Những năm gần đây, vấn đề “rối loạn phổ tự kỷ” ngày càng phổ biển với tỉ lệ chẩn đoán ở trẻ tăng lên qua từng năm. Tại Việt Nam chưa có con số nghiên cứu chính thức về số lượng trẻ mắc chứng tự kỷ, nhưng theo thống kê sơ bộ của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), nước ta có khoảng 200.000 người mắc chứng tự kỷ, nhưng tính theo cách tính của WHO, con số này chừng 500.000 trường hợp. Thực tế số lượng trẻ được chẩn đoán và điều trị ngày càng tăng từ năm 2000 đến nay. Tuy nhiên, hoạt động giáo dục, chăm sóc trẻ tự kỷ từ phía gia đình và cộng đồng, đặc biệt tại các hệ thống trường học hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế.
Đây là thông tin được Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Nguyễn Thị Hà đưa ra tại Toạ đàm "Vấn đề trẻ em tự kỷ ở Việt Nam", do Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội và Bộ LĐ-TB&XH tổ chức sáng nay 19/4.
Theo bà Nguyễn Thị Hà, đã có một số địa phương bắt đầu hình thành các cơ sở can thiệp đặc biệt, góp phần hạn chế những khó khăn về kinh tế cho gia đình, giúp các em được can thiệp và trị liệu lâu dài. Tuy nhiên, với những gia đình có hoàn cảnh kinh tế và thu nhập thấp thì việc cho con can thiệp trị liệu lâu dài sẽ là một gánh nặng về kinh tế.
Theo PGS Phạm Minh Mục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, cho biết, nghiên cứu mô hình tàn tật ở trẻ em của khoa Phục hồi Chức năng, Bệnh viện Nhi Trung ương giai đoạn 2000-2007 cho thấy, thực tế số lượng trẻ mắc chứng tự kỷ đến khám năm 2007 tăng gấp 50 lần so với thời điểm 7 năm trước đó. Xu thế mắc cũng tăng nhanh từ 122% đến 268% trong giai đoạn 2004-2007 so với năm 2000.
Từ thực tế đó, việc xây dựng trường học dành riêng cho trẻ được cha mẹ và nhiều nhà chuyên môn thực hiện, giúp các em có môi trường thuận lợi được can thiệp, được học tập, được vận động và vui chơi.
Tuy vậy, đại bộ phận gia đình có con bị tự kỷ lại có hoàn cảnh kinh tế và thu nhập thấp. Theo ông Phạm Minh Mục, bố mẹ là công nhân tại các khu công nghiệp, hay là những công chức bình thường thì việc cho con can thiệp trị liệu lâu dài sẽ là một gánh nặng về kinh tế.
Chính vì vậy, việc đảm bảo một liệu trình can thiệp bền vững, giảm thiểu hành vi, xây dựng và củng cố những tác động tích cực giúp trẻ tiến bộ là rất khó thực hiện. Đôi khi ở những trẻ em này sẽ là sự phát triển thụt lùi, kèm với những rối loạn giác quan ngày càng nghiêm trọng. Điều đó là một bộ phận không nhỏ gây ra các vấn đề khó khăn cho sự phát triển xã hội sau này, là gánh nặng cho cả gia đình và xã hội.
Trước thực trạng này, Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam, thuộc Bộ LĐ-TB&XH và Công ty Cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) đồng hành khởi xướng Dự án “Nâng cao nhận thức về tự kỷ ở trẻ em Việt Nam” trong 5 năm (2018 - 2022) nhằm thực hiện các mục tiêu nâng cao nhận thức về trẻ em tự kỷ. Đồng thời tuyên truyền vận động cộng đồng cùng tham gia vào các hoạt động can thiệp, hỗ trợ trẻ em tự kỷ, từ đó tạo cơ sở đề xuất chính sách cho trẻ em tự kỷ ở Việt Nam.
Mục tiêu của dự án này tập trung vào 5 nội dung: Biên tập và phát hành bộ tài liệu chuẩn về hỗ trợ trẻ em tự kỷ ở Việt Nam; Đào tạo nâng cao năng lực 100 cán bộ nòng cốt (giảng viên nguồn) về tuyên truyền và hỗ trợ trẻ em tự kỷ;
Đồng thời, phổ biến kiến thức về tự kỷ cho 10.000 cha, mẹ, người chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em tự kỷ, người làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em và cộng đồng; Hỗ trợ 10.000 giáo viên, cán bộ dự án, cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em tiếp cận và chuẩn hóa kiến thức về tự kỷ tại Việt Nam.
Thông qua kết quả phổ biến kiến thức, dự kiến có khoảng 4.000 trẻ em tự kỷ được hưởng lợi gián tiếp từ dự án để hòa nhập cộng đồng.
| Tự kỷ (Autism) hay rối loạn phổ tự kỷ (Autism Spectrum Disorder, viết tắt là ASD) đều là những thuật ngữ nói đến một nhóm các rối loạn phức tạp trong sự phát triển của não bộ. Nhóm rối loạn này đặc trưng bởi những khó khăn và thiếu hụt trong tương tác xã hội, giao tiếp bằng lời và không lời, các hành vi và sở thích đinh hình lặp lại. Rối loạn phổ tự kỷ ngày càng phổ biển với tỉ lệ chẩn đoán ở trẻ tăng lên qua từng năm ở tất cả các nước và khu vực trên thế giới. |