HỌA SĨ CLAUDIE VÂN: "TRỞ VỀ VỚI TỰ NHIÊN" CÙNG SƠN MÀI TRUYỀN THỐNG
"Back to the Nature" (Trở về với tự nhiên) là triển lãm cá nhân thứ 2 của họa sĩ Claudie Vân nhằm ghi lại dấu mốc hơn 1 thập kỷ trên hành trình kiên chí bền gan theo đuổi niềm đam mê hội họa.
Ở lần trưng bày kéo dài 1 tháng này (từ 27/5 đến 27/6/2022), nữ họa sĩ mang tới không gian sang trọng tuyệt đẹp Six Senses Space 66 Ngô Thì Nhậm (Hà Nội) 13 bức tranh thuộc 9 tác phẩm sơn mài (trong đó có 3 bức khổ lớn và 2 tranh bộ) cùng một số tranh lụa mà chị đã gửi gắm trọn vẹn trái tim cùng biết bao tâm sức tìm tòi và thử nghiệm để hoàn thành.
Ý tưởng xuyên suốt và cũng là thông điệp mà triển lãm muốn gửi gắm chính là "quay về với tự nhiên". Với Claudie Vân, nó còn bao hàm ngữ nghĩa quay về, tìm về với cội nguồn truyền thống cha ông, thông qua việc làm quen rồi dần dần làm chủ được chất liệu sơn mài. Không chỉ kiên trì, quyết liệt chọn lựa lối đi rất đỗi gập ghềnh, chị còn nhất quyết lao vào kỹ thuật khó nhất là gắn vỏ trứng. Họa sĩ đã biểu hiện được "cái tôi" độc đáo, duy nhất trong ngôn ngữ gợi cảm của sơn mài, ở những lớp màu chồng tầng và phát lộ đầy biến ảo trong quá trình mài.
Là người yêu thiên nhiên, lại có nhiều năm gắn bó với thiền, không có gì ngạc nhiên khi 2 lần trưng bày cá nhân của chị đều có chữ tự nhiên "nature" trong tên gọi, từ "Nature in the Garden" tới "Back to the Nature". Sắc xanh mát mắt của không gian ngập tràn cỏ cây hoa lá mang tên Tằm Art Cafe & Residence nhiều năm qua đã mang lại nguồn cảm hứng sáng tác vô tận cho chủ nhân. Nó giúp chị thỏa sức cầm cọ, gửi gắm những hình khối - đường nét - mảng màu trong trẻo lên lụa, lên toan ở lần đầu ra mắt hay miệt mài cùng sơn mài trên vóc ở cuộc ra mắt lần 2. Nó gợi những xúc cảm trong veo, để chị có cả Tằm sơn khắc khổ to (140cmx195cm) và Tằm sơn mài khổ nhỏ hơn chút ít (70cmx150cm) - 2 tác phẩm đã tìm được con đường ngắn nhất để chạm tới trái tim người thưởng lãm.
Là một người ưa vận động, ưa trải nghiệm và không chịu bỏ qua bất kỳ khoảnh khắc quý giá nào mà cuộc đời ban tặng, bước chạy bền bỉ mỗi sáng qua những đầm sen thơm ngát ven hồ Tây đã khơi dậy cảm xúc và thôi thúc Claudie Vân hình thành tác phẩm "Back to the nature" - điểm nhấn gây ấn tượng thị giác đặc biệt trong triển lãm lần này. Kích thước "khủng" (140cmx300cm) chiếm trọn cả bức tường cùng những mảng gắn trứng rất lớn đã mang lại cảm giác được thu vào tầm mắt cả một đầm sen ngát hương mênh mông.
Hơn 1 năm trời dành trọn tâm sức và vật lực cho chỉ bức tranh duy nhất, Vân đã có được một tác phẩm để đời, theo thiển ý của người viết. Như góc nhìn của họa sĩ Phan Cẩm Thượng: "Vân ưa gắn trứng - kỹ thuật khó nhất của sơn mài, nhưng cô triển khai kỹ thuật này một cách mạnh mẽ, phần trứng đôi khi chiếm gần hết bề mặt tranh. Những bức họa như vậy đòi hỏi sức lao động bền bỉ và sự tính toán kỹ lưỡng cho từng mảng màu, giữa mảng gắn trứng với chỗ còn lại. Sự đa dạng của kỹ thuật sơn mài truyền thống khiến họa sĩ thử nghiệm nhiều mặt, Vân vẽ sơn mài thuần túy với tranh trừu tượng khổ lớn, những tranh gắn trứng lấy đó làm màu chủ đạo, tranh sơn khắc bao trùm cả khu vườn đầy hoa cỏ ở studio của cô".
Họa sĩ Đinh Cảnh cho biết: "Vân có nền tảng sinh ra trong một gia đình nghệ thuật. Bố chị là tác giả kịch bản sân khấu Trung Đông, có nhiều vở diễn có tiếng vang trong làng sân khấu, chị gái chị là chị Nguyễn Thu Thủy, tác giả của Con đường gốm ven Sông Hồng. Bên cạnh đó, chị nhiều năm học tập và làm bạn với nhiều hoạ sĩ cũng giúp chị có một nền tảng thẩm mỹ tốt. Công việc báo chí giúp chị đi được nhiều nơi trên thế giới và tham gia nhiều sự kiện văn hoá nghệ thuật. Tranh của Vân không ồn ào mà rất nhẹ nhàng tình cảm. Đứng trước các tác phẩm như "Back to the nature", "Beside 1" , người xem như được rũ bỏ mọi sự âu lo, toan tính, chỉ thấy lâng lâng nhẹ nhàng một cách khó tả, như trạng thái thiền vậy!".
13 bức tranh thuộc 9 tác phẩm sơn mài lần này lấy đề tài "Trở về" (Back to the Nature) được thực hiện phần lớn trong thời gian đại dịch phủ bóng đen hắc ám lên khắp địa cầu, còn Hà Nội thì bức bối, ngột ngạt trong những ngày dài bị phong tỏa. Hơn bao giờ hết, cơn cuồng nộ đầy hăm dọa của tự nhiên khiến con người chợt giật mình thức tỉnh. Rằng chỉ lối sống hòa hợp với thiên nhiên, tìm về với cội nguồn bên trong thì mới có thể duy trì sự sống bền vững. Đó là điều Claudie Vân đã cảm nhận sâu sắc từ bản thể, để tìm thấy nguồn cảm hứng vô tận và duy trì năng lượng sáng tạo dồi dào trong những tháng ngày khó khăn nhất, khi cùng cả cộng đồng chống chọi và chế ngự cơn sóng thần Covid-19.
"Back to the Nature" là một khởi đầu ấn tượng. Nó sẽ tiếp thêm động lực cho nữ họa sĩ vững vàng ở những bước đi kế tiếp trên hành trình nghệ thuật, dù đơn độc, để tìm ra mình, xác lập phong cách của riêng mình - như lời khuyên nhủ của người thầy đã 4 năm kiên trì truyền dạy nhiều cách thức làm sơn mài theo lối cổ mà chị vô cùng kính trọng. Bởi với Claudie Vân, học hỏi là một quá trình kiên trì và bền bỉ. Những bậc thầy đi trước là tấm gương cho tất cả, dù là mới vào nghề hay lâu năm. Thất bại hay thành công của họ đều đáng được nghiên cứu và rút ra bài học. Rằng chúng ta sinh ra đời chỉ có một lần, cần là chính mình duy nhất, không thể là người khác. Đó cũng chính là ý nghĩa lớn lao của nghệ thuật, khi thế giới chỉ có thế và muôn đời vẫn thế nhưng luôn tinh khôi mới mẻ, luôn trong trẻo đẹp tươi khi được nhìn qua lăng kính độc bản của mỗi đôi mắt nghệ sĩ khác nhau. Mà Claudie Vân - may mắn thay - là một trong số đó!