Phụ nữ Hương Phố và hành trình xây dựng gia đình không khói thuốc
Một buổi sinh hoạt của CLB "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc" tại Hà Tĩnh. Ảnh: Báo Hà Tĩnh
Ở xã Hương Phố (tỉnh Hà Tĩnh), Câu lạc bộ "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc" không ồn ào khẩu hiệu, cũng chẳng cần những chiến dịch lớn. Thế nhưng, từ những buổi sinh hoạt nhỏ, qua lời vận động khéo léo của chị em phụ nữ, thói quen hút thuốc trong nhiều gia đình đang dần thay đổi. Khói thuốc ít đi, nụ cười nhiều hơn, đó là kết quả giản dị mà đầy ý nghĩa.
Báo Phụ nữ Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn bà Nguyễn Thị Thắng - Chi hội phó thôn Khoai Vạc, xã xã Hương Phố (Hà Tĩnh), Chủ nhiệm Câu lạc bộ "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc", về mô hình nhiều ý nghĩa này.
- Thưa bà, mô hình Câu lạc bộ (CLB) "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc" tại xã Hương Phố ra đời trong hoàn cảnh nào?
+ CLB "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc" do Hội LHPN Hà Tĩnh khởi xướng và các cấp Hội phụ nữ trong tỉnh triển khai thực hiện. Tại xã Hương Phố, CLB được thành lập ở thôn Khoai Vạc cách đây hơn 2 năm (trước khi sáp nhập là thôn 6, xã Hương Thủy – PV), theo chủ trương của Hội LHPN huyện Hương Khê (cũ). Đây là mô hình thí điểm.
Trước đó, xã Hương Phố đã có nhiều mô hình khác như "Gia đình hạnh phúc", "Dân ca ví dặm", "Dân vũ"… nên việc thành lập thêm CLB này rất thuận lợi. Hiện nay xã đang trong quá trình sáp nhập thôn, vì vậy mô hình được lồng ghép vào hoạt động của các chi hội để duy trì hiệu quả.
- Trong quá trình xây dựng và triển khai, CLB gặp thuận lợi và khó khăn gì, thưa bà?
+ Thuận lợi là người dân Hương Phố có tinh thần đoàn kết và ý thức tốt về sức khỏe cộng đồng. Các chị em phụ nữ rất tích cực tham gia sinh hoạt nên việc tuyên truyền lan tỏa nhanh. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất là kinh phí. Chúng tôi hoàn toàn chưa có quỹ riêng, hoạt động chủ yếu dựa vào tinh thần tự nguyện, tuyên truyền miệng là chính, thông qua các buổi họp dân, sinh hoạt phụ nữ hoặc những dịp lễ như 8/3, 20/10.
CLB "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc" phát tờ rơi, tuyên truyền về tác hại của khói thuốc
Để giúp một người nghiện thuốc "cai" thành công, đòi hỏi tuyên truyền viên phải kiên nhẫn, mềm dẻo. Phương châm của chúng tôi là bắt đầu từ người thân rồi lan ra cộng đồng. Chính cách làm đó đã thay đổi thói quen hút thuốc vốn ăn sâu nhiều năm. Bên cạnh đó, CLB phối hợp với các đoàn thể trong thôn để kêu gọi các gia đình cùng tham gia mô hình, giúp ngày càng nhiều người hiểu rõ tác hại của thuốc lá và từ bỏ thuốc.
- Để việc tuyên truyền đạt hiệu quả, CLB đã triển khai những hoạt động cụ thể nào?
+ Chúng tôi thường xuyên lồng ghép nội dung tuyên truyền về tác hại thuốc lá trong các cuộc họp thôn, sinh hoạt Hội. Nói cho chị em hiểu rằng khói thuốc không chỉ hại người hút mà còn ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai, trẻ em và người cao tuổi. Các hội viên cũng tự nhắc nhở chồng con hạn chế, tiến tới bỏ thuốc. Ở nơi công cộng, nếu thấy ai hút thuốc, chúng tôi nhẹ nhàng góp ý, không phê bình, chỉ khuyên rằng "không khói thuốc là yêu thương thật".
CLB sinh hoạt định kỳ mỗi tháng một lần, thường kết hợp cùng CLB "Gia đình hạnh phúc". Các buổi sinh hoạt tập trung cung cấp thông tin về tác hại của thuốc lá, hướng dẫn kỹ năng tuyên truyền, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe, nuôi dạy con. Một nội dung quan trọng chúng tôi luôn nhấn mạnh là: "Không khói thuốc thì gia đình có sức khỏe; có sức khỏe thì gia đình hạnh phúc".
- Sau một thời gian hoạt động, bà đánh giá thế nào về hiệu quả của mô hình?
+ Hiệu quả rõ nhất là ý thức thay đổi. Trong 20 gia đình thành viên CLB, phần lớn đã giảm hoặc bỏ hẳn thuốc lá. Ở các đám cưới, đám giỗ, trước kia thuốc lá bày sẵn trên bàn, nay gần như không còn. Người dân hiểu rằng giữ sức khỏe cho bản thân cũng là giữ hạnh phúc cho cả nhà, cho cộng đồng, xã hội.
Nhờ sự vào cuộc tích cực của CLB "Gia đình có sức khỏe, không khói thuốc", nhiều địa phương ở Hà Tĩnh khói thuốc đã không còn hiện hữu
Giới trẻ ở đây hầu như không hút thuốc nữa. Những người lớn tuổi từng nghiện lâu năm nay cũng bớt hẳn. Có người còn nói vui với tôi: "Giờ chỉ nhớ điếu thuốc khi ra đồng thôi, ở nhà không dám hút vì sợ con, cháu giận". Chúng tôi rất mừng vì có những "người nghiện kỳ cựu" nay đã dứt hẳn với khói thuốc.
- Thời gian tới, CLB có định hướng gì để duy trì và phát huy mô hình bền vững hơn?
+ Hiện xã đang sáp nhập thôn, nên chúng tôi chờ cơ cấu lại tổ chức để triển khai cụ thể hơn. Khi ổn định, CLB sẽ vận động thêm các hộ trẻ tham gia, mở rộng tuyên truyền qua những buổi văn nghệ, sinh hoạt cộng đồng. Tôi chỉ mong có thêm tài liệu, tờ rơi hoặc một chút hỗ trợ kinh phí để có công cụ tuyên truyền trực quan hơn. Hiện tại, chị em vẫn chủ yếu tuyên truyền "chay" - bằng lời nói và bằng chính tấm gương của gia đình mình.
Dù còn nhiều khó khăn nhưng tôi tin rằng chỉ cần mỗi gia đình có ý thức, Hương Phố sẽ thực sự trở thành vùng quê không khói thuốc, nơi khói lam chiều thay thế khói thuốc độc hại.
- Xin trân trọng cảm ơn bà!
