Trong suốt năm học, Jeff Holstrom và tôi đã trò chuyện với nhau rất nhiều, nhưng tôi nhớ mãi là lần anh kể cho tôi nghe câu chuyện về gia đình anh. Mẹ Jeff - một người phụ nữ hết mực thương con và chu đáo - đã qua đời không lâu sau khi Jeff tốt nghiệp trung học. Còn cha anh, một bác sĩ thành đạt và theo lời Jeff, là người lạnh lùng và nghiêm khắc. Ông tin chắc rằng một người sẽ không bao giờ có những đóng góp có giá trị cho thế giới được nếu không tốt nghiệp đại học. Thậm chí ông đã chuẩn bị cho Jeff vào học ở ngôi trường mà ông từng học và sẽ chu cấp toàn bộ tiền học phí cũng nhưng mọi khoản ăn ở sinh hoạt cho Jeff trong suốt thời gian anh theo học. Vốn là một người năng động, ông rất phấn khởi với ý nghĩ một ngày nào đó con trai sẽ nối nghiệp mình.
Giờ đây, Jeff đã 27 tuổi và là một nhà hoạch định kinh doanh thành công tại một trong những công ty lớn nhất nước mà chẳng có một bằng cấp nào. Thật ra, niềm đam mê của anh là môn trượt tuyết. Sau khi tốt nghiệp trung học, Jeff quyết định từ chối những gì cha anh sắp đặt cho mình và chuyển đến Colorado (Mỹ) để làm việc trong một đội tuần tra khu trượt tuyết. Jeff kể với nỗi đau còn hiện rõ trên đôi mắt: Anh vẫn còn nhớ như in cái ngày anh nói với cha về niềm đam mê trượt tuyết và leo núi cùng những dự định của mình. Cha anh nhìn ra xa xăm, gương mặt ông từ từ đỏ lên và nhìn Jeff một cách chán nản rồi thốt ra những lời mà đến giờ vẫn còn văng vẳng bên tai anh:
Mày là một thằng lười biếng. Tao không có đứa con nào làm việc cho khu trượt tuyết và không học đại học cả. Lẽ ra tao nên biết mày chẳng được tích sự gì. Đừng quay về cái nhà này đến chừng nào mày có đủ lòng tự trọng để dùng cái đầu mà Thượng Đế đã ban cho.
Kể từ lúc đó, hai cha con anh không nói với nhau một lời nào nữa.
Jeff không chắc cha có biết là anh đã quay về và ở gần nhà hay không, dĩ nhiên anh không muốn ông biết là anh đang học đại học. Jeff lặp đi lặp lại rằng anh đang làm điều ấy cho bản thân chứ không phải vì cha mình.
***
Jeff có một người chị gái tên là Janice Holstrom, luôn ủng hộ những quyết định của anh. Chị vẫn liên lạc với cha nhưng Jeff không cho chị kể với ông những gì về anh.
Lễ tốt nghiệp của Jeff năm đó vào một ngày nắng nóng của tháng 6. Khi tôi đi quanh nói chuyện với mọi người trước lúc lễ tốt nghiệp diễn ra, tôi nhận thấy có một người đàn ông có vẻ mặt bối rối. Ông ta đến gần tôi và lịch sự hỏi:
- Xin lỗi, hôm nay ở đây đang diễn ra cái gì vậy?
- Lễ tốt nghiệp đại học đấy bác ạ! - Tôi mỉm cười đáp.
-Lạ nhỉ - Ông nói - Con gái tôi bảo tôi đến gặp nó ở đây - Rồi đôi mắt ông rạng rỡ và bất giác ông mỉm cười - Có lẽ nó đã hoàn tất một bằng đại học nào nữa và muốn làm tôi ngạc nhiên đây.
Tôi giúp ông tìm một chỗ ngồi và khi chia tay tôi, ông nói:
- Cảm ơn sự giúp đỡ của cháu. Tôi là bác sĩ Holstrom.
Tôi lạnh cứng người trong một giây. Jeff Holstrom. Bác sĩ Holstrom. Đây có phải là người mà tôi được nghe kể hồi năm ngoái không? Đây chính là người đàn ông lạnh lùng nghiêm khắc buộc con trai phải học đại học, nếu không thì không bao giờ được trở về nhà nữa?
Không lâu sau, những giai điệu của bài hát mừng đăng khoa vang lên. Tôi quay về chỗ của mình và liếc nhìn bác sĩ Holstrom. Dường như ông ta đang tìm con trai trong số những sinh viên tốt nghiệp đang đứng trên sân khấu. Những bài diễn văn được đọc lên, lời chúc mừng được gửi đến các sinh viên tốt nghiệp và chủ nhiệm khoa bắt đầu đọc danh sách những người tốt nghiệp.
Jeff là người cuối cùng lên nhận bằng. Tôi nghe người ta đọc tên anh: Jeff Holstrom. Anh bước lên sân khấu, nhận tấm bằng từ tay ông hiệu trưởng và ngay khi bắt đầu bước xuống bậc thang, anh đã đưa mắt xuống hàng ghế khán giả phía dưới tìm chị mình.
Trong hàng ghế khán giả, có một dáng người đứng dậy - đó chính là bác sĩ Holstrom. Tôi không biết làm thế nào mà Jeff có thể thấy được ông trong đám đông, nhưng tôi đồ rằng mắt họ đã gặp nhau. Bác sĩ Holstrom mở rộng cánh tay, như thể để ôm không khí quanh ông. Ông cúi thấp đầu, gần như muốn xin lỗi. Trong một khoảng khắc, thời gian như ngưng đọng, và dường như chỉ có hai người trong khán phòng, Jeff bước xuống cầu thang. Đôi mắt anh đẫm lệ.
Cha mình đấy - Jeff thì thào với tôi. Tôi mỉm cười.Bây giờ anh định làm gì? - Tôi hỏi.
Tôi sẽ trở về với gia đình mình.