Báo cáo kết quả nghiên cứu “Các yếu tố xã hội quyết định bất bình đẳng giới ở Việt Nam” của Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS) vừa được công bố tại Hà Nội ngày 7/3.
Với sự tài trợ của Quỹ Ford, Oxfam Novib và Chính phủ Australia, nghiên cứu này được thực hiện với 8.424 phụ nữ và nam giới tại 9 tỉnh và thành phố Việt Nam từ năm 2012 đến 2015. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng phụ nữ ở Việt Nam vẫn phải đối mặt với rất nhiều rào cản cả trong sự nghiệp, trong gia đình cũng như ngoài xã hội. Xã hội vẫn mặc nhiên coi rằng việc chăm sóc và hỗ trợ chồng con và các thành viên của cả hai bên gia đình nội ngoại là trách nhiệm hoàn toàn của người phụ nữ. Chị em thường dễ chấp nhận không đi làm hoặc làm công việc có thu nhập thấp để có thời gian chăm sóc chồng con. Phụ nữ cũng không được khuyến khích học cao hơn chồng để tránh xung đột trong gia đình, thậm chí họ cũng cần phải âm thầm chịu đựng bạo lực gia đình để duy trì sự êm ấm trong nhà.
Do các quan niệm này đã ăn sâu, bám rễ khá lâu nên nhiều người phụ nữ ở Việt Nam thường sẵn sàng hy sinh hạnh phúc và cả sự tiến bộ của mình để làm tròn vai trò chăm sóc gia đình. Thực tế đó đã hạn chế các cơ hội của họ trong học tập, theo đuổi sự nghiệp, tham gia hoạt động xã hội và chính trường. Hơn 20% số phụ nữ tham gia cuộc khảo sát không làm việc tại thời điểm khảo sát vì lý do phải chăm sóc gia đình so với tỷ lệ 2% ở nam giới. Hơn nữa, trong số những người đang làm việc, phụ nữ tập trung nhiều hơn trong các lĩnh vực nông nghiệp hoặc trong khu vực phi chính thức. Kết quả là có nhiều phụ nữ phải tự chi trả bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Thực tế là chỉ có 1/5 trong số những người làm việc trong khu vực tư nhân và khoảng 5- 6% số người làm việc trong khu vực phi chính thức có bảo hiểm xã hội và ít hơn một nửa của hai nhóm này có bảo hiểm y tế. Rõ ràng là quyền và tiếp cận của phụ nữ đối với phúc lợi xã hội và an sinh xã hội đã bị hạn chế rất nhiều, bao gồm cả những quyền lợi được hưởng khi mang thai và sinh con.
 |
| Tiến sĩ Khuất Thu Hồng, Viện trưởng ISDS trình bày báo cáo |
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng, Viện trưởng ISDS, chia sẻ: “Phát hiện của nghiên cứu này giải thích vì sao những tiến bộ trong bình đẳng giới lại không tương xứng với những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Có một bộ phận đáng kể người Việt Nam dù học vấn cao, sống ở thành phố nhưng vẫn duy trì các quan niệm bất bình đẳng về giá trị và vai trò của phụ nữ và nam giới. Họ vẫn coi trọng con trai hơn con gái và cho rằng giá trị cốt lõi của người phụ nữ nằm ở sự hy sinh cho gia đình”. Bản báo cáo khuyến nghị rằng, để giải quyết bất bình đẳng giới ở Việt Nam, cần thay đổi những quan niệm truyền thống cứng nhắc về giá trị và vai trò của phụ nữ, khuyến khích nam giới chia sẻ công việc gia đình, thúc đẩy tính tự chủ của phụ nữ và khuyến khích phụ nữ mạnh dạn nắm lấy vai trò lãnh đạo cả trong gia đình và ngoài xã hội.
 |
| Bà Hoàng Thị Ái Nhiên - Phó Chủ tịch Thường trực Hội LHPNVN phát biểu tại hội thảo |
Đánh giá về nghiên cứu, bà Hoàng Thị Ái Nhiên - Phó Chủ tịch Thường trực Hội LHPNVN - cho rằng, những phát hiện và khuyến nghị mà nghiên cứu đưa ra đã giúp xác định những vấn đề cần phải được chú trọng trong các hoạt động thúc đẩy bình đẳng giới và tiến bộ của phụ nữ, phản ánh đúng thực tế về gánh nặng công việc của phụ nữ và mối quan hệ giới trong gia đình và xã hội Việt Nam hiện nay, đặc biệt khi mà những thách thức và rào cản gây bất bình đẳng giới vẫn còn tồn tại. Bà nhấn mạnh rằng giải phóng phụ nữ khỏi nhiệm vụ triền miên là chăm sóc cho gia đình không có nghĩa là khuyến khích phụ nữ từ bỏ vai trò chăm sóc mà khuyến khích nam giới cùng chia sẻ. Đồng thời, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ phụ nữ thực hiện trách nhiệm này để đi đến bình đẳng thực chất. Hội LHPNVN mong muốn toàn xã hội chung tay xây dựng và củng cố chuẩn mực mới, tiến bộ về vai trò của phụ nữ và nam giới trong gia đình và ngoài xã hội. Giáo dục là một yếu tố quan trọng trong việc chuyển đổi nhận thức của người dân về vai trò giới và tăng cường sự tham gia của phụ nữ vào các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội và chính trị.
 |
| Ông Layton Pike - Phó Đại sứ Australia tại Việt Nam phát biểu |
Cũng tại buổi hội thảo, ông Layton Pike - Phó Đại sứ Australia tại Việt Nam - cho rằng, công trình nghiên cứu này sẽ cung cấp các thông tin và khuyến nghị hữu ích cho các nhà làm luật để góp phần làm giảm bớt tình trạng bất bình đẳng giới trong đời sống kinh tế, chính trị và xã hội của phụ nữ Việt Nam. Đồng tình với điều này, ông Bùi Thế Đức - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh rằng Ban Tuyên giáo Trung ương sẽ tham khảo một số phát hiện và khuyến nghị của nghiên cứu này để định hướng công tác giáo dục truyền thông ở các cấp, nhất là ở cấp cơ sở nhằm thay đổi nhận thức và hành vi của các tầng lớp nhân dân, khuyến khích nhân rộng những xu hướng tích cực đang hình thành trong xã hội, thúc đẩy thực thi có hiệu qủa các chủ trương, luật pháp, chính sách về bình đẳng giới để Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững về giới và các mục tiêu phát triển khác.
 |
| Ông Bùi Thế Đức - Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương |
