Ít nhất 10 phụ nữ và trẻ em gái bị giết hại mỗi ngày ở Mexico

Gia đình nạn nhân thường bị bỏ mặc để tự thực hiện điều tra giết người. Ngoài ra, báo cáo còn cho thấy cả quy mô của bạo lực và vấn đề đáng lo ngại khi các nhà chức trách Mexico thiếu quan tâm đến việc ngăn chặn hoặc giải quyết các vụ "femicide".

Theo đó, báo cáo viết: "Mexico đang tiếp tục không hoàn thành nghĩa vụ điều tra và do đó, họ có nhiệm vụ đảm bảo quyền sống và toàn vẹn cá nhân của các nạn nhân cũng như ngăn chặn bạo lực đối với phụ nữ". Báo cáo cho biết thêm: "Bạo lực và những thất bại trong điều tra và ngăn chặn nạn 'femicide' ở miền Bắc Mexico không phải là giai thoại mà là một phần của thực tế phổ biến hơn ở quốc gia này".

"Femicide" - thuật ngữ chỉ hành vi giết hại phụ nữ của bạn trai, chồng hoặc thành viên gia đình đã tràn lan ở Mexico trong nhiều thập kỷ, nổi tiếng nhất là vụ dịch giết người cướp đi sinh mạng của khoảng 400 phụ nữ ở thành phố biên giới Ciudad Juárez trong những năm 1990. Trong những năm gần đây, phong trào nữ quyền đang phát triển với nhiều cuộc biểu tình lớn trên đường phố nhằm chống lại bạo lực nhưng các nhà chức trách tỏ ra không sẵn sàng để hành động ngăn chặn vấn nạn này.

Maricruz Ocampo, nhà hoạt động vì phụ nữ ở bang Querétaro, đã đưa ra cảnh báo "femicide" ngày càng trở nên tai tiếng, một động thái nhằm nâng cao nhận thức và huy động các nguồn lực. Nhưng quan chức thường không ủng hộ các động thái này vì các thống đốc lo lắng về hình ảnh và vốn đầu tư của bang họ.

Báo cáo của Tổ chức Ân xá Quốc tế tập trung vào tiểu bang Mexico, nơi gồm nhiều vùng ngoại ô hiểm trở bao quanh 3 phía Thành phố Mexico. Nơi đây đã trở nên khét tiếng về các vụ "femicide" trong thập kỷ qua.

Trong năm 2020, Mexico đã ghi nhận 3.723 phụ nữ bị giết hại, trong đó khoảng 940 trường hợp được điều tra là "femicide" ở 32 bang, tương đương với ít nhất 10 phụ nữ bị giết mỗi ngày. Khoảng 1/3 số nạn nhân bị giết vì những lý do liên quan đến giới tính.

Một số trường hợp được ghi nhận:

- Nadia Muciño Márquez: Bị giết năm 2004

- Daniela Sánchez Curiel: Mất tích năm 2015, hiện vẫn chưa rõ tung tích và gia đình cho rằng cô là nạn nhân của "femicide".

- Diana Velázquez Florencio: Mất tích và bị giết vào năm 2017

- Julia Sosa Conde: Mất tích và bị giết vào cuối năm 2018

Báo cáo cho thấy các trường hợp gia đình tự mình thực hiện điều tra án mạng bị các điều tra viên phớt lờ. Trong nhiều trường hợp, chính quyền làm rối loạn hiện trường vụ án hoặc xử lý bằng chứng sai cách. Họ thậm chí không truy xét manh mối quan trọng như thông tin vị trí từ điện thoại di động của nạn nhân.

Với trường hợp của Julia Sosa, hai con gái tin rằng mẹ bị người yêu giết chết khi tìm thấy thi thể được chôn trên mảnh đất của nghi phạm. Tuy nhiên, hàng giờ sau cảnh sát mới đến xử lý hiện trường vụ án. Người yêu của Julia Sosa đã treo cổ tự tử, cảnh sát phải đóng lại vụ án, mặc dù các thành viên trong gia đình nói rằng có nhiều điểm khả nghi cần điều tra.

Trong một số trường hợp, chính quyền đe dọa và sách nhiễu gia đình để họ không đưa vụ việc lên cấp trên. Ngoài ra, gia đình cũng phải đối mặt với đe dọa nguy hiểm từ hung thủ trong khi không được cơ quan chức năng bảo vệ. Mẹ của nạn nhân Nadia Muciño cho biết những lời đe dọa khiến bà rất căng thẳng, bị giảm xuống còn 40kg. Bà phải chịu đựng lo lắng, căng thẳng khủng khiếp.

Sự tồn tại dai dẳng của "femicide" hoàn toàn trái ngược với những thành tựu gần đây của phong trào phụ nữ ở Mexico. Vào đầu tháng này, tòa án tối cao của đất nước đã tuyên bố hợp pháp hóa phá thai. Ngoài ra, quốc hội mới gần đây tuyên bố sẽ có bình đẳng giới, 7 nữ thống đốc sẽ được bổ nhiệm vào cuối năm so với 2 người trong kỳ bầu cử tháng 6 năm ngoái.