Quy định về công khai đóng góp khi làm từ thiện

Hỏi: Lâu nay, tôi thường xuyên nhận được các thông tin về kêu gọi quyên góp hỗ trợ từ thiện mỗi khi xảy ra thiên tai, dịch bệnh hoặc hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn, người mắc bệnh hiểm nghèo. Gần đây, tôi cũng thấy nhiều thông tin lùm xùm xung quanh vấn đề kêu gọi từ thiện và việc công khai các khoản tiền đóng góp từ thiện của những người nổi tiếng. Vậy, việc công khai đóng góp từ thiện được quy định cụ thể thế nào?

                                                                                                 Lan Anh (Nam Định)

Trả lời: Vấn đề tổ chức vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai xảy ra trong và ngoài nước, khắc phục hậu quả do hỏa hoạn; sự cố nghiêm trọng; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo đã được qui định tại Nghị định 64 ngày 14/5/2008 của Chính phủ. Tuy nhiên, trong nghị định này mới chỉ đề cập đến tổ chức làm từ thiện. Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định số 93 ngày 27/10/2021, có hiệu lực thi hành từ 11/12/2021 thay thế nghị định số 64. Nghị định mới bổ sung cá nhân được kêu gọi quyên góp từ thiện. Trong nghị định mới, Chính phủ quy định khá chi tiết việc công khai đóng góp từ thiện.

Điều 14 Nghị định 93 quy định đối với các tổ chức vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện có trách nhiệm công khai đầy đủ, kịp thời, chính xác các hoạt động có liên quan đến việc vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện.

Nội dung công khai:

+ Văn bản về việc tổ chức kêu gọi, vận động đóng góp tự nguyện;

+ Kết quả vận động (tổng số tiền, hiện vật tiếp nhận), phân phối tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân;

+ Đối tượng, chính sách và mức hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố;

+ Các tổ chức, cơ quan, đơn vị trực tiếp tiếp nhận đóng góp tự nguyện công khai thời gian, địa điểm, cách thức tiếp nhận tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện.

Hình thức công khai:

+ Công khai trên Trang thông tin điện tử chính thức của tổ chức, cơ quan, đơn vị;

+ Niêm yết tại trụ sở làm việc của tổ chức, cơ quan, đơn vị và địa điểm sinh hoạt cộng đồng (thôn, ấp, bản, buôn, sóc, tổ dân phố);

+ Thông báo bằng văn bản đến các cơ quan có liên quan tham gia vào quá trình vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng nguồn đóng góp tự nguyện để khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Nghị định cũng nêu rõ tổ chức phải thực hiện ít nhất 1 trong 3 hình thức công khai nêu trên, trong đó phải thực hiện hình thức bắt buộc là công khai trên trang thông tin điện tử chính thức của tổ chức, cơ quan, đơn vị. Trường hợp chưa có trang thông tin điện tử thì phải thực hiện niêm yết tại trụ sở làm việc.

Thời điểm công khai:

+ Công khai văn bản về việc tổ chức kêu gọi, vận động các tổ chức, cá nhân đóng góp tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện ngay sau khi ban hành;

+ Công khai thời gian, địa điểm, cách thức tiếp nhận tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện trước từ 01 đến 03 ngày bắt đầu tổ chức thực hiện;

+ Công khai kết quả vận động, tiếp nhận và phân phối nguồn đóng góp tự nguyện: Công khai tổng số tiền, hiện vật đã vận động, tiếp nhận chậm nhất sau 15 ngày kể từ khi kết thúc thời gian tiếp nhận; công khai tổng số tiền, hiện vật đã phân phối, sử dụng chậm nhất sau 30 ngày kể từ khi kết thúc thời gian phân phối, sử dụng;

+ Công khai đối tượng hỗ trợ, chính sách hỗ trợ và mức hỗ trợ ngay từ khi bắt đầu thực hiện hỗ trợ, phân phối tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện.

Thời gian công khai:

+ Niêm yết công khai tại trụ sở tổ chức, cơ quan, đơn vị, điểm sinh hoạt cộng đồng và công khai trên Trang thông tin điện tử trong 30 ngày;

+ Thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng: 03 số liên tiếp báo viết, 03 ngày liên tiếp trên chương trình của đài phát thanh, đài truyền hình.

Đối với cá nhân, Nghị định qui định: Các khoản đóng góp tự nguyện do cá nhân vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, sự cố phải đảm bảo tính công khai, minh bạch. Cá nhân có trách nhiệm mở sổ ghi chép đầy đủ thông tin về kết quả tiếp nhận, phân phối tiền, hiện vật đóng góp tự nguyện theo đối tượng, địa bàn được hỗ trợ, bao gồm những khoản tiếp nhận có điều kiện, địa chỉ cụ thể (nếu có), thực hiện công khai nội dung như đối với tổ chức làm từ thiện trên các phương tiện truyền thông và gửi kết quả bằng văn bản tới Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú để niêm yết công khai tại trụ sở cơ quan trong 30 ngày. Thời điểm công khai cũng áp dụng như với tổ chức làm từ thiện.

Nghị định cũng qui định: Cá nhân thực hiện vận động, tiếp nhận, phân phối nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố có trách nhiệm cung cấp thông tin theo yêu cầu của các cơ quan chức năng có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.