Viêm đại tràng co thắt là gì: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Bất cứ ai cũng có khả năng mắc bệnh viêm đại tràng co thắt không phân biệt lứa tuổi, ngành nghề, giới tính. Việc tìm hiểu về bệnh giúp bạn có kiến thức trong phòng ngừa, điều trị bệnh đúng cách.

1. Viêm đại tràng co thắt là gì?

Viêm đại tràng co thắt còn có tên gọi khác là hội chứng ruột kích thích là bệnh về rối loạn cơ năng và chức năng của đại tràng. Đây là một bệnh lành tính nhưng làm ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng công việc của người bệnh, khiến người bệnh dễ rơi vào tâm trạng sợ hãi, lo âu thậm chí trầm cảm.

Trong một cơn co thắt đại tràng, các nhu động ruột trong đại tràng co lại hoặc thắt không có tổ chức gây đau đớn trong khi các cơn co thắt bình thường hiếm khi gây ra cảm giác đau.

Hình ảnh bệnh viêm đại tràng co thắt

2. Dấu hiệu bệnh viêm đại tràng co thắt là gì?

Các dấu hiệu/ triệu chứng co thắt đại tràng không giống nhau do mức độ nghiêm trọng và biểu hiện của từng người bệnh khác nhau. Tuy nhiên, bạn có thể nhận biết bệnh qua một số dấu hiệu phổ biến sau:

- Thường xuyên có cảm giác đau bụng đột ngột đặc biệt ở vùng bụng dưới và bên trái. Với khu vực đau này cũng thường báo hiệu dấu hiệu bệnh đại tràng. Các cơn đau co thắt này có thể khác nhau phụ thuộc vào cường độ với mỗi cơn khác nhau.

Viêm đại tràng co thắt thường có dấu hiệu đau bụng đột ngột

- Rối loạn tiêu hóa: Bệnh viêm đại tràng co thắt thường gây ảnh hưởng lớn đến chức năng tiêu hóa của người bệnh. Trong đó rối loạn tiêu hóa được xem là triệu chứng bệnh viêm đại tràng co thắt đặc trưng nhất. Một số dấu hiệu rối loạn tiêu hóa phổ biến nhất như chướng bụng, đầy hơi, ợ hơi, ăn không tiêu... Tuy nhiên các dấu hiệu này cũng thường gặp ở người viêm trực tràng, đau dạ dày... Vì thế người bệnh cần được theo dõi thêm để có kết luận phù hợp.

Viêm đại tràng co thắt thường có dấu hiệu là rối loạn tiêu hóa

- Phân lỏng: Khi đại tràng gặp vấn đề ngăn cơ thể bạn hình thành phân hoàn toàn vì thế phân từ ruột non xuống có thể bị lỏng.

- Chất nhầy trong phân: Chất nhầy trong hoặc trắng trong phân có thể xuất hiện khi bạn bị chứng co thắt đại tràng.

- Giảm cân, ăn không ngon, cơ thể suy nhược

3. Chẩn đoán viêm đại tràng co thắt

Nếu bạn có các dấu hiệu bệnh viêm đại tràng co thắt và muốn chẩn đoán chính xác mình có bị bệnh hay không, bạn nên tới các cơ sở y tế uy tín sớm để xét nghiệm lâm sàng và xác định rõ ràng bệnh hơn. Lúc này các bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm lâm sàng như:

- Xét nghiệm máu: Để biết tình trạng sức khỏe tổng quát

- Xét nghiệm phân: Nhận biết những bất thường như phân có máu, vi khuẩn gây bệnh

- Chụp XQ: Để tìm ra các tổn thương, cấu trúc bất thường ở đại tràng

- Nội soi đại tràng hoặc nội soi đại tràng sigma phát hiện những xung huyết nhẹ, tăng tiết nhầy, tăng co bóp hoặc giảm nhu động của đại tràng.

- Sinh thiết mô bệnh học các mô bất thường trong đại tràng khi phát hiện viêm đại tràng co thắt có nguy cơ biến chứng.

4. Nguyên nhân gây bệnh

Hiện chưa có kết luận chính thức nào về nguyên nhân gây ra bệnh viêm đại tràng co thắt là gì. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế đưa ra một số yếu tố nguy cơ xuất hiện và có thể gây tác động đến sự xuất hiện của bệnh như:

- Do chứng rối loạn nhu động ruột

- Do dùng quá nhiều kháng sinh: Việc dùng nhiều thuốc kháng sinh đặc biệt là thuốc kháng sinh đường ruột trong điều trị bệnh khác gây loạn khuẩn. Là nguyên nhân khiến đại tràng dễ gặp vấn đề gây viêm.

- Do rối loạn tâm thần, stress, căng thẳng kéo dài. sang chấn tâm thần.

Stress và căng thẳng là nguyên nhân gây nên bệnh viêm đại tràng co thắt

- Chế độ ăn uống không khoa học, không điều độ:

- Nhạy cảm với thực phẩm: Một số thực phẩm có thể khiến người bệnh nhạy cảm, khó tiêu là do sự hấp thụ kém của đường hoặc axit trong thực phẩm. 

- Mắc bệnh viêm dạ dày, nhiễm virus, vi khuẩn ở dạ dày và ruột:

Ngoài ra, một số đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn gồm:

- Người dưới 50 tuổi.

- Tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh viêm đại tràng co thắt nhiều hơn so với nam giới.

- Di truyền, trong gia đình có người đã từng mắc bệnh viêm đại tràng co thắt thì bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người khác.

5. Các phương pháp điều trị bệnh viêm đại tràng co thắt là gì?

Hiện nay chưa có cách chữa trị hay ngăn chặn vĩnh viễn bệnh viêm đại tràng co thắt. Việc điều trị bệnh nhằm mục đích giảm các triệu chứng cũng như biến chứng từ các cơn co thắt. Một số phương pháp thường được dùng trong điều trị viêm đại tràng co thắt gồm:

Sử dụng thuốc Tây trong điều trị viêm đại tràng co thắt

Có nhiều nhóm thuốc có tác dụng đẩy lùi triệu chứng bệnh viêm đại tràng co thắt như chứng đau bụng, rối loạn đại tiện... Các bác sĩ sẽ kê thuốc phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, gồm một số loại thuốc như:

- Thuốc chống táo bón, nhuận tràng: Duphalac, Forlac, Pectin,…

- Thuốc cầm tiêu chảy: Smecta, Imodium, …

- Thuốc chống co thắt đại tràng: Phloroglucinol 80mg, Spasmomen 40mg… giúp làm dịu các cơn co thắt nghiêm trọng ở đại tràng.

- Thuốc giảm chướng bụng: Loperamid, Motilium – M, Debridat,…

- Thuốc kháng sinh: Có tác dụng thay đổi vi khuẩn đường ruột cũng như kiểm soát triệu chứng viêm đại tràng co thắt như Rifaximin.

- Thuốc chống trầm cảm nếu bệnh nhân có biểu hiện trầm cảm, lo âu.

Các bài thuốc nam chữa viêm đại tràng co thắt: Đây là những bài thuốc an toàn, đơn giản và tiết kiệm chi phí đang kể cho người bệnh. Tuy nhiên sử dụng thuốc nam đòi hỏi người bệnh cần có sự kiên trì.

- Sử dụng củ sen: Bạn có thể kết hợp củ sen với gạo tẻ, đậu ván trắng theo tỉ lệ 2:3:1. Thực hiện bằng cách thái nhỏ củ sen và cho vào nấu cùng gạo, đậu ván trắng và dùng hàng ngày trong 15 ngày để có kết quả nhuận tràng tốt.

- Nước uống từ lá mơ lông: Lá mơ lông rất tốt cho đại tràng, vì thế bạn có thể dùng uống hàng ngày bằng cách rửa sạch, giã nát và chắt lấy nước cốt để uống, nên uống trong lúc đói.

- Dùng củ riềng chữa bệnh: Dùng riềng tươi thái nhỏ và lá lốt theo tỉ lệ ngang nhau cho vào nước ấm để uống hàng ngày giảm đau bụng, đại tiện, chướng hơi hiệu quả.

- Bột nghệ vàng: Dùng 3 thìa bột nghệ vàng cùng 150ml nước ấm để uống sau khi ăn no.

Ngoài ra, trong điều trị viêm đại tràng co thắt, người bệnh nên:

- Tập đi ngoài đều đặn 1 lần/ ngày kết hợp với luyện tập thư giãn. Việc này giúp giảm áp lực lên đại tràng, giúp đại tràng và cơ quan tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

- Thường xuyên massage bụng để hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Vùng bụng là nơi chứa cơ quan tiêu hóa, đại tràng, massage là cách hỗ trợ bệnh hoạt động tốt nhất.

- Bổ sung Probiotic: Uống men vi sinh tốt cho đường tiêu hóa, tăng cường những vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Bạn có thể không cảm nhận được tác dụng của chúng ngay lập tức, vì vậy nên dùng trong một vài tuần để đánh giá tác động của men vi sinh đối với sức khỏe đường ruột trong một thời gian dài hơn.

- Tạo lập một nhật ký thực phẩm: Giữ một bản ghi các loại thực phẩm sử dụng trong chế độ ăn uống và tác dụng của chúng sẽ giúp người bệnh xác định thực phẩm kích hoạt đến hệ thống tiêu hóa.

6. Biến chứng viêm đại tràng co thắt có nguy hiểm không?

Nước ta, bệnh viêm đại tràng co thắt có tỷ lệ mắc cao tuy không gây tử vong nhưng ảnh hưởng rất lớn tới cuộc sống của người bệnh do các triệu chứng của bệnh gây nên. Người bệnh gặp phải những vấn đề như sau:

- Cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng do người bệnh không thể ăn được hoặc không cung cấp đầy đủ thức ăn làm cho cơ thể suy nhược, mệt mỏi, gầy yếu dẫn đến kiệt sức.

- Ảnh hưởng trực tiếp tới ruột già, khiến ruột già dễ bị viêm nhiễm

- Cơ thể nhanh chóng bị mất nước, nếu không cung cấp đủ nước và chất điện giải có thể dẫn tới tử vong do thiếu hụt dinh dưỡng kèm với hiện tượng mất nước quá nhiều.

- Người bệnh mệt mỏi, gầy sút, cáu gắt do những cơn đau hành hạ, đau thường ở phần bụng, ở dưới rốn, cơn đau kéo dài nhiều ngày liền khiến người bệnh vô cùng khó chịu.

- Viêm đại tràng co thắt nếu không điều trị dứt điểm có thể gây ra các biến chứng như ung thư trực tràng, ung thư đại tràng, chảy máu nặng, thủng đại tràng.

Bệnh viêm đại tràng co thắt không gây tử vong nhưng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh khiến cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng, mệt mỏi, suy nhược. Ngoài ra, bệnh không điều trị dứt điểm có thể gây ra các biến chứng như thủng đại tràng, chảy máu nặng thậm chí ung thư trực tràng. Đây đều là những bệnh nguy hiểm và khả năng tiến triển nhanh.

Đặc biệt với phụ nữ mang thai viêm đại tràng co thắt còn ảnh hưởng tới sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Bởi các cơn co thắt theo khung đại tràng gắn với tử cung nên ảnh hưởng đến thai nhi thậm chí có thể gây động thai, sẩy thai, sinh non. Vì thế, người bệnh nên thăm khám và điều trị viêm đại tràng co thắt kịp thời để hạn chế các biến chứng nguy hiểm.

7. Cách phòng tránh bệnh viêm đại tràng co thắt

Cách phòng ngừa bệnh viêm đại tràng co thắt là gì? Đây một bệnh thường gặp và không xác định rõ nguyên nhân. Tuy nhiên việc chú ý trong sinh hoạt, lối sống và cách ăn uống giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh hơn. Cụ thể:

- Hạn chế căng thẳng: Việc hạn chế căng thẳng, quản lý căng thẳng là cách giảm tác động của nó với sức khỏe. Có nhiều cách quản lý căng thẳng như nghỉ ngơi, thư giãn, tập trung để xử lý vấn đề, ngủ đủ giờ, xoa bóp, tập thở...

- Tập luyện thể dục thường xuyên: Việc di chuyển nhiều giúp giữ cho đường tiêu hóa hoạt động tốt nhất

- Ăn nhiều chất xơ bởi chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa

- Giảm chất béo: các chất béo, dầu mỡ hoặc đồ ăn chiên rán là nguyên nhân gây ra chứng khó tiêu, đầy bụng.

- Hạn chế hoặc bỏ hẳn rượu bia, thuốc lá

- Uống đủ nước, bổ sung thêm vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.

Tập luyện thể dục thể thao giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả

8. Bệnh viêm đại tràng co thắt nên ăn và kiêng ăn gì?

8.1. Người bị viêm đại tràng co thắt nên ăn gì?

Các chuyên gia dinh dưỡng đưa ra lời khuyên người bị bệnh viêm đại tràng co thắt nên ăn những thực phẩm dễ tiêu nhưng vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng, không nên kiêng khem quá đà dễ dẫn đến thiếu chất. Nên bổ sung các danh mục thực phẩm sau:

- Thực phẩm chứa đạm dễ tiêu như: cá, thịt nạc, đậu nành, sữa không chứa lactose. Tuy nhiên không nên bổ sung quá nhiều chất đạm trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Người bệnh cũng không cần thiết phải kiêng khem chất đạm hoàn toàn có thể gây ra thiếu dinh dưỡng.

- Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi: các loại rau củ quả trái cây nhiều chất xơ, hạn chế táo bón như rau ngót, mồng tơi, táo, dứa.

- Sử dụng sữa chua trong thực đơn hàng ngày để tăng lợi khuẩn tốt cho tiêu hóa.

- Các thực phẩm nên ăn ở dạng luộc hoặc hấp để tốt cho hệ tiêu hóa. Chia nhỏ thành nhiều bữa giúp giảm tải cho dạ dày, đại tràng. Tạo thói quen ăn đủ bữa, đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ, tránh đi nằm ngay sau khi ăn.

8.2. Người bị viêm đại tràng co thắt nên kiêng ăn gì?

Một số thực phẩm nên hạn chế ăn để tránh ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa cũng như:

- Hạn chế các món ăn có gia vị cay như ớt, tiêu

- Hạn chế các món ăn khó tiêu, dễ sinh hơi như: dưa muối, đồ ăn chế biến sẵn, đồ ăn nhiều dầu mỡ, nem cuốn, gỏi, thức ăn tái sống.

- Hạn chế đồ uống chứa cồn như rượu bia, nước ngọt có ga, đồ uống chứa nhiều caffeine như cacao, cà phê... là những loại đồ uống dễ kích thích các cơn co thắt ruột khiến bệnh viêm đại tràng co thắt ngày càng nặng hơn.

- Tránh đồ ăn cứng, lên men, hạn chế hải sản... dễ gây chướng bụng, đầy hơi.

9. Các câu hỏi thường gặp về bệnh

Có thể điều trị khỏi hẳn bệnh viêm đại tràng co thắt không?

Việc điều trị bệnh viêm đại tràng co thắt có thể không làm dứt hẳn triệu chứng nhưng sẽ cải thiện tốt hơn chất lượng cuộc sống. Bệnh có thể tái phát nếu người bệnh không chú ý trong chế độ dinh dưỡng, tập luyện.

Vì sao ăn nhiều rau xanh mà bệnh vẫn táo bón?

Có nhiều bệnh lý gây ra táo bón trong đó có viêm đại tràng co thắt. Việc ăn nhiều rau xanh chỉ hỗ trợ hạn chế táo bón tạm thời, để hết hẳn triệu chứng bệnh nhân cần kết hợp với các phương pháp điều trị bệnh lâu dài như dùng thuốc, tập luyện thể dục thể thao...

Bệnh viêm đại tràng co thắt có di truyền không?

Chưa có kết luận chính xác nào về việc bệnh viêm đại tràng co thắt có khả năng di truyền. Nguyên nhân chính gây ra bệnh thường là do chế độ ăn uống, sinh hoạt của người bệnh. Tuy nhiên, nếu trong gia đình có người mắc bệnh, bạn cũng nên thăm khám sức khỏe để chắc chắn mình có bị bệnh hay không?

Viêm đại tràng co thắt có nguy cơ gây ung thư không?

Thông thường bệnh viêm đại tràng co thắt ít khả năng dẫn đến bệnh ung thư nếu thực hiện việc điều trị, ăn uống hợp lý. Tuy nhiên, những trường hợp chủ quan về bệnh cũng có thể dẫn đến ung thư đại tràng vì thế người bệnh nên lưu ý để có phương pháp chữa trị đúng cách.

10. Các hình ảnh về bệnh

Một số hình ảnh về bệnh viêm đại tràng co thắt:

Hình ảnh bệnh viêm đại tràng co thắt

Trên đây là những thông tin tổng hợp về bệnh viêm đại tràng co thắt. Hy vọng những thông tin này hữu ích với bạn trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh đúng cách. Đừng quên giữ cho mình một chế độ tập luyện, ăn uống khoa học kết hợp thăm khám sức khỏe định kỳ để luôn giữ một sức khỏe tốt.