Sáng nay 29/10, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội. Đa số đại biểu đều ủng hộ quy định số ĐBQH hoạt động chuyên trách ít nhất là 35% tổng số đại biểu. Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quy định này không hạn chế việc có thể bố trí số ĐBQH hoạt động chuyên trách nhiều hơn tỷ lệ nói trên, nên đề nghị không sửa đổi, bổ sung quy định về tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách trong Luật hiện hành. Tỷ lệ cụ thể đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách sẽ được xác định trong đề án bầu cử gắn với từng nhiệm kỳ để bảo đảm phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ và nguồn nhân sự thực tế.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà cho rằng, đã đến lúc nên xem xét lại đại biểu chuyên trách. “Các đại biểu như chúng tôi thực tế cơ quan Chính phủ chịu trách nhiệm về công tác quản lý, cơ chế chính sách pháp luật, khâu tổ chức thực hiện nhưng phân cấp cho địa phương rất lớn. Nhiều câu Bộ trưởng không nắm được, bị nhân dân phê bình nhưng thực tế thẩm quyền đó đã phân cấp cho địa phương”- ông Hà chia sẻ tại thảo luận.
Cũng theo ông, khi nhiều Bộ trưởng, thậm chí chủ tịch UBND tỉnh cũng làm ĐBQH, do đó việc chỉ đạo, điều hành rất khó khăn. “Quốc hội vẫn có thể sử dụng quyền của mình để yêu cầu Bộ trưởng giải trình, để có những phiên chất vấn nhưng phải chăng Bộ trưởng, Chủ tịch UBND cứ phải là đại biểu Quốc hội?” – ông nêu vấn đề.
Trước bất cập này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đề xuất cần tăng số lượng nhưng tăng số đại biểu chuyên trách của Quốc hội, đặc biệt là đại biểu chuyên trách có kiến thức, kinh nghiệm trong vấn đề quản lý và xây dựng pháp luật để hoạt động lập pháp có hiệu quả hơn. “Tỷ lệ này không chỉ 35% mà cần tăng 50-60% để đội ngũ Quốc hội có vai trò khác đi” – ông nói.
Đồng tình với điều này, ĐB Nguyễn Thanh Hiền (đoàn Nghệ An) cũng cho rằng vai trò của ĐBQH chuyên trách trong Quốc hội rất quan trọng. “Mặc dù thời điểm hiện nay chúng ta đang phấn đấu ít nhất là 35% nhưng xu thế phải nhiều hơn. Tôi đồng tình với việc tăng tỷ lệ ĐBQH chuyên trách và từng bước giảm đại biểu Quốc hội kiêm nhiệm”- ĐB Hiền cho hay.
Bên cạnh việc tăng tỷ lệ số lượng ĐBQH chuyên trách, một số ý kiến đề nghị cần lưu tâm đến chất lượng và năng lực của đại biểu. Theo ĐB Vũ Trọng Kim (đoàn Hải Dương), tăng cơ học số lượng ĐBQH ở cơ quan chuyên trách mà giảm ở địa phương sẽ dẫn đến việc thiếu tiếng nói, “hơi thở” dân chủ từ các vùng, miền, địa phương…
Cũng theo ĐB Vũ Trọng Kim, hiện nay bộ máy Quốc hội thường là đi từ chuyên viên lên Vụ phó, Vụ trưởng “Tôi thấy không phải cứ làm nhiều năm là thành ĐBQH, mà cần luân chuyển về địa phương một thời gian nhất định để hoạt động ở các ngành, các cấp, chứ không nên đi thẳng lên như bây giờ. Nếu tăng số lượng ĐBQH hoạt động chuyên trách mà không thông qua hoạt động thực tiễn là không được” - ông nhìn nhận.
Việc trải nghiệm thực tiễn tại địa phương của các ĐBQH chuyên cũng được ông Thào Xuân Sùng (đoàn Hà Giang) nhấn mạnh, bởi hoạt động này mới giúp nâng cao nhận thức một cách rõ ràng và nhất quán ở mỗi người, từ đó mỗi vấn đề đưa ra bàn thảo tại Quốc hội, các ĐBQH sẽ có được góc nhìn đa chiều và thực tế.
“Hơn 10 năm làm Bí thư tỉnh ủy, tôi rất ủng hộ quan điểm này. Làm sao để đội ngũ cán bộ của chúng ta từ Ủy viên thường trực chuyên trách của Quốc hội được trải nghiệm qua thực tế, tối thiểu là làm lãnh đạo của huyện hay kể cả Chánh văn phòng, phó Chánh văn phòng HĐND. Chúng ta cần hướng tới mục tiêu tăng chất lượng ĐBQH” - ông Thào Xuân Sùng nhấn mạnh.