Năm 2023: Ngành Công thương nỗ lực lấy người tiêu dùng và doanh nghiệp làm trung tâm

Bám sát các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Quốc hội và sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, năm 2023, ngành Công Thương đã sớm nhận diện những khó khăn, thách thức; chủ động, sáng tạo, tập trung xây dựng và triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, nhiệm vụ được giao và đạt những kết quả tích cực, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở mức cao nhất. 

Một số sự kiện nổi bật ngành Công thương, tác động đến người tiêu dùng và doanh nghiệp trong năm 2023 vừa được tổng kết:

Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi) được thông qua, góp phần cơ bản hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

Ngày 10/2/2023, Chính phủ ban hành Nghị định số 03/2023/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia. Sự ra đời của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đánh dấu mốc quan trọng, đảm bảo việc tổ chức, triển khai một cách đầy đủ, toàn diện Luật Cạnh tranh.

Nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Bộ Công thương đã chủ trì xây dựng, báo cáo Chính phủ, trình Quốc hội thông qua, ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi) vào ngày 20/6/2023 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2024. 

Đây là một dự án Luật quan trọng, có ảnh hưởng rộng đến nhiều ngành, lĩnh vực, góp phần bảo đảm tính ổn định, thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng.

Thương mại điện tử tiếp tục giữ vững vị trí top đầu thế giới về tốc độ tăng trưởng, tạo động lực phát triển kinh tế số và dẫn dắt chuyển đổi số

Năm 2023, Bộ Công thương đã tổ chức nhiều hoạt động về liên kết vùng phát triển thương mại điện tử, doanh thu bán lẻ hàng hóa xuyên biên giới tăng cao. Thương mại điện tử đã khẳng định được là một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, tạo động lực phát triển kinh tế.

Năm 2023, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam dự kiến đạt 20,5 tỷ USD, tăng khoảng 4 tỷ USD (tương đương 25%) so với năm 2022. 

Tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử của Việt Nam được xếp vào nhóm 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới (tính đến tháng 12/2023 theo Statista).

Chuyển đổi số lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ

Bộ Công thương đã triển khai nhiều giải pháp chuyển đổi số, đặc biệt trong thực hiện thủ tục hành chính, xây dựng dịch vụ công trực tuyến với mục tiêu lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.

Đến tháng 11/2023, Cổng Dịch vụ công Bộ Công thương đang cung cấp 236 dịch vụ công trực tuyến với hơn 49.000 doanh nghiệp tham gia khai báo. Tổng số hồ sơ nộp qua các dịch vụ công trực tuyến của Bộ là gần 1,7 triệu bộ hồ sơ, chiếm 99% tổng số hồ sơ được gửi đến; đồng thời, đã kết nối 16 nhóm dịch vụ công trực tuyến với Cơ chế một cửa quốc gia (VNSW), thực hiện 300.475 bộ hồ sơ trong năm 2023. 

Riêng đối với thủ tục Cấp giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D đã trao đổi 219.068 bộ hồ sơ với các nước trong khối ASEAN kể từ đầu năm thông qua Cơ chế một cửa ASEAN (ASW). Đây là chứng từ điện tử đầu tiên của Việt Nam được gửi ra nước ngoài, tạo tiền đề để Việt Nam tiếp tục trao đổi, xử lý trực tuyến các chứng từ thương mại khác dưới dạng điện tử khác theo các thỏa thuận và cam kết quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Với những kết quả đạt được, Bộ Công thương xếp thứ nhất trong số các bộ, ngành theo xếp hạng của Bộ Chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công (theo công bố trên Cổng Dịch vụ công quốc gia tính đến thời điểm hiện tại).

Hoạt động thương mại trong nước tiếp tục khai thác hiệu quả

Thương mại trong nước tăng trưởng tích cực, vượt mục tiêu đề ra, trở thành điểm sáng của kinh tế vĩ mô và là trụ đỡ cho tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh sản xuất công nghiệp và thị trường xuất khẩu gặp nhiều khó khăn.

Hoạt động thương mại trong nước tiếp tục khai thác hiệu quả sức mua của thị trường, đạt mức tăng trưởng vượt trội so với mức tăng trưởng chung của nền kinh tế. 

Tổng bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2023 ước tăng 9,6% so với năm 2022, vượt mục tiêu kế hoạch đề ra (mục tiêu tăng 8-9%), góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Phát triển thị trường ngoài nước có nhiều bước tiến quan trọng

Bộ Công thương triển khai mạnh mẽ nhiều giải pháp phát triển thị trường ngoài nước. Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 05 tháng 7 năm 2023 về Nâng cao hiệu quả Hội nhập kinh tế quốc tế, thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững giai đoạn 2023-2030 được ban hành sẽ giúp nâng cao mức độ chất lượng hội nhập kinh tế quốc tế và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, đặc biệt là trong quá trình phục hồi.

Hệ thống Thương vụ phát huy hiệu quả vai trò "sứ giả kinh tế" trong hội nhập kinh tế quốc tế. Các cơ quan Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài liên tục cập nhật, cung cấp kịp thời các thông tin về thị trường và các quy định, chính sách mới của các nước sở tại; cảnh báo sớm các "rào cản" mới của đối tác và các vụ kiện thương mại, giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp có phản ứng chính sách phù hợp, hiệu quả.

Các đơn vị chức năng thuộc Bộ Công thương đã tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến thương mại ở trong nước và nước ngoài, góp phần quảng bá mạnh mẽ sản phẩm, thương hiệu Việt, hỗ trợ mở rộng thị trường xuất khẩu. Công tác tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi thông quan, chống ùn ứ hàng hoá xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu biên giới được triển khai có hiệu quả.