Biến "vùng đất khó" thành vựa lê, mận

Hướng phát triển kinh tế mới

"Nhiều lúc vác ngô trên nương xuống xe mà tôi mệt bở hơi tai. Nhìn sang đồi bên cạnh, phụ nữ người Mông cũng vất vả một nắng hai sương mà sao cuộc sống cực quá", chị Vũ Thị Nhung (ở thôn Mản Thần, xã Quan Hồ Thẩn) kể lại. 

Từ những ngày gian khó đó, chị Nhung mới thầm nghĩ, đất đai ở Mản Thần rộng mênh mông, tại sao mình cứ phải trồng những loại cây hiệu quả kinh tế không cao. Từ khi internet phủ sóng xã miền núi này, chị Nhung thường xuyên lên mạng tìm hiểu thông tin thì được biết, Mản Thần thuộc vùng khí hậu ôn đới, cao tương đương với thị xã Sa Pa. 

Ở nơi đó, bà con đã trồng được nhiều loại cây ăn quả như mận, lê. Chị đã đến thăm các mô hình đó và tìm hiểu về giống, phương thức tiêu thụ quả khi có thu hoạch. Từ đây, chị mạnh dạn mua giống và đưa cây lê, cây mận về trồng tại Mản Thần.

Thực tế thời điểm đó, tại địa phương cũng đã trồng một số loại cây ăn quả nhưng quy mô nhỏ lẻ. Suốt 3 năm liền, chị trồng cây xuống mà chưa thu được gì, đến năm thứ tư, cây lê, cây mận cho ra quả. 

"Tôi chỉ mong sớm được thu hoạch để xem chất lượng quả có phù hợp với đất này không. Đến lúc cây mận và cây lê cho thu hoạch, tôi hái quả xuống ăn thử. Vị ngọt của lê, của mận còn đọng lại trên đầu lưỡi, tôi mới tin là cách làm của mình thành công", chị Nhung nhớ lại.

Hiện gia đình chị Nhung có 3ha trồng lê, mận và tam thất, mỗi năm cho thu nhập vài trăm triệu đồng. "Cây lê phát triển tốt, cho năng suất cao và bán được giá. Ngoài ra, gia đình tôi còn trồng cây tam thất trên diện rộng. Đây là những cây chủ lực, mang lại lợi ích kinh tế cao", chị Nhung cho biết. 

Khi mô hình trồng cây ôn đới mang lại hiệu quả, chị Nhung đã hướng dẫn bà con trong xã làm theo mình. Đến nay, toàn xã Quan Hồ Thẩn có cả trăm hecta trồng lê, trồng mận. Bất cứ gia đình nào muốn trồng cây, chị Nhung đều hướng dẫn tận tình. Nhờ đó, nhiều phụ nữ người Mông nơi đây đã dần hình thành tư duy sản xuất hàng hóa.

Cũng như chị Nhung, chị Giàng Thị Sáng (SN 1990), ở thôn Sừ Pà Phìn, xã Quan Hồ Thẩn, là một trong những điển hình trong phát triển kinh tế. Chị Sáng đã xây dựng thành công mô hình kinh tế tổng hợp, với thu nhập gần 300 triệu đồng/năm từ vườn mận, lê và quýt. 

Chị Sáng cho biết, để phát triển kinh tế, ngoài sự chăm chỉ, cần cù còn cần phải thay đổi tư duy, dám nghĩ dám làm, biết áp dụng các tiến bộ khoa học-kỹ thuật vào sản xuất, chăn nuôi. Phó Chủ tịch Hội LHPN xã Quan Hồ Thẩn này cũng từng trải qua những giai đoạn khó khăn nhưng với quyết tâm của bản thân cùng sự tạo điều kiện của các cấp, ngành địa phương, chị Sáng đã thành công trong việc phát huy thế mạnh của địa phương.

Trên cương vị là Phó Chủ tịch Hội LHPN xã Quan Hồ Thẩn, chị Sáng luôn gương mẫu đi đầu trong các mô hình phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Chị thường xuyên đến tận nhà hội viên phụ nữ hướng dẫn và phổ biến kiến thức, kinh nghiệm của mình trong sản xuất, chăn nuôi. 

Bên cạnh phát triển kinh tế gia đình và địa phương, chị Sáng tích cực vận động người thân và nhân dân chấp hành tốt đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy ước, hương ước của thôn, đặc biệt là trong việc phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Bước chuyển mình của xã vùng cao

Những năm gần đây, hàng trăm hộ dân của xã Quan Hồ Thẩn đã nỗ lực chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Những vườn lê xanh mướt trải dài từ bản trên đến bản dưới là niềm tự hào của người dân nơi đây. Từ một xã nghèo, giờ đây, Quan Hồ Thẩn là điểm sáng về trồng cây ăn quả. 

Nhờ chuyển hướng phát triển cây ôn đới, nhiều hộ dân ở xã Quan Hồ Thẩn đã có thu nhập ổn định

Bà Cư Thị Dua (ở thôn Lao Chải) cũng là một trong những hộ dân dám nghĩ dám làm. Bà Dua chia sẻ: "Nhận thấy khí hậu, đất đai ở đây phù hợp trồng các loại cây ăn quả ôn đới, gia đình tôi đã đưa giống cây lê, 200 cây mận Tả Van về trồng. Hiện nay, gia đình tôi có 400 gốc cây lê VH6, vụ năm nay, gia đình tôi thu được khoảng 3 tấn quả lê, với giá bán từ 20 nghìn đến 40 nghìn đồng/kg, thu về khoảng 40 triệu đồng".

Trong khi đó, gia đình chị Giàng Thị Dở (ở thôn Chu Liền Chải) trồng khoảng 1.000 gốc lê VH6 và mận Tả Van. Trong đó, 700 gốc mận của gia đình chị Dở bắt đầu cho thu hoạch, riêng vụ năm nay, gia đình chị thu được 3 tấn quả mận, thu về 60 triệu đồng.

Theo ông Lừu Quang Vinh, Phó Chủ tịch UBND xã Quan Hồ Thẩn, nhờ tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đến nay, xã Quan Hồ Thẩn có gần 390ha lê, mận Tả Van, trong đó, khoảng 60ha lê VH6 và 90ha mận đã cho thu hoạch. 

Để giúp người dân phát triển cây ăn quả, hằng năm, xã Quan Hồ Thẩn đã phối hợp với một số phòng, ban chuyên môn của huyện tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học-kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả cho bà con nhân dân. Ngoài ra, gần 110 ha cây ăn quả đang được xã cải tạo phát triển, chăm sóc theo hướng ứng dụng công nghệ cao.

Trao đổi với phóng viên Báo Phụ nữ Việt Nam, bà Giàng Thị Sú, Chủ tịch Hội LHPN xã Quan Hồ Thẩn, cho biết: Xã Quan Hồ Thẩn là nơi sinh sống của 100% đồng bào người Mông. Thuộc xã vùng sâu, vùng xa, đời sống của người dân trước đây rất nghèo khó. 

Thế nhưng, trong những năm gần đây, phụ nữ nói riêng và người dân nói chung đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm và xã vùng cao này thực sự đã có sự chuyển mình. Bên cạnh những gương phụ nữ tiêu biểu như chị Nhung, chị Sáng, trên địa bàn xã còn hàng chục phụ nữ kết hợp trồng cây ăn quả và phát triển mô hình sản xuất hàng thổ cẩm cho thu nhập tốt. 

Dù đã có những khởi sắc so với trước đây nhưng xã Quan Hồ Thẩn vẫn còn nhiều khó khăn khi số hộ nghèo còn cao 455/1.056 hộ (chiếm khoảng 43%). 

"Hội LHPN có nhiều hoạt động hỗ trợ hội viên phụ nữ phát triển kinh tế như hỗ trợ vay vốn, hướng dẫn áp dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật, tập huấn kiến thức, hỗ trợ các hộ gia đình, nhất là hộ nghèo. Địa phương có tiềm năng du lịch nhưng hiện chưa được khai thác hết. 

Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục tập trung vào một số cây trồng chủ lực như lê, mận, sim, thảo dược. Về phía Hội, chúng tôi sẽ đẩy mạnh phong trào phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo của phụ nữ, góp phần phát triển kinh tế địa phương".