Khai bị hiếp dâm mới được phá thai
Vào cuối tháng 8, khi thấy que thử thai hiện lên hai vạch, Juliana rất hoảng sợ. “Tôi thấy mọi ước mơ của tôi dường như bị sụp đổ. Tôi lo sợ gia đình xem tôi như một nỗi nhục. Người Công giáo của chúng tôi xem phá thai là một tội ác”, cô nhớ lại.
Cô sinh viên 20 tuổi này và bạn trai của mình quan hệ tình dục suốt 5 tháng luôn sử dụng bao cao su và dính bầu chỉ là một tai nạn. Để có thể được phá thai an toàn, Juliana đã đến đồn cảnh sát khai man rằng cô bị hiếp dâm.
Theo một cuộc khảo sát được tiến hành năm 2010 của Đại học Brasilia, uớc tính có khoảng 5 triệu phụ nữ Barazil ở độ tuổi dưới 40 đã ít nhất 1 lần phá thai. Phá thai chỉ được phép thực hiện hợp pháp khi thai nhi đe dọa đến sinh mạng của người mẹ hoặc nếu thai nhi mắc những chứng bệnh nguy hiểm bẩm sinh hoặc thai nhi là hậu quả của một vụ hãm hiếp. Tuy nhiên, đa số phụ nữ nước này bỏ thai bất hợp pháp.
 |
| Biểu tình chống phá thai ở Brazil. |
Phá thai bất hợp pháp có thể bị án tù từ 1 đến 3 năm
Theo số liệu của Bộ Y tế nước này, mỗi năm có hơn 200 ngàn phụ nữ Brazil phải nhập viện sau khi phá thai bất thành. Họ tới bệnh viện để điều trị các biến chứng như nhiễm trùng, xuất huyết, cao huyết áp. Hơn thế, những phụ nữ đáng thương này phải đối mặt với tình trạng bị bỏ bê hoặc lạm dụng của các nhân viên bệnh viện vì văn hóa kỳ thị.
“Một số bệnh viện không sử dụng thuốc gây mê thích hợp cho các bệnh nhân này” - Simon Diniz, giáo sư về sức khỏe bà mẹ tại Đại học Sao Paulo cho biết. Một số nhân viên bệnh viện thậm chí còn báo cảnh sát đến bắt những nạn nhân này. Ở Brazil, phụ nữ phá thai bất hợp pháp có thể bị án tù từ 1 đến 3 năm. Và vì sợ bị ngược đãi hoặc bị bắt nên đôi khi phụ nữ không tới bệnh viện điều trị khiến tình trạng sức khỏe của họ càng nghiêm trọng. Nhiều người trong số những nạn nhân không được chăm sóc y tế trong thời gian thụ án. Theo Bộ Y tế Brazil, nạo phá thai là nguyên nhân thứ 5 gây tử vong hàng đầu của phụ nữ.
Toàn Brazil hiện có 65 cơ sở phá thai hợp pháp nhưng hầu hết đều đặt tại các trung tâm đô thị sầm uất và nhiều phụ nữ nông thôn khó tiếp cận. Các cô gái từ Alagoinhas phải vượt hơn 200 km mới tới được thành phố Recife để phá thai vì không có lựa chọn nào gần hơn.
Mặc dù tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh và mức sống đã cải thiện đáng kể trong 15 năm qua nhưng tỷ lệ tử vong bà mẹ tại quốc gia của vũ điệu samba lại tăng cao so với cùng kỳ. Đó là một sự khác biệt mà nhiều chuyên gia y tế cho rằng có liên quan đến việc hình sự hóa việc phá thai.
Những vùng nông thôn phía đông Bắc Brazil, khu vực nghèo đói và kém phát triển nhất của đất nước chiếm tới 27% dân số toàn quốc. Một nghiên cứu thực hiện năm 2011 cho biết, nơi đây có 2/3 ca tử vong do phá thai không an toàn. Trong khi đó chỉ có 1% các ca tử vong xảy ra khi phá thai tại các tỉnh công nghiệp giàu có phía Nam Brazil. Paula Viana, nhà nghiên cứu đồng thời là điều phối viên sức khỏe của tổ chức phi chính phủ Grupo Curumim, có trụ sở tại bang Pernambuco cho biết: “Những phụ nữ chết vì phá thai chủ yếu rơi vào những người da màu nghèo, theo đạo Công giáo, chỉ biết đọc, viết và còn độc thân.”
Thuốc phá thai đắt hơn ma túy
Gần 1/2 trong tổng số 1 triệu ca phá thai bất hợp pháp tại Brazil mỗi năm là dùng thuốc. Một trong những loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng là Misoprostol. Được biết đến với tên thương mại Cytotec, thuốc này có tác dụng ngăn chặn các vết lở loét. Tuy nhiên, khi phụ nữ phát hiện ra rằng nó cũng có thể gây ra các cơn co thắt tử cung nhằm để phá thai thì nhu cầu về loại thuốc này tăng vọt từ những năm 1990. Chính phủ Brazil nhanh chóng vào cuộc và đã hạn chế việc lưu thông và sử dụng bừa bãi loại thuốc này.
Hầu hết những phụ nữ có thai ban đầu sẽ hỏi thăm những người bạn hoặc từ các thành viên trong gia đình, sau đó đến bạn trai hoặc chồng của mình để tìm những loại thuốc cần cho việc phá thai. Khi mọi người không thể giúp được gì, họ thậm chí tìm đến những kẻ buôn bán ma túy. “Những phụ nữ này thường chịu sự sai khiến của những người bán hàng, thường là nam giới, những kẻ có thể lạm dụng hoặc đối xử với họ như gái mại dâm”, Diniz cho hay.
Loại thuốc Misoprostol bị Chính phủ hạn chế nghiêm ngặt nhưng thị trường chợ đen vẫn rao bán với giá rất cao. Một viên thuốc có giá thị trường trung bình là 4 USD nhưng ở Brazil, nó đã bị làm giá lên đến 60 USD. Và với 12 viên thuốc mới đủ để thực hiện việc phá thai, tổng chi phí cần thiết có giá gần 720 USD. Một số phụ nữ tìm mua thuốc phá thai trực tuyến với giá mềm hơn nhưng điều này chưa phải là giải pháp an toàn vì họ có thể bị lừa hoặc mua phải giả dược.
Bên cạnh việc dùng thuốc, tất nhiên vẫn có những cách an toàn để phá thai. Tuy nhiên chúng chủ yếu dành cho những phụ nữ có tiền. Họ chỉ cần bay tới gần Mexico City hoặc Guiana thuộc Pháp, hoặc Cuba hoặc ghé vào những phòng khám tư nhân vẫn hoạt đồng chui trong khu vực đô thị. Mặc dù chi phí rất khó xác định, thủ tục này có thể lên đến hàng ngàn đô la.
Chính phủ lo không xuể
Tại Brazil, ý tưởng hợp pháp hóa phá thai là điều cấm kỵ vì vậy không có ứng cử viên chính trị lớn nào nêu vấn đề này trong các cuộc bầu cử Tổng thống gần đây. Nó trở thành vấn đề bất khả xâm phạm về mặt chính trị ở quốc gia này. Thay vào đó, Chính phủ tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền các biện pháp tránh thai, tăng chi phí cho các biện pháp này gần 10 lần kể từ năm 2002. Brazil trở thành một trong những quốc gia phân phối bao cao su nhiều nhất thế giới và là một trong hai quốc gia phân phối bao cao su dành cho nữ miễn phí. Ngoài ra, Chính phủ còn thực hiện một gói dịch vụ tránh thai miễn phí trên 5565 thành phố khắp cả nước.
Dẫu Chính phủ khá cố gắng nhưng những hành động đó vẫn chưa đủ. Theo Bộ Y tế Brazil cho biết, tỷ lệ phá thai bất hợp pháp ước tính 1 triệu người mỗi năm. Đáng ngại, con số này vẫn ổn định qua nhiều năm, bất chấp những nỗ lực gia tăng việc khuyến khích người dân tiếp cận các biện pháp tránh thai. Mặc dù đa số người dân Brazil không chấp nhận việc phá thai nhưng vẫn có hàng triệu phụ nữ sẵn sàng làm bất cứ điều gì để có thể phá thai chui.