Người trẻ kêu gọi giải quyết định kiến ​​giới trong AI

Đối tượng khảo sát của báo cáo này là những người thuộc Thế hệ Z (những người được sinh ra từ năm 1997 tới 2012) và Thế hệ Y (sinh ra trong giai đoạn 1981-1996) tại Mỹ. Kết quả khảo sát cho thấy gần 1/3 số người trẻ xếp hạng bình đẳng giới là vấn đề cấp bách. 

Tuy nhiên, phần lớn số người được hỏi (58%) cho biết, họ không biết cách ủng hộ bình đẳng giới. Theo khuyến nghị của báo cáo này, có 3 cách để người trẻ bắt đầu nỗ lực ủng hộ bình đẳng giới: Tại nhà, tại nơi làm việc và trong không gian kỹ thuật số.

Làm việc linh hoạt

Đối với nhiều phụ nữ, ngày làm việc không chỉ là ca làm việc từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Hầu hết trong số họ làm việc cả ngày, một số người không được trả lương hoàn toàn, sau đó chuyển sang làm việc nhà và chăm sóc trẻ em từ 5 giờ sáng đến 9 giờ tối. 

Chu kỳ không ngừng nghỉ này bắt đầu từ lúc mặt trời mọc - chuẩn bị bữa sáng và chuẩn bị cho con đến trường - và tiếp tục vào buổi tối với việc chuẩn bị bữa tối, hướng dẫn con làm bài tập về nhà, tắm rửa và giờ đi ngủ.

Khảo sát của UN Women về việc sử dụng thời gian của phụ nữ cho thấy, phụ nữ làm việc nhà và công việc chăm sóc không được trả lương nhiều gấp 3 lần so với nam giới, trung bình 4,2 giờ mỗi ngày so với 1,7 giờ của nam giới. 

Gánh nặng này và nhu cầu liên tục phải linh hoạt trong hệ thống là một trong những nguyên nhân gây ra bất bình đẳng tại nơi làm việc. Khi một đứa trẻ bị ốm hoặc trường học đóng cửa đột ngột, thường thì người mẹ sẽ phải gánh vác việc chăm sóc đứa trẻ. 

Họ phải lên lại lịch làm việc, sử dụng chế độ nghỉ phép không lương, thậm chí phải nghỉ làm. Ở Mỹ, phụ nữ có khả năng nghỉ làm để chăm sóc con cái bị ốm cao gấp 10 lần so với nam giới. Tính linh hoạt trong công việc có thể thay đổi vấn đề. 

Hơn một nửa số phụ nữ (52%) được Quỹ Team Lewis, một tổ chức từ thiện liên kết với Công ty tiếp thị toàn cầu Team LEWIS, khảo sát cho biết, công việc linh hoạt sẽ giúp họ dễ dàng duy trì công việc hơn. 

Báo cáo cũng phát hiện ra rằng, 45% phụ nữ cân nhắc lại công việc của mình trong năm 2025 đổ lỗi cho việc thiếu tính linh hoạt và 40% cho rằng họ cân bằng giữa công việc và cuộc sống kém.

Sự thay đổi trong văn hóa làm việc không chỉ tốt cho phụ nữ mà còn có thể thay đổi cuộc chơi đối với nền kinh tế. Theo Flexonomics, một báo cáo của Công ty tư vấn nghiên cứu chính sách, chiến lược và kinh tế Pragmatix Advisory, việc "mở khóa" hình thức làm việc linh hoạt có thể giúp nền kinh tế tăng thêm 55,7 tỷ bảng Anh. 

Những lợi ích này sẽ đến từ việc giữ chân nhân tài, thúc đẩy năng suất và khai thác tiềm năng của phụ nữ.

Cái giá của việc phớt lờ bình đẳng giới tại nơi làm việc

Hầu hết phụ nữ đều phải đối mặt với sự phân biệt đối xử trên cơ sở giới tại một thời điểm nào đó trong sự nghiệp của họ. Phụ nữ bị trả lương thấp, ít được thăng chức, bị bỏ qua trong vai trò lãnh đạo, bị ngắt lời trong các cuộc họp, bị gạt ra khỏi các dự án quan trọng và có nhiều khả năng phải đối mặt với quấy rối tình dục và tình trạng kiệt sức.

Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ trên thế giới vẫn kiếm được ít hơn 20% so với nam giới và chỉ 28% vị trí quản lý doanh nghiệp do phụ nữ nắm giữ. Mặc dù các mục tiêu về sự đa dạng thường được ủng hộ nhưng sự thay đổi diễn ra chậm.

Báo cáo của Quỹ Team Lewis phát hiện ra rằng, hơn 40% nhân viên tin rằng những nỗ lực hỗ trợ phụ nữ của công ty họ có thể tiến xa hơn và 47% muốn ưu tiên tính minh bạch trong tiền lương. Văn hóa nơi làm việc cũng cần được cải tổ. 

Nhiều lao động nữ báo cáo rằng họ bị đánh giá thấp và bị loại khỏi quá trình ra quyết định. Một người phụ nữ cho biết: "Tôi thường thấy mình ở trong môi trường làm việc mà ý kiến của tôi không được tôn trọng".

Nghiên cứu cho thấy tại Mỹ, dự báo phải mất thêm 50 năm nữa để tất cả phụ nữ đạt được bình đẳng trong khu vực doanh nghiệp, 22 năm đối với phụ nữ da trắng và 48 năm đối với phụ nữ da màu.

Nghiên cứu từ McKinsey & Company cho thấy, các công ty có ban lãnh đạo đa dạng giới hoạt động tốt hơn các công ty không có. Việc bỏ qua công bằng tại nơi làm việc không chỉ kìm hãm phụ nữ mà còn kìm hãm sự tiến bộ, hạn chế sự đổi mới và tước đi của các tổ chức những ý tưởng mới, góc nhìn mới và khả năng lãnh đạo có thể thúc đẩy tăng trưởng. 

Nói một cách đơn giản, nơi làm việc cần hòa nhập công bằng hơn, thông minh hơn, mạnh mẽ hơn và bền vững hơn. Cần ưu tiên trả lương bình đẳng cho công việc có giá trị ngang nhau, lộ trình thăng tiến minh bạch và không khoan nhượng đối với hành vi phân biệt đối xử và quấy rối tình dục.

Định kiến giới trong AI

Trí tuệ nhân tạo (AI) là một cơ hội lớn cho nhân loại, định hình lại cách chúng ta làm việc, học tập và sống với tốc độ chóng mặt. Nhưng AI "học" từ thế giới mà chúng ta đã xây dựng. Nếu các công cụ và hệ thống AI được đào tạo bằng dữ liệu mang khuôn mẫu giới, định kiến giới và quan điểm được hình thành trong nhiều thập kỷ bất bình đẳng, những điều này sẽ ảnh hưởng đến sản phẩm cuối cùng.

Theo nghiên cứu của Team Lewis chỉ có 28% người được hỏi nhận thức được định kiến giới trong AI. Hơn một nửa cho biết họ lo lắng, đặc biệt là thế hệ Z và thế hệ Y. Các hệ thống AI đã thất bại nhiều lần: hệ thống tuyển dụng AI ưu tiên ứng viên nam hơn nữ; 

các thuật toán chăm sóc sức khỏe đã đánh giá sai nhu cầu lâm sàng, đặc biệt là đối với bệnh nhân thuộc nhóm thiểu số, dẫn đến việc bỏ lỡ dịch vụ y tế. Vấn đề không chỉ nằm ở việc ai sử dụng AI mà còn ở việc ai xây dựng nó. 

Phụ nữ hiện chiếm 35% nhân viên tại các công ty công nghệ ở Mỹ nhưng chỉ có 40% số người được Team Lewis khảo sát coi việc thiếu phụ nữ trong ban lãnh đạo các công ty công nghệ là một vấn đề đáng lo ngại. 

Và chỉ có 24% số người được hỏi tin rằng, AI thường xuyên mô tả phụ nữ theo cách kỳ thị phụ nữ. Điều này chỉ ra một vấn đề sâu xa hơn - khi AI học hỏi từ một thế giới được định hình bởi bất bình đẳng giới, nó có nguy cơ mã hóa sự bất bình đẳng đó trong tương lai.

Tuy nhiên, nhu cầu thay đổi ngày càng tăng và 66% mọi người tin rằng Chính phủ nên quản lý AI để giảm định kiến giới. Nhiều người kêu gọi các công ty đầu tư vào các nhóm thiết kế toàn diện, tiêu chuẩn đạo đức và dữ liệu đào tạo tốt hơn. 

Để chống lại bất bình đẳng giới trong công nghệ, các nhà lãnh đạo các công ty công nghệ cần xây dựng hệ thống phù hợp với nhu cầu của phụ nữ. Đầu tư vào các nhóm công nghệ đa dạng, kiểm tra các công cụ để tìm ra định kiến giới, đưa bình đẳng giới vào trọng tâm của quá trình phát triển AI.