Bà có thể tự ngồi dậy ăn cơm và uống thuốc chứ không phải nhờ người khác giúp. Dù vậy, khi nhìn xuống cái bụng như cái trống thì những nỗi lo về bệnh tật vẫn khiến người phụ nữ này không khỏi bồn chồn.
Sơ gan cổ trướng khiến bà Đ (trái) đi lại rất khó khăn và đau đớn
“Chỉ toàn nước trong bụng thôi”
Bà Đ. năm nay đã bước sang tuổi 64, ngụ ở quận Tân Bình, TPHCM. Bà Đ. cho biết: “Trọng lượng cơ thể tôi giờ đây hơn 80kg. Lúc trước, có thời gian tôi còn lên tới hơn 100kg nữa kia. Thế nhưng chỉ toàn nước trong bụng thôi. Nặng nhọc, đau lắm!”.
Bệnh bà Đ. đang mang không phải chỉ mới có ngày một, ngày hai, mà bà có tiền sử bệnh tật và một quá trình điều trị từ nhiều năm nay. Cách đây chừng 5 năm, bà bị viêm gan C, được gia đình đưa đi điều trị ở nhiều bệnh viện và có được kết quả khá tích cực sau hơn 1 năm ròng rã. Thực tế, thời gian sau đó, cuộc sống của bà hoàn toàn bình thường. Việc không có bất cứ sự thay đổi, đau đớn nào trong cơ thể khiến cho bà chủ quan, tưởng rằng bệnh đã khỏi hoàn toàn nên không mấy để ý đến việc thăm khám sức khỏe thường xuyên. Tuy nhiên, cách đây chừng 2 năm, bà thấy trong người có những dấu hiệu bất thường, đi khám thì được chẩn đoán là bị mắc bệnh xơ gan. Ngay sau đó, bà lại tiếp tục hành trình điều trị bệnh tại nhiều bệnh viện với hy vọng có thể khỏe mạnh trở lại.
Thế nhưng, trái với những gì mong muốn, căn bệnh quái ác này đã không ít lần khiến bà khốn đốn. “Có lần tôi bị vỡ mạch máu tưởng không cứu nổi. Thuốc uống, thuốc truyền thì không biết bao nhiêu mà kể cho hết. Con cái thấy thuốc gì tốt đều mua cho tôi uống nhưng chẳng ăn thua gì”, bà kể. Cách đây chừng 1 năm, bụng bà Đ. bắt đầu lớn lên, báo hiệu căn bệnh bà mang trong mình đang ngày càng trở nên nghiêm trọng.
Biến chứng sang tiểu đường
Căn bệnh xơ gan cổ trướng không những gây khó khăn trong việc đi lại mà những lúc bụng cương cứng lên còn khiến người bệnh đau đớn và rất khó chịu. “Ngay sau nhập viện, bác sĩ đã tiến hành lấy nước trong bụng tôi, 2 lần tổng cộng 6 lít nước. Thế mà, bây giờ nó vẫn to thế này. Mỗi ngày tôi phải truyền 3 chai thuốc, mỗi chai giá chừng vài trăm ngàn đồng. Các bác sĩ bảo việc điều trị chỉ làm cho bệnh diễn tiến chậm lại thôi chứ không khỏi hết được”, bà Đ. buồn bã nói.
Chồng bà vẫn phải đi làm, các con đều đã có gia đình riêng nên cả nhà quyết định mướn người chăm sóc cho bà hàng ngày. Mới khoảng hơn 3 giờ, bà đã ăn cơm chiều để uống thuốc. Lần giở những khay đồ ăn để đầu giường, bà bảo: “Mấy thứ này con nó nấu cho. Cũng may có mấy đứa con, mỗi đứa góp vào một ít thì mới đủ tiền chữa bệnh hàng năm trời”. Còn nhớ, trước lúc bị bệnh, bà Đ. suốt ngày bận bịu với quán tạp hóa của gia đình. Thế nhưng, khi bà nằm viện triền miên thì quán tạp hóa phải dẹp hẳn. Nhiều lúc ở viện, nỗi nhớ về những ngày tháng khỏe mạnh, được đi lại nơi này nơi kia lại quay quắt trong lòng bà.
Căn bệnh viêm gan siêu vi C, xơ gan còn gián tiếp khiến bà bị tiểu đường. Hàng ngày, ngoài việc điều trị bệnh xơ gan cổ chướng, bà còn phải đều đặn 2 lần tự tay chích thuốc tiểu đường cho mình. Mấy đêm nay, bà Đ. hầu như thức trắng, phần vì căn bệnh khó ngủ của người già, phần vì phải đi tiểu nhiều lần. Nhưng có lẽ nỗi lo lắng, băn khoăn về những ngày tháng sắp tới mới chính là điều làm bà không tài nào chợp mắt nổi. Dẫu biết sinh - lão - bệnh - tử là quy luật không ai có thể tránh khỏi nhưng bà và gia đình vẫn mong tới ngày khỏe mạnh để được xuất viện!
Đa số người mắc bệnh gan trong giai đoạn đầu đều không có triệu chứng nào rõ ràng. Người bệnh chỉ phát hiện ra mình bị bệnh gan trong 2 trường hợp: Khi bệnh đã quá nặng hoặc phát hiện tình cờ khi đi kiểm tra sức khỏe. Diễn tiến của bệnh xơ gan sẽ dẫn đến giai đoạn xơ gan cổ trướng, xơ gan giai đoạn cuối trước đây thường được nhắc đến trong “tứ chứng nan y”. Nguyên nhân dẫn đến xơ gan cổ trướng thường gặp là do siêu vi, đặc biệt là viêm gan siêu vi B và C; Tiếp theo là nguyên nhân do uống rượu bia và các nguyên nhân khác cũng ảnh hưởng đến gan như dùng thuốc giảm đau, thuốc an thần, thuốc không rõ nguồn gốc, không đúng chỉ định; Bệnh nhân có những bệnh lý về đường mật, ứ đọng một số chất kim loại như sắt, đồng ở trong máu cũng có thể bị xơ gan cổ trướng. Xơ gan cổ trướng làm cho bụng người bệnh to lên do chứa nước trong bụng, vàng da, vàng mắt, ăn uống kém. Tình trạng bụng to lên, vàng da vàng mắt, rối loạn đông máu, nhiễm trùng... là do biến chứng của xơ gan gây ra, gan sẽ không tổng hợp được một số chất, trong đó có các chất quan trọng như albumin, đạm, yếu tố đông máu... Cũng cần lưu ý, triệu chứng bụng to lên còn có thể gặp ở một số bệnh lý khác như bệnh nhân bị ung thư ở một số cơ quan di căn ra ổ bụng; lao màng bụng; bệnh thận giai đoạn cuối, tràn dịch đa màng… Xơ gan cổ trướng là một bệnh không điều trị hết được, quá trình điều trị chỉ làm chậm diễn tiến của bệnh mà thôi. Tùy vào từng giai đoạn và nguyên nhân gây bệnh mà có cách điều trị, can thiệp khác nhau. Khi người bệnh ở giai đoạn xơ gan mất bù, nghĩa là phần gan còn lại không bù nổi công việc của phần gan bị xơ. Lúc này, bệnh càng ngày càng nặng và bệnh nhân có thể tử vong vì một số biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, suy thận, nhiễm trùng, hôn mê gan… |
Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Tuyết Phượng (Trưởng Khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện Nhân dân 115, TPHCM) |