Lê Thị Hồng Gấm - kiện tướng đánh mìn khi tuổi vừa 19

Nữ Anh hùng Lê Thị Hồng Gấm (gọi tắt chị Tư) sinh năm 1951 ở ấp Thanh Hòa, xã Long Hưng, huyện Châu Thành,  Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang). Chị là con thứ 4 trong số 9 người con của ông Lê Văn Phước và Mẹ Việt Nam Anh hùng Đỗ Thị Quế.

Nữ anh hùng Lê Thị Hồng Gấm.

Năm 16 tuổi, chị bí mật gia nhập đội du kích xã làm công tác giao liên. Từ tháng 12/1967 - 5/1968, Hồng Gấm làm giao liên cho xã, địa bàn hoạt động hẹp lại phải qua khu căn cứ và vành đai của địch nên rất gian khổ và nguy hiểm. Cuối năm 1968 tổ còn lại duy nhất một mình chị, có ngày phải chuyển tới 7 công văn nhưng chị vẫn cố gắng để hoàn thành.

Sau đó chị lên huyện làm giao liên và cuối năm 1968 được chỉ định về Long Hưng làm Xã đội phó du kích xây dựng lực lượng đánh địch lâu dài, bảo vệ xóm làng, căn cứ. Có hơn chục lần mang tài liệu mật, đưa cán bộ vượt tuyến, đối mặt với quân địch, chị đã mưu trí, dũng cảm thoát hiểm an toàn, giải vây cho cán bộ. Tháng 8/1969, Hồng Gấm được cử làm trung đội phó du kích vành đai liên xã. Hơn 8 tháng chiến đấu, chị cùng đơn vị đánh 10 trận, diệt 63 tên địch, bắn rơi 1 máy bay lên thẳng. Chị nổi tiếng là một “kiện tướng đánh mìn” khiến bọn giặc khiếp vía, kinh hồn khi đặt chân đến Long Hưng.

Vào tháng 8/1969, chị Tư Gấm được cấp trên điều về làm Trung đội phó du kích vành đai liên xã. Đây là vùng ác liệt nhất với căn cứ Đồng Tâm, vành đai Bình Đức sát nách Mỹ Tho do Mỹ - Ngụy lập nên và phòng thủ rất kiên cố. Trong quá trình chiến đấu tại đây, chị Tư Gấm đã cùng du kích xã đánh 49 trận, tiêu diệt và làm bị thương 217 tên địch, bắn rơi 1 máy bay, thu 4 súng...

Ngày 18/4/1970, chuẩn bị cho trận đánh đêm, chị Tư Gấm cùng hai nữ du kích đi mua thức ăn dự trữ cho trung đội. Khi đến giữa cánh đồng (cách căn cứ Bình Đức 500m) thì bị máy bay địch phát hiện. Hai chiếc máy bay lên thẳng HU1A sà xuống rất thấp có ý định bắt sống. Trong tình thế nguy hiểm đó, chị Tư nói như ra lệnh: “Tôi có thể chạy thoát được nhưng nguy hiểm cho hai chị, nếu cả ba người cùng ở lại chiến đấu thì không đủ vũ khí, thương vong vô ích. Tôi có súng sẽ ở lại chiến đấu, thu hút hỏa lực chúng, còn hai chị chạy thoát ngay đi”. Nói xong, chị chỉ hướng cho hai nữ du kích chạy vào vườn, còn một mình với khẩu súng AR15, chiến đấu với địch.

Anh hùng Lê Thị Hồng Gấm trong chiến đấu.

Hai chiếc trực thăng HU1A xả đạn bắn uy hiếp, quần đảo trên đầu kêu gọi đầu hàng, chị không hề nao núng, bình tĩnh nhắm thẳng trực thăng nhả đạn, một chiếc cháy rơi tại chỗ… Chiếc trực thăng thứ hai sà xuống đổ quân, vừa bao vây gọi hàng. Trong giờ phút sinh tử ấy, chị không nao núng, bắn hạ thêm 3 tên địch. Địch đông, hỏa lực mạnh điên cuồng nhắm về phía chị xối xả như mưa. Một mình chị tỳ vai, quỳ gối máu tuôn xối xả chiến đấu đến hơi thở cuối cùng.

Ngày 20/9/1971, liệt sĩ Lê Thị Hồng Gấm được Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam truy tặng Huân chương Quân công giải phóng hạng Ba và danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Chị là nữ Anh hùng quân đội đầu tiên của tỉnh Tiền Giang.

Sự hy sinh của chị đã tiếp thêm sức mạnh cho các nữ chiến sĩ tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ. Vào ngày 22/2/1972, dưới dốc Ba Hầm thuộc ranh giới huyện Ba Tơ và huyện Đức Phổ (Quảng Ngãi), Đại đội nữ Lê Thị Hồng Gấm chính thức được thành lập. Đây cũng là Đại đội nữ đầu tiên thành lập ở miền Nam trong thời kỳ chống giặc ngoại xâm.

Đại đội nữ Lê Thị Hồng Gấm anh dũng chiến đấu, trở thành nỗi khiếp sợ của kẻ thù, và vinh dự nhận được danh hiệu cao quý Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Khi nhắc tới chị Lê Thị Hồng Gấm, mọi người vẫn nhớ tới những lời ca trong bài hát “Những cánh chim Hồng Gấm” của nhạc sĩ Phạm Tuyên, một bài hát giúp hình ảnh của chị còn mãi với thời gian: