Tiếc tiền hơn tiếc thời gian, nghịch lý của nhiều người giàu có

* Bài viết thể hiện quan điểm của triệu phú tự thân Ramit Sethi. Ông là bậc thầy về tài chính và là tác giả của cuốn sách bán chạy nhất của New York Times “Tôi sẽ dạy bạn trở nên giàu có”. 

Thay đổi là một quá trình liên tục trong cuộc sống. Thời gian trôi qua, chúng ta lớn lên, trưởng thành và thường có không ít thay đổi về phong cách thời trang, ăn uống, nơi sinh sống hay các mối quan hệ bạn bè. Tuy nhiên, khi nói đến cách sử dụng thời gian và tiền bạc - đặc biệt là đối với những người có thu nhập cao và người giàu có - họ lại không có xu hướng thay đổi điều này.

Tôi muốn kể cho các bạn nghe một câu chuyện để có thể hiểu rõ hơn quan điểm này. Một người bạn của tôi kiếm được hơn 750.000 USD một năm. Anh ấy yêu công việc của mình nhưng nếu bạn hỏi anh ấy cảm giác ra sao, lời phàn nàn phổ biến nhất của anh ấy chính là: “Tôi quá bận”.

Một ngày nọ, tôi đến thăm anh và không khỏi ngạc nhiên. Nhìn thấy các túi đồ bày trên khắp kệ bếp, tôi liền hỏi thì nhận được câu trả lời.  

“Tôi vừa khuân chúng từ cửa hàng tạp hóa về ấy mà”, anh nói.

Thú thật tôi đã mất vài giây khựng lại vì bất ngờ. Tôi hỏi anh:

“Anh đã bao giờ nghĩ đến việc thuê một người khác đi mua những đồ đó giúp mình chưa?”

Anh ấy nhìn tôi như thể tôi vừa nói điều gì đó rất điên rồ. Trả tiền để thuê người đi mua sắm hàng tạp hóa hộ mình ư? Ai sẽ làm những điều kiểu đó chứ?

Đó! Bạn tôi, một người trưởng thành kiếm được 750.000 USD/năm nhưng cách sống vẫn như thể anh ấy chỉ kiếm được 50.000 USD/năm vậy.

Nghịch lý bí ẩn giữa tiền bạc và thời gian

Khái niệm mua lại thời gian là điều tuyệt vời nhất tôi đã học được khi làm chủ doanh nghiệp. Mua lại thời gian của mình chính là đem đến cho bạn những sự tiện lợi như: trả tiền cho dịch vụ đi xe chung, những bữa ăn được nấu sẵn hay thuê người giúp việc... Chi tiền cho những việc này sẽ giúp bạn lấy được thời gian vốn dành để làm những việc bạn không thích và dùng khoảng thời gian vàng bạc đó cho những việc hiệu quả hơn. 

Rất nhiều người có thu nhập cao lại không nhận ra sự hiệu quả của việc mua lại thời gian. Có thể, đó là thói quen khó bỏ khi cha mẹ của họ thường có nhiều thời gian hơn tiền bạc, điều ảnh hưởng đến việc họ cân đối thế nào giữa thời gian và tiền bạc. Và kết quả là, những người có thu nhập cao đó không bao giờ thay đổi cách tiếp cận công việc và cuộc sống cá nhân của họ.

Đây là một nghịch lý rất lớn khi mọi người kiếm được nhiều tiền hơn. Nhiều người nói rằng họ coi trọng thời gian hơn tiền bạc, nhưng nếu nhìn vào lịch làm việc của họ, bạn sẽ thấy sự thật là ngược lại. 

Mua lại thời gian của mình không phải là hành động thích thể hiện

Tôi đã từng chế giễu những người bỏ tiền để mua những chiếc vé máy bay ở khoang hạng nhất và nghĩ rằng: “Tại sao họ lại có thể bỏ ra một số tiền điên rồ cho thứ vô nghĩa như vậy? Không phải tất cả chúng ta đều đến cùng một nơi sao". 

Nhưng thực sự, những người đó không hề ngu ngốc chút nào. Họ là những người có thu nhập cao, họ hiểu giá trị theo một cách khác so với những gì tôi đã từng nghĩ. 

Nếu bạn kiếm được 40.000 USD/năm, việc chi 5.000 USD cho những chuyến bay hạng nhất thật điên rồ. Thế nhưng nếu bạn là một CEO với thu nhập lên tới 450.000 USD/năm, điều đó hoàn toàn hợp lý.

Trong kinh doanh, những niềm tin sai lệch về thời gian và tiền bạc có thể khiến bạn phải trả giá đắt. Kết hợp hai điều đó lại với nhau có thể đem lại lợi ích theo cấp số nhân.

Đôi khi, chúng ta coi những hành động mua lại thời gian của họ như một cách thể hiện mình song thử nghĩ mà xem, ai trong chúng ta không làm những việc như vậy?

- Ăn tối ở ngoài thay vì tự nấu ăn ở nhà.

- Ra hàng thay dầu xe thay vì tự làm.

- Đi taxi thay vì đi bộ hay các phương tiện công cộng. 

- Mua sản phẩm theo giá bán lẻ thay vì đi tìm một thỏa thuận tốt hơn.

Tôi cá rằng hầu hết chúng ta đều làm những việc này mỗi tuần và không coi đó là việc mua lại thời gian. Thực tế là bạn đang chi tiền cho sự thuận tiện để có thời gian tập trung cho những thứ quan trọng hơn.

Ví dụ như tôi muốn tập thể dục và trên lý thuyết, tôi hoàn toàn có thể đọc rất nhiều tài liệu về cách tập, chế độ ăn uống cũng như nghỉ ngơi trên mạng hay thông qua sách báo và làm theo chúng. Nhưng tôi biết điều đó sẽ không hiệu quả bằng việc trả tiền thuê huấn luyện viên - một người "ăn thể hình", "ngủ thể hình". 

Bằng cách trả tiền cho người huấn luyện viên, tôi có thể đổi tiền lấy thời gian và có được kết quả tốt nhất. Tất nhiên, những việc tập luyện tôi hoàn toàn có thể tự làm song tôi nghĩ đó là cách hiệu quả hơn và thời gian tiết kiệm được tôi sẽ dành cho công việc, gia đình và bản thân mình. 

Đừng ngần ngại thử, cuộc sống của bạn sẽ có những thay đổi thú vị 

Thực ra tôi vẫn cảm thấy khó khăn để xác định khi nào mình nên bỏ tiền ra để đổi lấy thời gian song tôi tin rằng mình không phải trường hợp duy nhất. 

Nghĩ đến những người giàu có và thành đạt, như người bạn kiếm được 750.000 USD/năm của tôi chẳng hạn, họ không thích thú khi để người khác làm giúp một phần công việc của mình. Song thực sự, việc mua lại thời gian sẽ khiến cuộc sống của bạn có rất nhiều thay đổi. 

Chìa khoá ở đây chính là, hãy tự hỏi mình sẽ làm gì với khoảng thời gian đó. 

Bạn sẽ làm được những gì nếu có thêm 3 giờ đồng hồ cho bản thân mỗi tuần? Bạn sẽ về thăm cha mẹ và dành tặng họ những món quà tuyệt vời chứ? Bạn có đang làm những việc mình thực sự thích thú như tự chuẩn bị bữa ăn, tự làm việc nhà? 

Nếu bạn đang kiếm được nhiều tiền hơn bao giờ hết, hãy đặt mục tiêu tiết kiệm ít nhất một giờ mỗi tuần. Với những công việc khiến bạn cảm thấy không thoải mái như giặt giũ, nấu nướng hay lái xe... hãy tìm những giải pháp tuyệt vời hơn như thuê người giúp việc theo giờ... Khi tinh thần đã thoải mái, bạn có thể dùng thời gian vàng bạc tiết kiệm được để giải quyết những vấn đề quan trọng hơn.