Tất cả những điều cần biết về tiêm phòng uốn ván cho bà bầu

1. Vì sao bà bầu cần tiêm uốn ván khi mang thai?

Bệnh uốn ván có tỷ lệ tử vong cao với các triệu chứng tăng trương lực cơ và các cơn co cứng, do độc tố protein mạnh là tetanospasmin do Clostridium tetani gây ra. Các vi khuẩn của bệnh này có thể dễ dàng vào trong cơ thể thông qua các vết thương hở. Khi vào trong, chúng sẽ sản sinh ra độc tố có tên là tetenospasmin đi vào trong máu. Độc tố này gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh và dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Ở phụ nữ có bầu, loại vi khuẩn này dễ dàng đi theo trong quá trình sinh nở qua đường sinh dục và gây uốn ván tử cung. Nguy cơ mắc bệnh này đáng lo ngại do sự lây truyền từ mẹ sang con có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhiễm trùng sơ sinh thường xảy ra bởi gốc dây rốn khó lành và các dụng cụ cắt rốn chưa tiệt trùng. Bệnh uốn ván trẻ sơ sinh thường xảy ra trong vòng hai tuần đầu tiên sau sinh với một số dấu hiệu đặc trưng như cứng khớp và đau cơ, bỏ bú.

Trẻ sơ sinh có khả năng ca mắc uốn ván nếu trong quá trình mang thai mẹ bầu chưa được chủng ngừa căn bệnh này nên trẻ không có khả năng miễn dịch truyền từ mẹ. Vì thế phụ nữ nên thực hiện đầy đủ việc tiêm phòng uốn ván trước và sau khi mang thai.

2. Lịch tiêm uốn ván cho bà bầu

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tất cả phụ nữ đang ở độ tuổi sinh đẻ đều cần phải tiêm phòng uốn ván để cơ thể tạo ra kháng thể giúp cả mẹ và bé được bảo vệ nếu không may bị vi khuẩn uốn ván xâm nhập. Khi cơ thể người mẹ được tiêm chủng đầy đủ sẽ sản sinh ra kháng thể để truyền sang con giúp bảo vệ bé trước nguy cơ bị bệnh.

Tiêm phòng uốn ván cho bà bầu nên được thực hiện trong giai đoạn 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ, mũi tiêm cuối nên tiêm trước khi sinh 1 tháng. Tổng số lần tiêm phòng uốn ván cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ là 5 mũi, trong đó tiêm cho phụ nữ lần đầu mang thai là 2 mũi cơ bản. Mũi tiêm vaccine uốn ván cần tiêm trước ngày dự sinh ít nhất 1 tháng. Cụ thể, lịch chích ngừa uốn ván khi mang thai như sau:

Đối với người chưa tiêm, chưa tiêm đủ 3 mũi vaccine có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản hay không rõ tiền sử tiêm vaccine:

- Lần 1: tiêm khi có thai lần đầu

- Lần 2: 1 tháng sau lần 1 và tiêm trước ngày dự sinh 1 tháng

- Lần 3: 6 tháng sau lần tiêm 2 hoặc kỳ có thai kế tiếp

- Lần 4: 1 năm sau lần tiêm 3 hoặc kỳ có thai kế tiếp

- Lần 5: 1 năm sau lần tiêm 4 hoặc kỳ có thai kế tiếp

Đối với người đã tiêm đủ 3 mũi vaccine có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản:

- Lần 1: Tiêm khi mang thai lần đầu

- Lần 2: 1 tháng sau lần tiêm 1

- Lần 3: 1 năm sau lần tiêm 2

Đối với người đã tiêm đủ 3 mũi vaccine có chứa thành phần uốn ván liều cơ bản và 1 liều nhắc lại:

- Lần 1: tiêm khi mang thai lần đầu tiên

- Lần 2: 1 năm sau lần 1

Sau khi cơ thể phụ nữ nhận đc vaccine sẽ tạo ra các kháng thể bảo vệ và các kháng thể này một phần được đưa tới bé trước khi sinh. Những kháng thể này bổ sung cho thai nhi một số bảo vệ ngắn hạn chống lại bệnh trong thời kỳ đầu đời khi mà trẻ chưa đủ tuổi để có thể tạo miễn dịch chủ động.

3. Tác dụng phụ của tiêm phòng uốn ván

Bà bầu tiêm phòng uốn ván bị đau tay và xuất hiện hiện tượng sốt nhẹ là điều hoàn toàn bình thường, thai phụ không cần quá lo lắng. Hiện tượng này sẽ giảm sau tiêm một vài ngày. Bên cạnh có thể một vài tác dụng phụ khi tiêm phòng uốn ván cho bà bầu:

Sưng hạch bạch huyết gần vị trí tiêm.

Có thể có các phản ứng toàn thân: Dị ứng, đau cơ, đổ mồ hôi, đau đầu, ớn lạnh, đau khớp.

Hiếm gặp: Rối loạn chức năng thần kinh cánh tay, bả vai nhưng và không liên quan đến hệ thần kinh trung ương.

4. Tiêm phòng uốn ván có ảnh hưởng đến thai nhi

Tiêm phòng uốn ván cho bà bầu bản chất là tiêm trước phơi nhiễm, nhằm sản sinh ra kháng thể cho mẹ. Từ đó tránh được nguy cơ lây nhiễm bệnh khi chuyển dạ và hỗ trợ cho cơ thể trẻ, giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm trùng uốn ván khi cắt dây rốn.

Do đó, tiêm uốn ván trong thai kỳ không gây bất kỳ ảnh hưởng nào đến thai nhi. Ngược lại còn giúp bảo vệ sức khỏe cho cả hai mẹ con.

5. Lưu ý khi tiêm phòng uốn ván cho bà bầu

- Không được tự ý đi tiêm mà cần có lịch tiêm cụ thể.

- Tiêm phòng uốn ván khi mang thai chỉ nên thực hiện khi thai nhi trên 22 tuần. Mũi tiêm uốn ván cuối cách ngày dự sinh ít nhất 30 ngày.

- 2 tuần sau tiêm cơ thể mẹ mới tạo nên kháng thể. Vì thế, để vaccine đạt hiệu quả cao bạn không nên dùng rượu bia sau khi tiêm và phải tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.

- Nếu mẹ bầu lần hai tiêm uốn ván thấy có các biểu hiện như: tim đập nhanh, da xanh tái, chân tay lạnh, khó thở, tiêu chảy… cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt để điều trị, tránh sốc phản vệ sau khi tiêm.

Trên đây là một số thông tin về tiêm phòng uốn ván cho bà bầu, ngoài ra phụ nữ mang thai nên lưu ý chọn tới các cơ sở y tế uy tín để đảm bảo an toàn cho bản thân mình và thai nhi.