Trung Quốc: Những người già cậy nhờ người dưng trong phong tỏa

Không kịp trở tay trước lệnh phong tỏa

Khu nhà bị phong tỏa vào ngày 22 tháng 3 do một trường hợp dương tính với Covid-19 khiến Yang Weimin, 66 tuổi và vợ, 59 tuổi, những người sống một mình, chỉ có đủ thức ăn từ 3 – 5 ngày. Giống như nhiều người dân Thượng Hải, đôi vợ chồng già không trữ nhiều lương thực trong nhà.

Yang cho biết ông bị đột quỵ và cần ăn đủ chất đạm mỗi ngày để cơ thể hoạt động tốt. Tuy nhiên, hai vợ chồng phải thay đổi chế độ ăn uống từ uống một cốc sữa mỗi ngày sang uống cách ngày kể từ đợt phong tỏa, khi số lượng thực phẩm của mình giảm dần mà trong khi chưa biết thời gian dở bỏ lệnh phong tỏa.

Yang nói: "Nếu phong tỏa kéo dài từ một tuần đến 10 ngày, chúng tôi vẫn có thể ở sống. Nhưng đã hơn 20 ngày và cho đến hôm 4 tháng 4, chúng tôi đã không uống sữa trong nhiều ngày". Con gái 28 tuổi của Yang, người đang chăm sóc bà ngoại, bị cách ly trong một khu nhà khác và không thể đến thăm cha mẹ hoặc mang đồ đến. Cặp vợ chồng già không thể sử dụng điện thoại thông minh, cách duy nhất để họ có được nguồn cung là chờ chính phủ phân phát thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác. Tuy nhiên, nguồn cung từ chính phủ không thường xuyên vì hệ thống thành phố đang gặp nhiều căng thẳng.

Lo lắng về việc những người già sống thiếu thực phẩm trong phong tỏa, Wang Haoyu, 27 tuổi, một hàng xóm của Yang, đã đưa ra kế hoạch để giúp những người lớn tuổi trong khu mua thực phẩm. Theo đó, Wang và bạn gái có thể mua thức ăn thông qua các kênh cá nhân của cư dân khu phức hợp, mặc dù giá cả đôi khi cao hơn nhiều lần so với giá thị trường. Nhờ sự giúp đỡ từ người hàng xóm, gia đình ông Yang cũng bắt đầu nhận được sữa, trứng và thịt.

Người già khó tiếp cận với hệ thống y tế

Ngoài thực phẩm, nguồn cung cấp y tế ở Thượng Hải cũng đang thiếu hụt. Việc khám bệnh là gần như không thể do các chính sách phong tỏa nghiêm ngặt. Yang và vợ may mắn vừa nhận được nguồn cung cấp thuốc trong hai tháng trước khi nơi ở bị phong tỏa vào giữa tháng Ba. Tuy nhiên, nhiều người khác lại phải chật vật do thiếu nguồn lực y tế.

Theo một nhóm tình nguyện viên sinh viên đại học hỗ trợ y tế Thượng Hải, 1.686 yêu cầu đã được gửi, bao gồm các yêu cầu về thuốc điều trị bệnh mãn tính, hóa trị thường xuyên, lọc máu và thuốc chữa bệnh tâm thần. Hơn 1.000 yêu cầu chưa được xử lý, đa số các yêu cầu đến từ những người cao tuổi.

Thượng Hải là một trong những thành phố đầu tiên của Trung Quốc phát triển dân số già. Theo thống kê vào năm 2019 ở Thượng Hải, cứ ba người thì có một người là người cao tuổi và số người cao tuổi sống một mình lên tới 317.400 người. Nhóm người này trở thành một trong những đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong thời gian Thượng Hải phong tỏa vì phần lớn họ mắc bệnh mãn tính và những bệnh do lão hóa.

Xu Yixing, 18 tuổi, một sinh viên tình nguyện cho biết những người già cần rất nhiều hỗ trợ. Xu nói: "Không quá khó để người cao tuổi mắc các bệnh nền mua thuốc, nhưng với những người bị bệnh nghiêm trọng thì rất khó," Xu nhớ lại có khoảng thời gian anh hỗ trợ một người già sống một mình mắc chứng bệnh tăng urê huyết.

Một lần khác, Xu và nhóm nhận nhiệm vụ chuyển bệnh nhân trong danh sách đến bệnh viện để điều trị. Và một trong những bệnh nhân là một người đàn ông lớn tuổi bị nhiễm độc niệu. Các tình nguyện viên đã phải liên hệ với bệnh viện để xác định xem bệnh viện nào còn khả năng lọc máu. Sau đó, họ phải liên hệ với ủy ban khu phố để xin phép bệnh nhân rời khỏi tòa nhà và tìm xe có thể chở người già đến bệnh viện.

Theo Xu, người lớn tuổi đến bệnh viện có thể phải làm kiểm tra trước khi quay lại lọc máu vào ngày khác. Và quy trình tương tự sẽ được lặp lại vào những ngày sau. Nếu một người lớn tuổi không dương tính với Covid-19, họ có thể hỗ trợ anh trong việc xin phép rời khỏi khu vực. Trong khi đó, hỗ trợ những bệnh nhân dương tính khó khăn hơn vì họ bị hạn chế di chuyển và các tình nguyện viên phải liên hệ với nhiều cơ quan chính phủ hơn để giải quyết các vấn đề.

Xu cho biết anh từng nhận được một cuộc gọi lúc 11 giờ đêm từ một người phụ nữ lớn tuổi đang khóc nức nở vì chịu đựng cơn đau. Bà bị nghi ngờ dương tính với Covid-19 và cách ly trong một khách sạn trong khi chờ di chuyển đến địa điểm cách ly tập trung, bị bệnh gút nặng và bệnh về xương.

Cô lập xã hội trong phong tỏa

Một vấn đề lớn khác mà người cao tuổi phải đối mặt là sự cô lập trong xã hội. Theo Xu, vấn đề nghiêm trọng hơn ở tầng lớp lao động cao tuổi. "Thượng Hải, cũng giống như Hồng Kông, có những tòa nhà dành cho gia đình nhỏ kiểu cũ với hơn 10 gia đình sống trong một tòa nhà. Phần lớn cư dân trong những tòa nhà như vậy là người cao tuổi, và không có nhiều tình nguyện viên hỗ trợ họ, khiến họ không được chú ý đến".

Wang Houhou, 29 tuổi, sống với bạn trai họ Li trong một khu nhà cũ, cho biết cô có một người hàng xóm hơn 80 tuổi, người không biết chuyện gì đang xảy ra bên ngoài và liên tục hỏi lệnh phong tỏa đã được dỡ bỏ chưa. Wang nói: "Ông ấy bị lãng tai, sống một mình trong căn hộ bên cạnh và không mấy khi ra ngoài. Tôi chỉ phát hiện ra điều đó do tòa nhà của chúng tôi cách âm kém, tôi nghe ông ấy mở tivi lúc 3 giờ sáng và ho cả ngày".

Wang kể lại rằng người đàn ông đã gọi cho con trai trước khi phong tỏa và bảo con đến sống cùng. Tuy nhiên, con trai ông ta không đến, vì vậy Wang đã để lại lời nhắn trên cửa nhà, cho ông biết cô có thể giúp đỡ ông. Sau đó, Wang bắt đầu nhận được các cuộc, nhờ giúp đỡ mọi thứ từ việc tìm bác sĩ cho đến mua đồ ăn.