TS Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội cho biết, viêm não Nhật Bản (VNNB) là bệnh hay gặp vào các tháng mùa hè, đặc biệt ở những trẻ chưa được tiêm hoặc tiêm không đầy đủ vaccine phòng bệnh. Đỉnh cao dịch bệnh là tháng 6 và tháng 7. Từ tháng 10 trở đi, mật độ muỗi giảm xuống và dịch kết thúc.
Tất cả mọi người, mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus VNNB đều có thể mắc bệnh. Tuy nhiên, bệnh chủ yếu gặp ở trẻ dưới 15 tuổi, chiếm hơn 90% số ca mắc, trong đó đa số là trẻ 1-5 tuổi. Bệnh do muỗi truyền, diễn biến nặng, tỷ lệ di chứng và tử vong cao. Ước tính, khoảng 30% bệnh nhân VNNB tử vong; khoảng 1/3-1/2 trường hợp sống sót bị các di chứng thần kinh và tâm thần nặng nề.
Biểu hiện của bệnh là sốt cao kèm theo các triệu chứng liên quan đến tổn thương hệ thần kinh trung ương như nhức đầu, buồn nôn và nôn. Trẻ mất ngủ quấy khóc, vật vã mê sảng hoặc li bì, co giật, tăng trương lực cơ, rối loạn thần kinh thực vật (da lúc đỏ lúc xám, vã mồ hôi, mạch nhanh).
Trẻ viêm não Nhật Bản cần được phát hiện, điều trị sớm |
Để phòng bệnh, người dân cần chú ý vệ sinh môi trường, giữ gìn nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại để muỗi không có nơi trú đậu; nên ngủ màn. Cha mẹ lưu ý không cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc, đặc biệt lúc chập tối đề phòng muỗi đốt. Muỗi truyền viêm não thường đốt vào ban đêm. Khi có dấu hiệu sốt cao cùng với các triệu chứng tổn thương hệ thần kinh trung ương cần đưa trẻ ngay đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Biện pháp phòng bệnh tốt nhất là tiêm phòng, tuy nhiên trẻ phải được tiêm đủ liều. Vaccine phòng VNNB cần tiêm đủ 3 mũi để có hiệu lực cao.
Đối với trẻ dưới 5 tuổi: Tiêm 3 liều cơ bản theo lịch tiêm của Chương trình Tiêm chủng mở rộng.
- Mũi một: Lúc trẻ đủ 1 tuổi.
- Mũi 2: Sau mũi một từ 1 đến 2 tuần.
- Mũi 3: Sau mũi 2 là 1 năm.
Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Đối với trẻ trên 5 tuổi nếu chưa từng được tiêm vaccine thì cũng tiêm với 3 liều cơ bản. Khoảng cách các mũi cũng tương tự như trên.