Hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi qua mô hình thương mại 2 chiều

Tại khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhiều sản vật đặc trưng của bà con từng chỉ quanh quẩn trong bản làng nay đã có cơ hội vươn xa, góp mặt trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Điều đó có được nhờ " Mô hình thương mại hai chiều", cầu nối vừa mang hàng hóa thiết yếu đến tay người dân vùng sâu, vùng xa, vừa đưa sản phẩm địa phương ra thị trường rộng lớn hơn. Đây không chỉ là giải pháp kinh tế, mà còn là cánh tay nối dài của an sinh xã hội, góp phần tạo sinh kế bền vững cho bà con nơi miền núi.

Chính sách khởi nguồn cho sự đổi thay

Thực hiện Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021–2030 (giai đoạn I: 2021–2025), Bộ Công Thương đã vào cuộc, chủ trì nhiều hoạt động hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm đặc trưng vùng miền. Trong đó, việc triển khai "Mô hình thương mại hai chiều" được coi là giải pháp mang tính chiến lược, vừa giải quyết nhu cầu trước mắt, vừa tạo nền tảng cho phát triển dài lâu.

Theo chia sẻ của lãnh đạo Bộ Công Thương, đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có nhiều sản phẩm đặc trưng, giá trị cao nhưng thường gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ. Mô hình thương mại hai chiều chính là cầu nối, vừa bảo đảm an sinh, vừa tạo động lực để phát triển kinh tế địa phương bền vững.

Không chỉ đơn thuần là nơi bán hàng hóa, mô hình này còn là kênh kết nối cung – cầu, hỗ trợ bà con xây dựng thương hiệu, từng bước khẳng định chỗ đứng cho sản phẩm miền núi trên bản đồ tiêu thụ cả nước.

Cầu nối tiêu thụ sản phẩm vùng dân tộc thiểu số và miền núi 

Tại nhiều tỉnh, mô hình thương mại hai chiều đã và đang phát huy hiệu quả. Tuyên Quang là một ví dụ tiêu biểu. Được chọn là 1 trong 7 tỉnh triển khai thí điểm, tỉnh đã nhanh chóng đưa mô hình vào thực tiễn, kết hợp vừa bán hàng thiết yếu, vừa thu mua, tiêu thụ sản phẩm đặc trưng của đồng bào.

Đại diện Sở Công Thương tỉnh Tuyên Quang cho biết, "Mô hình thương mại hai chiều" vừa là điểm bán hàng thiết yếu, vừa là điểm thu mua, tiêu thụ các sản vật đặc trưng của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Mô hình này mở ra hướng đi mới cho việc thu mua và tiêu thụ các sản phẩm đặc trưng của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Qua đó nhằm giúp các doanh nghiệp, Hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh nâng cao kiến thức, kỹ năng phân phối hàng hóa, xây dựng thương hiệu, kết nối cung cầu.

Sở hữu một cửa hàng tạp hóa tại xã Lực Hành (tỉnh Tuyên Quang) bà Hoàng Thị Loan, chủ cửa hàng Thắng Loan, tham gia mô hình từ tháng 11/2023, chia sẻ: Nhờ được hỗ trợ tham gia "Mô hình thương mại hai chiều" gia đình bà có điều kiện mở rộng kinh doanh, cung cấp hàng hóa cũng như thu mua cung ứng hàng hóa, sản vật của địa phương ra thị trường trong và ngoài tỉnh.

Còn tỉnh Hòa Bình là địa phương đã triển khai mô hình thương mại hai chiều tại Kim Bôi và Lạc Sơn. Những hộ gia đình có điều kiện đáp ứng tham gia được Sở Công Thương hỗ trợ từ cơ sở vật chất như biển hiệu, giá kệ, tủ mát, tủ đông đến việc quảng bá sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, đặc sản địa phương. Nhờ đó, bà con tại địa phương dễ dàng mua sắm cũng như tiêu thụ nhiều sản phẩm như nông sản, mật ong, thực phẩm khô hay hàng thủ công truyền thống.

Cùng với Tuyên Quang, Hòa Bình, "Mô hình thương mại hai chiều" được hỗ trợ triển khai tại một số tỉnh như Bắc Kạn, Quảng Trị… và mang lại nhiều lợi ích kép. Một mặt, đây là điểm cung ứng các mặt hàng thiết yếu, vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp cho người dân vùng sâu, vùng xa. Mặt khác, còn là nơi thu mua, tiêu thụ các sản phẩm đặc trưng, sản vật địa phương như nông sản, thực phẩm, sản phẩm thủ công do chính bà con sản xuất.

Tạo động lực để phát triển bền vững

Thực tế triển khai của "Mô hình thương mại hai chiều" cho thấy, tham gia mô hình không chỉ là bán được sản phẩm, mà là tạo cho bà con khu vực dân tộc thiểu số và miền núi sự tự tin và động lực phát triển lâu dài.

"Mô hình thương mại hai chiều" không chỉ dừng lại ở việc tiêu thụ sản phẩm hay mang hàng hóa đến vùng xa, mà còn là minh chứng rõ ràng cho sự đồng hành của Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng trong hành trình phát triển bền vững vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Những sản vật giản dị như củ măng rừng, quả cam, cân chè… giờ đây đã vượt qua những cung đường núi quanh co để có mặt ở khắp nơi, mang theo niềm tự hào của bà con miền núi. Các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh có điều kiện kết nối trực tiếp với thị trường, xây dựng mạng lưới phân phối bền vững. Người dân miền núi được tiếp cận sản phẩm phong phú, giá cả hợp lý, đảm bảo chất lượng. Mô hình này cũng góp phần quảng bá hình ảnh vùng miền, qua đó, nó trở thành nhịp cầu nối liền kinh tế và văn hóa, đưa những giá trị bản sắc đến gần hơn với cộng đồng xã hội.