảo vệ bản thân.

Chủ động giao tiếp minh bạch: Mai Lan bắt đầu chủ động gặp gỡ từng thành viên trong nhóm và các bên liên quan để làm rõ thông tin, đặt câu hỏi trực tiếp nhưng lịch sự về những vấn đề còn khúc mắc. Cô không ngại đề nghị tổ chức các buổi họp riêng để thảo luận những vấn đề nhạy cảm.

Từng bước xây dựng sự tin tưởng: Cô tập trung vào việc xây dựng mối quan hệ dựa trên sự chuyên nghiệp và minh bạch. Khi có thành viên nào cần giúp đỡ, Mai Lan luôn sẵn lòng hỗ trợ. Cô cũng luôn giữ lời hứa và hoàn thành cam kết của mình, từ đó dần dần tạo dựng niềm tin từ đồng nghiệp.

Sử dụng kỹ năng lắng nghe và thấu hiểu: Mai Lan nhận ra rằng việc thẳng thắn đôi khi không đủ. Cô bắt đầu lắng nghe nhiều hơn, cố gắng hiểu những gì không được nói ra và tìm cách tiếp cận vấn đề từ nhiều góc độ. Cô cũng học cách đưa ra phản hồi mang tính xây dựng thay vì chỉ trích.

Tạo kênh giao tiếp an toàn: Mai Lan đề xuất với quản lý cấp cao về việc thiết lập một kênh giao tiếp nội bộ an toàn, nơi mọi người có thể đưa ra phản hồi hoặc báo cáo vấn đề một cách ẩn danh, giúp từ từ phá vỡ "văn hóa im lặng".

Nhờ sự kiên trì và thay đổi chiến lược, Mai Lan không chỉ dần phá vỡ được "bức tường cô lập" mà còn giúp cải thiện đáng kể văn hóa giao tiếp trong nhóm. Cô chứng minh rằng việc chủ động tạo ra sự thay đổi là hoàn toàn có thể, ngay cả trong một môi trường đầy thách thức.