Liệu có chuyện bắt tay, thao túng vàng miếng SJC?

Tiếp tục phiên trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội chiều 8/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã nhận được nhiều câu hỏi liên quan đến thị trường vàng trong nước.

Cụ thể, đại biểu Nguyễn Phương Thủy - Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội - quan tâm đến diễn biến không bình thường của thị trường kinh doanh vàng miếng trong nước, đặc biệt là từ đầu năm 2022 đến nay, sự chênh lệch quá cao về giá vàng tại Việt Nam với giá vàng trên thị trường thế giới, gây tâm lý lo lắng, bất an cho người dân, làm giảm niềm tin vào giá trị của đồng tiền Việt Nam và làm gia tăng lạm phát. Đại biểu này đề nghị Thống đốc cho biết trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước đối với tình trạng nêu trên?

Đặc biệt, đại biểu này đặt câu hỏi liệu có việc bắt tay, thao túng giá vàng miếng SJC trên thị trường hay không. Bao giờ ngân hàng nhà nước sửa đổi Nghị định 24?

Càng về cuối phiên chất vấn, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng càng nhận được nhiều câu hỏi mà theo đánh giá của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là "vừa khó vừa hay", nhất là đối với vấn đề chênh lệch giá vàng miếng SJC với giá vàng thế giới, giữa vàng miếng SJC với các loại vàng khác trong nước.

Trả lời chất vấn của đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, diễn biến trên thị trường thế giới phúc tạp và khó lường. Giá vàng chịu tác động nhiều yếu tố chỉ số USD, căng thẳng giữa Nga và Ukraine và nhiều sự kiện chính trị. Giá vàng diễn biến khó lường như có khi lên tới 2.000 USD/ounce, lúc xuống 1.700 - 1.800 USD/ounce.

Trong nước, giá vàng có cùng xu hướng giá vàng thế giới. Tuy nhiên, tốc độ tăng giá vàng trong nước nhanh hơn, còn xuống thì chậm hơn giá vàng thế giới. Giá vàng của các thương hiệu không phải SJC về cơ bản chỉ chênh với thế giới khoảng 2 triệu đồng/lượng, nhưng SJC chênh ở mức lớn, lên tới 16 - 17 triệu đồng/lượng.

Nguyên nhân đến từ chủ trương chống vàng hoá nền kinh tế, năm 2012 thực hiện Nghị định 24. Từ năm 2014, Ngân hàng Nhà nước không nhập vàng về sản xuất vàng miếng. Nguồn cung vàng miếng trong nước giảm đi vì một phần chuyển sang sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Hơn nữa, với biến động vàng thế giới như vậy, doanh nghiệp niêm yết giá cũng lo ngại về rủi ro nên họ niêm yết giá cao. Với SJC là thương hiệu người dân ưa chuộng hơn cả nên họ niêm yết cao. Giá vàng mua và bán các tổ chức thì về cơ bản chênh 1 - 1,5 triệu đồng/lượng.

Tuy nhiên, vàng SJC mua cao thì báo cao trong khi thương hiệu khác thì mua thấp - bán thấp. Ngân hàng Nhà nước đã đánh giá, với vai trò quản lý nhà nước về vàng, Ngân hàng Nhà nước đã chuẩn bị sẵn sàng phương án can thiệp nếu cần thiết. Thời gian qua, tổng hợp số liệu đơn vị kinh doanh vàng thì Ngân hàng Nhà nước thấy người dân không có nhu cầu mua vàng miếng nhiều mà bán ròng nhiều.

Khi giá vàng cao, dân mang đi bán lấy Việt Nam đồng. Do đó, Ngân hàng Nhà nước chưa nhập khẩu thêm về để can thiệp vàng nhưng Ngân hàng Nhà nước xây dựng phương án khi cần thiết thì can thiệp. Vì khi nhập khẩu vàng, Ngân hàng Nhà nước dùng dự trữ ngoại hối can thiệp nên chưa triển khai can thiệp.

Các nội dung tranh luận và chất vấn của đại biểu sẽ được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước tiếp tục trả lời trong phần đầu phiên ngày 9/6.