Cha mẹ bối rối khi con 7-8 tuổi đã dậy thì

Chị Diệp hỏi dồn dập con gái: “Con có đau không, con thấy ngực thế này từ bao giờ. Sao không nói với mẹ…”. Con gái chị nghe mẹ hỏi thế nghĩ nguy hiểm nên chẳng nói được gì.
Buổi tối, trước khi ngủ hai mẹ con nằm cạnh nhau, chị Diệp to nhỏ cùng con. Con gái chị hiểu ra việc đó không nguy hiểm và chia sẻ với mẹ. Tuy con tâm sự hết nhưng trong đầu chị Diệp hết sức hoang mang: Ngày trước phải cuối cấp 1, thậm chí lên cấp 2 chị và bạn bè đồng trang lứa mới có biểu hiện như con gái chị. Sao giờ con bị thế sớm thế.

Tuổi dậy thì của trẻ ngày càng sớm. Ảnh minh họa

Cuối tuần, chị tranh thủ đưa con đi kiểm tra sức khỏe để yên tâm hơn. Bác sĩ đã giải toả nỗi lo của chị Diệp: Cách đây hơn 20 năm, tuổi dậy thì trung bình của nữ giới khoảng 14-15 tuổi nhưng hiện nay là 11-12 tuổi, có trẻ bắt đầu lúc 9 tuổi, thậm chí chỉ 7 tuổi đã dậy thì. Trẻ dậy thì sớm là trước 8 tuổi (bé gái) và trước 9 tuổi (bé trai) với các biểu hiện khác nhau. Như tuyến vú hay lông mu phát triển sớm hoặc kinh nguyệt xuất hiện...

Mới đây, các bác sĩ BV Nhi Đồng 1, TPHCM tiếp nhận nhiều trẻ dậy thì ở tuổi lên 4-5, vì các bé đã có kinh nguyệt. 

BS Lê Thị Kim Dung, Trung tâm Y tế Thái Hà (Hà Nội) cho rằng: Hiện độ tuổi dậy thì của trẻ ngày càng sớm hơn so với trước kia. Đến nay, độ tuổi chính xác để một đứa trẻ bị coi là dậy thì sớm vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau. Tuy nhiên, có thể lấy mốc dậy thì được coi là sớm nếu khởi phát trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai.

Cha mẹ có thể dễ dàng nhận thấy dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ qua những biểu hiện khác thường ở bên ngoài cơ thể của trẻ.
Trẻ dậy thì sớm thường có dấu hiệu tăng trưởng rất nhanh, chiều cao có thể phát triển từ 7 đến 15cm/năm. Biểu hiện dậy thì sớm ở bé gái đó là nếu trước 8 tuổi trẻ đã xuất hiện những dấu hiệu giới tính đặc trưng như ngực to, núm vú phát triển, sẫm màu, bắt đầu có lông mu, lông nách, âm đạo tăng dịch nhầy... hoặc thấy kinh lần đầu. Còn ở bé trai có biểu hiện như cơ bắp nở nang; dương vật to, dài, sẫm màu; có ria mép; vỡ giọng; có hiện tượng xuất tinh trước 10 tuổi.

Hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ do rất nhiều nguyên nhân. Trẻ dậy thì sớm có thể chỉ đơn thuần là sự trưởng thành trước thời hạn. Tuy nhiên trẻ dậy thì sớm cũng không loại trừ một số bệnh lý có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra tình trạng này. Một nguyên nhân nữa có thể gây dậy thì sớm ở trẻ là do những nhân tố bên ngoài như chế độ ăn giàu năng lượng cùng với việc lạm dụng thuốc bổ, ăn nhiều thịt động vật có chứa các chất kích thích thúc đẩy quá trình tăng trưởng nhanh ở vật nuôi...

“Nếu nghi ngờ trẻ dậy thì sớm, cần đến khám bác sĩ chuyên khoa nội tiết ở trẻ em (nội tiết nhi khoa). Để chẩn đoán xác định cần làm một số xét nhiệm cận lâm sàng. Hiện nay, những tiến bộ của y học cho phép việc điều trị dậy thì sớm cho kết quả khả quan”, BS Dung cho hay.

Để hạn chế trẻ dậy thì sớm, cần bổ sung dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt tăng cường rau củ quả cho trẻ trong bữa ăn hằng ngày, hạn chế ăn nhiều đồ ngọt, đồ chiên rán... chứa nhiều chất béo khiến trẻ thừa dinh dưỡng. Chú ý lựa chọn thực phẩm an toàn, tránh mua thực phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc, thực phẩm chứa hormone tăng trưởng sẽ ảnh hưởng tới dậy thì sớm. Khuyến khích trẻ năng vận động, vì vận động sẽ giúp trẻ tiêu hao năng lượng… để hạn chế dậy thì sớm.