Indonesia oằn mình trong cơn "sóng thần" Covid-19

Số ca nhiễm và tử vong đang tăng chóng mặt

Vào một buổi chiều gần đây, 11 máy xúc đang đào mộ trong một nghĩa trang ở thủ đô Jakarta của Indonesia. Xe cứu thương xếp hàng dài để dỡ các quan tài, trong khi các gia đình khóc và cầu nguyện giữa các bia mộ.

Sadam Saifullah, một phu mộ ở Jakarta, cho biết, anh và các đồng nghiệp của mình thường xuyên chôn cất hơn 100 thi thể mỗi ngày, so với khoảng 5 thi thể họ xử lý hằng ngày vào tháng 3, tại nghĩa trang dành riêng cho các nạn nhân bị nghi nhiễm Covid-19. Anh Saifullah chia sẻ: "Chúng tôi làm việc cả đêm, cho đến khi sếp của chúng tôi nói rằng chúng tôi đã hoàn thành công việc của ngày hôm nay".

Số ca nhiễm và tử vong đang tăng chóng mặt tại Indonesia trong những tuần gần đây khi biến chủng Delta làm bùng lên một đợt sóng lây nhiễm kinh hoàng, giống như những gì đã xảy ra ở Ấn Độ hồi mùa xuân năm nay. Hôm 16/7, Indonesia ghi nhận kỷ lục 56.757 ca nhiễm mới và 982 ca tử vong, theo thống kê của Bộ Y tế nước này. Như vậy, Indonesia đã vượt qua Brazil và trở thành quốc gia có số bệnh nhân Covid-19 mới nhiều nhất thế giới. Biến chủng Delta được phát hiện trên cả 4 hòn đảo đông dân nhất của Indonesia gồm: Java, Sumatra, Sulawesi và Kalimantan.

Indonesia ghi nhận số ca mắc Covid-19 mới mỗi ngày trên ngưỡng 40.000 trong 5 ngày liên tiếp từ 12-16/7, tăng hơn 10 lần so với tháng 6. Giới chức Indonesia cũng báo cáo 1.205 trường hợp tử vong vì SARS-CoV-2 trong ngày 16/7. Trong khi đó, số ca mắc Covid-19 mới ghi nhận trong ngày 15/7 ở Brazil đã giảm xuống dưới ngưỡng 53.000 trường hợp. Trước đó, vào ngày 13/7, Indonesia đã vượt qua Ấn Độ và trở thành tâm dịch lớn nhất châu Á. Mức tương quan giữa số bệnh nhân Covid-19 so với dân số ở Indonesia là 132 ca/1 triệu người.

Indonesia, quốc gia đông dân thứ tư trên thế giới, với hơn 270 triệu người, đang phải đối mặt với cơn "sóng thần" Covid-19 khủng khiếp. Các lều y tế dã chiến được dựng khẩn cấp ở khắp nơi để chữa trị cho những bệnh nhân nhẹ. Những người bị nặng được đưa đến các bệnh viện và trung tâm y tế nhưng vẫn không xuể. Các bác sĩ cho biết, với hệ thống y tế phải chịu áp lực cực lớn, bệnh nhân phải đợi đến khi nguy kịch mới được khám thì thường là quá muộn để cứu họ.

Bác sĩ Tri Maharani ở Jakarta cho biết, 3 trong số 14 bệnh nhân mà cô điều trị tại phòng chăm sóc đặc biệt đã chết trong ca trực kéo dài 16 giờ hồi đầu tuần, điều này phản ánh rằng nhiều người đã đến trong tình trạng tồi tệ. Bác sĩ Maharani chia sẻ: "Họ đã ở nhà quá lâu. Xe cấp cứu rất khó tiếp cận. Các bệnh viện và phòng khám y tế công cộng hoạt động hết công suất mà vẫn không đủ để phục vụ người bệnh".

Không thể trông chờ vào việc đến bệnh viện, nhiều gia đình ở Indonesia đã tự mua nguồn cung cấp oxy khan hiếm để chăm sóc người thân tại nhà. Hôm 16/7, ông Denny Suwito, 58 tuổi, sốt ruột xếp hàng để chờ mua oxy cho một người bạn bị nhiễm Covid-19. Nồng độ oxy trong máu của người này đã xuống thấp đến mức nguy hiểm. Ông Suwito cho hay, bạn ông phải tự cách ly tại nhà sau khi bị hai bệnh viện từ chối tiếp nhận. "Ông ấy ho liên tục", ông Suwito chia sẻ.

Trong tuần qua, trung bình có khoảng 45.000 trường hợp nhiễm Covid-19 mới được báo cáo mỗi ngày, nhiều hơn gấp 3 lần con số đã thấy trong thời kỳ đỉnh cao trước đó của Indonesia vào đầu năm. Tỷ lệ người dân có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 ở nước này là khoảng 27%, cho thấy Indonesia chưa làm đủ xét nghiệm và số người nhiễm thực tế có thể cao hơn nhiều. Để so sánh, tỷ lệ dương tính ở bang California (Hoa Kỳ) trong mùa đông bùng phát các ca bệnh năm nay "chỉ" là khoảng 17%.

Hệ thống y tế quá tải

Chính phủ Indonesia đã cam kết đẩy nhanh triển khai vaccine nhưng chiến dịch bị đình trệ do nguồn cung hạn chế. Indonesia đã đặt mua phần lớn vaccine từ tập đoàn Sinovac Biotech Trung Quốc. Hôm 12/7, thêm 10 triệu liều vaccine Sinovac được chuyển cho nước này.

Indonesia cũng đặt mua vaccine từ các công ty phương Tây như Pfizer, BioNTech SE và Novavax, song số vaccine này nhiều khả năng sẽ không thể đến tay họ trước tháng 8 hoặc tháng 9. Tính đến nay, mới chỉ có khoảng 5,5% dân số Indonesia được tiêm chủng.

Hồi đầu tháng 7, chính phủ Indonesia thông báo áp đặt các biện pháp giới hạn mới ở những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch tại hai hòn đảo đông dân cư là Java và Bali. Hầu hết nhân viên văn phòng phải làm việc tại nhà và các trung tâm thương mại, công viên công cộng cũng như những địa điểm thờ cúng đều phải đóng cửa.

Nhằm củng cố hệ thống y tế, chính phủ Indonesia bắt đầu nhập khẩu máy tạo oxy từ nước ngoài và mở rộng các khu điều trị Covid-19 trên khắp cả nước. Dù vậy, bệnh nhân vẫn vô cùng chật vật khi tìm giường bệnh.

Chị Yunita Kariman, 32 tuổi, một người kinh doanh hàng may mặc ở Jakarta, đã mất cha vì Covid-19 hồi tuần trước. Chị đã phải điên cuồng tìm kiếm bệnh viện khi lượng oxy trong máu của cha chị bị sụt giảm nghiêm trọng. Cuối tháng 6, chị Kariman và những người khác trong gia đình đã liên lạc với hơn 20 bệnh viện ở Jarkata nhưng không nơi nào chịu tiếp nhận.

Cuối cùng, chị Yunita quyết định thử vận may và đưa cha mình đến một điểm chăm sóc bệnh nhân Covid-19 lớn của thành phố, song vẫn được thông báo là không còn chỗ trống. Cha của chị Yunita nằm thở hổn hển trên ghế sau chiếc xe hơi gia đình, mũi nối với bình oxy, chờ đợi trong 5 tiếng đồng hồ.

Khoảng 21h, ông được nhận vào khoa cấp cứu nhưng các phòng chăm sóc đặc biệt đều đã kín chỗ. Nửa tiếng sau, một người thân gọi điện nói rằng vừa có chỗ trống ở một bệnh viện khác gần đó. Họ lại đặt cha của chị Yunita lên cáng và lao đến bệnh viện mới cách chỗ cũ khoảng 15 phút lái xe.

Ông được nối với máy thở. Nhưng chỉ sau vài ngày, ông rơi vào hôn mê, bác sĩ điều trị khuyên gia đình nên gọi lần cuối cho ông. Nhưng thời điểm họ gọi điện, cha của chị Yunita đã qua đời. Các nhân viên y tế giúp đưa điện thoại lại gần gương mặt ông, Yunita chỉ biết khóc trước màn hình.

"Đại dịch có lẽ sẽ không kết thúc nhanh chóng bởi bạn cần biết rằng Covid-19 luôn biến đổi. Không còn cách nào khác, tôi phải thật mạnh mẽ để đương đầu với dịch bệnh", chị Yunita nói.