10 sự kiện tác động đến bình đẳng giới và quyền phụ nữ trên thế giới năm 2025
Năm 2025 là thời điểm then chốt trong nỗ lực toàn cầu hướng tới trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái. Hãy cùng Báo PNVN điểm lại 10 sự kiện nổi bật tác động đến bình đẳng giới trên thế giới.
Hội nghị các nhà lãnh đạo toàn cầu về phụ nữ
Được tổ chức trong 2 ngày 13 và 14/10 tại Bắc Kinh (Trung Quốc), Hội nghị các nhà lãnh đạo toàn cầu về phụ nữ có chủ đề "Một tương lai chung: Tiến trình mới và nhanh hơn cho sự phát triển toàn diện của phụ nữ". Các nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo chính phủ cùng nhìn lại chặng đường 30 năm triển khai Tuyên bố và Cương lĩnh hành động Bắc Kinh.
Cương lĩnh đã góp phần giúp hàng triệu phụ nữ và trẻ em gái được tiếp cận đầy đủ hơn với cơ hội học tập, chăm sóc y tế, việc làm và ngày càng có tiếng nói, vai trò trong đời sống kinh tế, chính trị, xã hội.
Hội nghị các nhà lãnh đạo toàn cầu về phụ nữ
Hội nghị lần này là sự cam kết mở ra tiến trình mới và tăng tốc vì sự phát triển toàn cầu của phụ nữ. Đồng thời cũng cho thấy quyết tâm của cộng đồng quốc tế, hướng tới một thế giới hòa bình, phát triển bền vững, nơi mọi phụ nữ và trẻ em gái đều được tôn trọng, bảo vệ và trao quyền để phát triển toàn diện.
UN Women tròn 15 tuổi
Cơ quan Liên hợp quốc về Bình đẳng giới và Trao quyền cho Phụ nữ (UN Women) được thành lập vào tháng 7/2010, hoạt động tại hơn 80 quốc gia. Tổ chức này đã trở thành một động lực dẫn dắt các chiến dịch, định hình lại luật pháp và tập hợp mọi người trên khắp thế giới để đấu tranh cho bình đẳng giới và trao quyền cho 4 tỷ phụ nữ và trẻ em gái trên thế giới.
Lễ khai trương Văn phòng UN Women Bonn (Đức)
Ngày 21/11, UN Women khai trương Văn phòng Toàn cầu UN Women mới ở Bonn (Đức). Bên cạnh văn phòng New York (Mỹ) và Nairobi (Kenya), đây là một bước đi giúp tăng cường sự hiện diện toàn cầu của tổ chức và củng cố nỗ lực thúc đẩy quyền phụ nữ, bình đẳng giới và trao quyền cho tất cả phụ nữ và trẻ em gái trong bối cảnh tiến bộ đang bị đe dọa ở nhiều nơi trên thế giới.
Liên minh quốc tế mới nhằm chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới
Được thành lập ngày 2/12, "All In" - Một liên minh toàn cầu mới quan trọng tập hợp những phụ nữ tiên phong trên khắp thế giới để giải quyết vấn đề bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái. "All In" đặt mục tiêu chung tay hành động để mở khóa và huy động các cam kết chính trị và tài chính cần thiết nhằm mở rộng các nỗ lực phòng ngừa này trên toàn thế giới.
Ngoại trưởng Anh Yvette Cooper tham gia Liên minh “All In”
Theo Liên hợp quốc, trong năm qua, 316 triệu phụ nữ - tương đương 11% số phụ nữ trên 15 tuổi - bị bạn đời bạo hành về thể chất hoặc tình dục. Bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái tiếp tục tác động đến hàng triệu người trên thế giới với những hậu quả tàn khốc về mặt con người, xã hội và kinh tế. Điều này gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu ước tính 1,5 nghìn tỷ USD mỗi năm, tác động không cân xứng đến các cộng đồng yếu thế, bao gồm cả những người đa dạng giới, đặt gánh nặng lên các gia đình, cộng đồng và hệ thống công.
Tuần hành vì phụ nữ
Hàng nghìn phụ nữ trên khắp thế giới đã đổ xuống đường phố tuần hành trong Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3. Các cuộc tuần hành diễn ra từ châu Âu đến châu Phi, Nam Mỹ và nhiều nơi khác nhằm nâng cao tiếng nói đấu tranh cho quyền của phụ nữ.
Tuần hành tại Thổ Nhĩ Kỳ
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres lên tiếng cảnh báo, tình trạng phân biệt đối xử với phụ nữ kéo dài hàng thế kỷ đang trở nên trầm trọng hơn bởi những mối đe dọa mới. Quyền của phụ nữ đang bị tấn công và thế giới không thể đứng nhìn những tiến bộ bị đảo ngược. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của sự bình đẳng, phát triển và hòa bình cho tất cả phụ nữ ở khắp mọi nơi vì lợi ích của nhân loại.
Dấu ấn chính trị mới
Tháng 10/2025, bà Sanae Takaichi đã phá vỡ mọi trần kính, trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, điều hành một nền kinh tế trị giá 4,2 nghìn tỷ USD. Điều này tạo ra niềm hy vọng mới cho bình đẳng giới, nhưng cũng là phép thử cho cam kết thực chất trong việc "trao quyền cho phụ nữ".
Trong một đất nước mà truyền thống và quy tắc giới vẫn ảnh hưởng mạnh mẽ đến cấu trúc quyền lực, việc một phụ nữ bước lên nắm quyền cao nhất của chính phủ là minh chứng cho sự chuyển động, dù chậm nhưng vững chắc trong nhận thức chính trị và xã hội Nhật Bản.
Bà Sanae Takaichi - Thủ tướng Nhật Bản
Trước đó, ngày 21/3, bà Netumbo Nandi-Ndaitwah tuyên thệ nhậm chức tổng thống Namibia, trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ này.
2 phụ nữ đoạt Giải Nobel 2025
Bà Maria Corina Machado, nhà hoạt động và chính trị gia người Venezuela, được trao giải Nobel Hòa bình 2025 vì những nỗ lực không mệt mỏi thúc đẩy các quyền dân chủ và sự chuyển đổi hòa bình cho người dân Venezuela. Bà là người phụ nữ thứ 20 nhận giải Nobel Hòa bình trong lịch sử.
Bà Maria Corina Machado
Giải Nobel Y sinh năm 2025 được trao cho bà Mary E. Brunkow (người Mỹ) và 2 nhà khoa học vì những phát hiện mang tính đột phá của họ về cơ chế dung nạp miễn dịch ngoại biên. Công trình của họ đã mở ra một kỷ nguyên mới trong tăng cường miễn dịch để tiêu diệt tế bào ung thư.
Quốc gia Đông Nam Á đầu tiên hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới
Thái Lan đã chính thức trở thành quốc gia Đông Nam Á đầu tiên hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới khi luật mới có hiệu lực từ ngày 23/1. Luật hôn nhân mới ở Thái Lan sẽ sử dụng các thuật ngữ trung lập về giới tính thay cho những từ "đàn ông", "phụ nữ", "chồng" và "vợ". Luật này cũng mở đường cho những đôi chuyển giới được nhận con nuôi, hưởng quyền thừa kế.
Thái Lan hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới
Dự kiến tổng số cặp đôi đồng giới trên toàn Thái Lan sẽ vượt quá 1.448 cặp - một kỷ lục thế giới. Hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới đã hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới kể từ sau khi Hà Lan trở thành quốc gia đầu tiên ban hành điều luật này vào năm 2001.
Sứ mệnh chinh phục vũ trụ
Các phi hành gia Sunita Williams (trái) và Butch Wilmore
Sau 287 ngày mắc kẹt ngoài không gian, các phi hành gia người Mỹ Sunita Williams và Butch Wilmore cuối cùng đã trở về Trái Đất an toàn. Mặc dù họ dự kiến chỉ ở lại Trạm Vũ trụ Quốc tế khoảng một tuần, nhưng chuyến trở về của họ đã bị trì hoãn sau khi tàu vũ trụ Starliner gặp sự cố kỹ thuật. Sự kiện này đánh dấu chuyến bay thứ 3 ngoài không gian của họ, nâng tổng số ngày mà bà Williams sống ngoài Trái Đất lên 608 ngày, đứng thứ 2 thế giới, chỉ sau người nắm giữ kỷ lục là bà Peggy Whitson (675 ngày).
Đau thương do xung đột
Với các cuộc xung đột đang diễn ra ở Sudan, Ukraine và Gaza, nạn hiếp dâm ngày càng được sử dụng như một vũ khí chiến tranh. Năm qua, có hơn 676 triệu phụ nữ trong môi trường xung đột, chiến tranh có rất ít biện pháp bảo vệ. Các trường hợp bạo lực tình dục liên quan đến xung đột đã tăng 50%. Gần 300 vụ tấn công và gián đoạn hoạt động tại các cơ sở chăm sóc sản khoa. Ít nhất 119 vụ việc liên quan đến các cuộc tấn công trực tiếp vào bệnh viện và phòng sinh. Hàng trăm nghìn phụ nữ mang thai bị mắc kẹt trong các vùng chiến sự.
Phụ nữ và trẻ em ở Gaza
Biến đổi khí hậu
2025 là một năm thiên tai đặc biệt nghiêm trọng với châu Á, khi mưa lũ liên tiếp tàn phá nặng nề Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Việt Nam và Sri Lanka. Ngoài ra, cháy rừng ở Mỹ; sóng nhiệt ở châu Âu... Ước tính, thiên tai gây tổn thất cho kinh tế toàn cầu 220 tỷ USD.
Một báo cáo năm 2025 của Liên hợp quốc cho thấy biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm những căng thẳng về xã hội và kinh tế, vốn là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái ngày càng gia tăng. Một nghiên cứu được nêu bật trong báo cáo cho thấy tỷ lệ giết hại phụ nữ tăng 28% trong các đợt nắng nóng.
Lực lượng cứu hộ bám dây thừng vượt qua dòng nước lũ để giải cứu người dân ở Padang, tỉnh Tây Sumatra, Indonesia ngày 27/11
NHU THỤY
Nỗ lực “thắp sáng” di sản nghề thêu truyền thống ở Huổi Lèng
Văn hóa 08:43 25/12/2025Nằm ẩn mình giữa mây ngàn gió núi của xã Mường Tùng (Điện Biên), những phụ nữ Xạ Phang, ở bản Huổi Lèng đang nỗ lực “thắp sáng” một báu vật vô giá của dân tộc mình. Đó là di sản nghề làm giày thêu truyền thống, nơi từng đường kim mũi chỉ không chỉ dệt nên hoa văn rực rỡ, mà còn gìn giữ nguyên vẹn linh hồn, cốt cách và bản sắc của cả cộng đồng qua bao thế hệ.
Thế nước và lòng dân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước (Phần cuối)
Thời cuộc 23:37 24/12/2025Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nhanh chóng, phức tạp và khó dự báo, với sự đan xen của cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, các cuộc xung đột khu vực, biến động kinh tế toàn cầu, cách mạng công nghệ và các thách thức an ninh phi truyền thống, yêu cầu đặt ra đối với Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc giữ vững ổn định hiện có. Quan trọng hơn, đất nước phải chủ động tạo lập và củng cố một thế nước vững chắc, đủ khả năng thích ứng linh hoạt trước những cú sốc từ bên ngoài, đồng thời bảo đảm không gian phát triển an toàn, bền vững trong dài hạn.
"Báu vật sống" của điệu xòe cổ người Thái trắng ở lòng chảo Mường Lay
Văn hóa 09:41 24/12/2025Giữa lòng chảo Mường Lay (phường Mường Lay, tỉnh Điện Biên), nơi “tụ thủy” của ba dòng chảy (sông Đà, Nậm Na và suối Nậm Lay), có một người phụ nữ Thái trắng miệt mài “ngược dòng” thời gian để đánh thức những di sản đang ngủ yên. Đó là nghệ nhân Lò Thị Lả, người đã dành hơn nửa thế kỷ để sưu tầm, chắp nối những mảnh ký ức về điệu xòe cổ từ thời “vua Thái” Đèo Văn Long, biến chúng thành tài sản vô giá cho thế hệ mai sau.
Những mô hình làm nên dấu ấn của Hội LHPN tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2021-2025
Giới & Phát triển 14:21 21/12/2025Trong hành trình đổi mới và phát triển, Hội LHPN tỉnh Hưng Yên đã để lại dấu ấn đậm nét bằng những mô hình hoạt động sát thực tiễn, chạm tới nhu cầu của phụ nữ ở từng địa bàn.
Thế nước và lòng dân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước (Phần 4)
Thời cuộc 20:01 19/12/2025Trong khi thế nước đang từng bước được nâng lên và lòng dân về cơ bản ổn định, đất nước ta đồng thời phải đối diện với những thách thức “kép”, vừa mang tính toàn cầu, vừa mang tính nội tại. Việc nhận diện đầy đủ, phân tích sâu sắc và chủ động ứng phó với các thách thức này sẽ quyết định khả năng Việt Nam giữ vững ổn định, củng cố thế nước và bồi đắp lòng dân trong giai đoạn phát triển mới.
Lễ cúng bến nước của người M’Nông hồi sinh giữa đại ngàn Đam Rông
Văn hóa 08:06 17/12/2025“Lễ cúng bến nước” của đồng bào M’Nông tại xã Đam Rông 4 - Lâm Đồng đã được phục dựng hoành tráng, mang đậm bản sắc và linh thiêng vào sáng ngày 16/12/2025. Đây chính là thành quả đầy đầy ý nghĩa phát xuất từ khát khao tìm lại những giá trị văn hóa lâu đời đã và đang mai một dần của bà con người M’Nông cùng với sự hỗ trợ, tạo điều kiện của Cục Văn hóa các Dân tộc (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) và chính quyền địa phương.
Thế nước và lòng dân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước (phần 3)
Thời cuộc 09:04 12/12/2025Trong tư duy phát triển hiện đại, lòng dân không chỉ là yếu tố chính trị - xã hội, mà là nguồn lực chiến lược, là "sức mạnh mềm" có vai trò quyết định trong tạo lập thế nước và trong việc duy trì ổn định - phát triển bền vững.
Đại hội đại biểu Phụ nữ tỉnh Ninh Bình lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030: Tầm nhìn dài hạn, khát vọng lớn
Giới & Phát triển 17:04 09/12/2025Trước thềm Đại hội đại biểu Phụ nữ tỉnh Ninh Bình lần thứ I, bà Đào Thị Hòa, Ủy viên BCH TƯ Hội LHPN Việt Nam, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Ninh Bình chia sẻ về mục tiêu, nhiệm vụ, kỳ vọng của phụ nữ Ninh Bình trong nhiệm kỳ 2025-2030.