Dự án 8: Khơi dậy sự chủ động "tiên phong thay đổi" trong nhận thức, hành động của phụ nữ

Bảo đảm tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ, trẻ em

Trường THCS&THPT Bắc Hà (xã Lùng Phình, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai) với gần 100% học sinh là người dân tộc thiểu số (DTTS). Trong bối cảnh trẻ em vùng đồng bào DTTS và miền núi còn gặp nhiều khó khăn, việc xây dựng các mô hình hỗ trợ thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tế là vô cùng quan trọng. 

Một trong những sáng kiến đang mang lại hiệu quả tích cực là mô hình "Câu lạc bộ Thủ lĩnh của sự thay đổi".

Từ khi được thành lập năm 2022 đến nay, Câu lạc bộ đã tổ chức được 27 buổi sinh hoạt cho các thành viên; tham gia giao lưu với các Câu lạc bộ Thủ lĩnh của toàn huyện Bắc Hà; tổ chức 6 buổi tuyên truyền quy mô toàn trường với khoảng 2.500 lượt học sinh và phụ huynh tham dự... 

Đặc biệt, Câu lạc bộ đã tổ chức 2 buổi đối thoại giữa Ban Giám hiệu nhà trường, chính quyền xã, phụ huynh và học sinh, với khoảng 152 lượt người tham gia.

"Mô hình đã góp phần thay đổi tư duy, nâng cao nhận thức của cộng đồng về quyền và vai trò của trẻ em. Tỉ lệ học sinh nhà trường tốt nghiệp lớp 9 và tiếp tục học tập tại các trường phổ thông cao hơn so với trước (đạt trên 85%). 

Trong đó, nhiều em tham gia Câu lạc bộ đã thi đỗ và học tập tại các trường Phổ thông dân tộc nội trú huyện và tỉnh. Đặc biệt, các học sinh trong trường đã nhận thức đầy đủ và gần như không còn trường hợp tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống", đại diện trường Trường THCS&THPT Bắc Hà cho biết.

Ea Sô là xã đặc biệt khó khăn của huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, với hơn 60% dân số là đồng bào DTTS sinh sống, trong đó chủ yếu là người Ê Đê. Nơi đây vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề bất bình đẳng giới, làm ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế - xã hội, đời sống của phụ nữ, trẻ em. 

Trước thực trạng đó, Hội LHPN xã đã quyết định thành lập 2 mô hình điểm "Tổ truyền thông cộng đồng" tại buôn Ea Púk và buôn Cư ana Săn. Tiếp đó, Hội LHPN xã tiếp tục tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương thành lập 5 mô hình "Tổ truyền thông cộng đồng" tại các thôn đặc biệt khó khăn trên địa bàn xã, nâng tổng số lên 7 mô hình.

Bà Võ Thị Mộng Khương, Chủ tịch Hội LHPN xã Ea So, cho biết, từ khi thành lập đến nay, các tổ đã đẩy mạnh các hoạt động truyền thông phù hợp với nhu cầu, tình hình thực tiễn, giúp cho tỷ lệ người dân tham gia các hoạt động truyền thông đạt trên 60% tổng số hộ dân; tư vấn thành công hơn 20 trường hợp liên quan đến tảo hôn, tục nối dây... 

Công tác tuyên truyền về bình đẳng giới cho nam giới đạt hiệu quả tích cực. 30 ông chồng tại các thôn, buôn đã chia sẻ việc nhà với vợ, ủng hộ vợ tham gia hoạt động Hội, phong trào thể dục, thể thao, hưởng thụ giá trị văn hóa tinh thần. 

Tỷ lệ trẻ được tiêm chủng đầy đủ đạt 95%. Đặc biệt, tổ truyền thông còn là "cầu nối" đề xuất với chính quyền xã hỗ trợ 9 hộ gia đình khó khăn số tiền 90 triệu đồng phát triển mô hình "Nuôi bò vươn lên thoát nghèo"...

Hỗ trợ hơn 7.000 phụ nữ vùng cao sinh con an toàn

Tại Hội nghị tổng kết Dự án 8 trong Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I: từ năm 2021 đến 2025 do TƯ Hội LHPN Việt Nam tổ chức, Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Minh Hương cho biết, sau 5 năm triển khai, Dự án 8 cơ bản đã hoàn thành 4 nội dung trọng tâm. 

Dự án đã tạo sự chuyển biến về nhận thức, thay đổi "nếp nghĩ, cách làm" của người dân tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn. Đặc biệt, có hơn 7.000 bà mẹ tại 10 tỉnh có tỷ lệ sinh con tại nhà cao được hỗ trợ sinh đẻ an toàn. 

Trung ương Hội đã đề xuất bổ sung chính sách hỗ trợ đi lại cho bà mẹ và 1 người nhà chăm sóc khi đến khám thai tại cơ sở y tế đủ 4 lần trong suốt thai kỳ (theo khuyến cáo của ngành Y tế) và hỗ trợ bà mẹ gói vật tư chăm sóc khi sinh trong trường hợp sinh từ 2 bé trở lên trong một lần sinh, với mức thêm 300.000 đồng/bé (áp dụng tại 10 tỉnh có tỷ lệ sinh con tại nhà cao: Điện Biên, Lai Châu, Sơn La, Hà Giang, Nghệ An, Kon Tum, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Gia Lai).

Tại hội nghị, các chuyên gia, đại biểu đã cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm triển khai dự án cũng như giải pháp nhằm duy trì đảm bảo tính bền vững của Dự án. 

Ông Hà Việt Quân, Chánh Văn phòng điều phối Chương trình Mục tiêu quốc gia về DTTS và miền núi, Bộ Dân tộc - Tôn giáo, cho rằng, dù đã đạt được nhiều kết quả quan trọng song việc triển khai Dự án 8 vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc do đây là chương trình mới, lần đầu tiên triển khai thực hiện, nên còn nhiều lúng túng. 

Trong giai đoạn tới, các cấp Hội cần có sự phân cấp, phân quyền, phân trách nhiệm, phân tích trong quản lý triển khai thực hiện để xây dựng lộ trình và có sự điều chỉnh trong quá trình triển khai thực hiện dự án.

Bà Lê Thị Thanh Nhàn, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý Giáo dục (Bộ Giáo dục và Đào tạo), đánh giá, dự án 8 là bước tiến quan trọng trong việc thực hiện bình đẳng giới và các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030. 

Bộ Giáo dục và Đào tạo cam kết phối hợp chặt chẽ để xây dựng một nền giáo dục công bằng, an toàn và thân thiện, đảm bảo mọi học sinh đều được hưởng lợi từ giáo dục chất lượng.