Năm 2024, chồng được nghỉ mấy ngày, hưởng chế độ thai sản ra sao khi vợ sinh mổ?

Hỏi: Vợ tôi dự kiến sinh vào khoảng giáp Tết Nguyên đán tới và sẽ thuộc diện sinh mổ vì cháu đầu cũng đã phải mổ đẻ. Vậy chế độ cho người chồng khi có vợ mổ đẻ được tính thế nào? Thời gian nghỉ bao nhiêu ngày?

Nguyễn Đức Hiệp (KCN Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên)

Trả lời: Người lao động là nam giới đang đóng bảo hiểm xã hội nếu vợ sinh thì được hưởng chế độ thai sản gồm thời gian nghỉ và tiền thai sản, có thể có tiền trợ cấp.

Thời gian nghỉ thai sản

Khoản 2, Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, quy định về thời gian hưởng chế độ thai sản khi sinh con. Theo đó, lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như sau:

+ 5 ngày làm việc;

+ 7 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;

+ Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 3 ngày làm việc;

+ Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.

Như vậy, nếu người vợ sinh mổ thì người chồng được nghỉ nhiều hơn so với sinh thường.

Luật cũng quy định thời gian người chồng nghỉ khi vợ sinh phải là trong vòng 30 ngày đầu kể từ ngày người vợ sinh. Như vậy, người chồng có thể chủ động bố trí thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản để thuận tiện chăm sóc vợ, con mới sinh trong thời gian 30 ngày đầu. 

Người chồng có thể nghỉ thai sản trong một lần hoặc nghỉ thành nhiều lần nhưng thời gian bắt đầu nghỉ việc của lần cuối cùng phải trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con. Tổng thời gian nghỉ việc của các lần nghỉ không quá thời gian quy định cho từng trường hợp nêu trên.

Trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản, người lao động nam cần thực hiện thủ tục đề nghị nghỉ thai sản theo quy định nội bộ của công ty. Trường hợp công ty không có quy định cụ thể, thì lao động nam nên chủ động báo trước và bàn giao công việc cho người quản lý trực tiếp.

Mức hưởng chế độ thai sản của chồng khi vợ sinh mổ 

Khi vợ sinh mổ, người chồng tham gia bảo hiểm xã hội có thể được nhận các khoản tiền sau đây:

Tiền chế độ thai sản từ cơ quan bảo hiểm

Khi người chồng nghỉ thai sản thì trong thời gian nghỉ, người chồng không nhận được lương từ công ty chi trả mà được nhận tiền chế độ thai sản của cơ quan bảo hiểm xã hội trả. 

Công thức tính khoản tiền này như sau:

Trong công thức trên, mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc được tính như sau:

+ Lấy mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng liền kề gần nhất trước khi nghỉ việc. Hoặc nếu lao động nam chưa đóng bảo hiểm xã hội đủ 06 tháng trước khi nghỉ việc, thì lấy mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.

+ Trường hợp người lao động nghỉ chế độ trên ngay trong tháng đầu thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội thì mức hưởng chế độ thai sản được tính trên tiền lương tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của chính tháng đó.

Tiền trợ cấp một lần khi sinh con

Căn cứ Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khoản 2 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH (đã được bổ sung bởi khoản 5 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH), khoản 2 Điều 3 Nghị định 24/2023/NĐ-CP, trường hợp vợ không đóng bảo hiểm xã hội hoặc đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con mà người chồng đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi vợ sinh con thì chồng được hưởng trợ cấp một lần khi vợ sinh con.

Tiền trợ cấp một lần khi sinh con được tính bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con. Cụ thể: 

Tiền trợ cấp một lần khi sinh con = 2 x 1.800.000 đồng = 3.600.000 đồng cho mỗi con.

Hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ thai sản của chồng khi vợ sinh mổ

Căn cứ khoản 4 Điều 101, khoản 1 Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, hồ sơ, thời hạn nộp và nơi nộp hồ sơ đề nghị giải quyết chế độ thai sản của chồng khi vợ sinh mổ trong năm 2024 được quy định cụ thể như sau:

Khi vợ sinh mổ, người chồng chuẩn bị hồ sơ đề nghị hưởng chế độ thai sản, bao gồm: Bản sao giấy chứng sinh hoặc bản sao giấy khai sinh của con; Giấy xác nhận của cơ sở y tế về việc vợ sinh mổ. 

+ Thời hạn: 45 ngày kể từ ngày người chồng đi làm trở lại.

+ Nơi nộp: Nếu người chồng đang đi làm cho người sử dụng lao động thì nộp cho người sử dụng lao động.

Nếu người chồng thôi việc trước thời điểm sinh con thì nộp hồ sơ kèm sổ bảo hiểm xã hội cho cơ quan bảo hiểm xã hội.