Nam nữ muốn đăng ký kết hôn cần qua lớp học tiền hôn nhân

Cần có chuẩn năng lực làm cha mẹ

Theo Bác sĩ Đinh Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Bộ Y tế, cần xây dựng được chuẩn năng lực làm cha mẹ. Đưa tất cả các kỹ năng mà cha mẹ cần có vào chuẩn năng lực này. Sau đó, cố gắng pháp chế hóa thành điều kiện để tiến tới hôn nhân. Nước ngoài làm được, tại sao Việt Nam lại không? Chẳng hạn như, đầu tiên có thể vận động, khi các cặp đôi đến đăng ký kết hôn sẽ phải làm câu hỏi trắc nghiệm trong 15 phút, nếu trả lời đạt 50% trở lên thì sẽ nhận được giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Để thực hiện được điều này thì các cặp đôi phải qua lớp học tiền hôn nhân - một trong những điều kiện để đăng ký kết hôn. Cần phải có tài liệu, đánh giá cụ thể về vấn đề này…

Bác sĩ Tuấn cũng đề xuất phải đưa ra các giải pháp để thực hiện được chuẩn năng lực đó. Bên cạnh đó, có một thực tế là hiện nay nhiều nam giới không có kiến thức pháp luật về chăm sóc, bảo vệ trẻ em, cũng như không biết phải chăm sóc con thế nào. Dự thảo Chương trình Quốc gia về Giáo dục làm cha mẹ chưa có giải pháp tác động đến người cha, do đó cần có sự tham gia của các tổ chức đoàn thể khác vì nếu chỉ mỗi Hội LHPNVN sẽ hơi khó làm.

Về nội dung này, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Trưởng ban Gia đình Xã hội, TƯ Hội LHPNVN, cho biết, vấn đề xây dựng khung chuẩn năng lực làm cha mẹ rất quan trọng. Trong dự thảo đã đề cập đến chỉ tiêu, 50% nam nữ trong độ tuổi kết hôn được tập huấn tiền hôn nhân. Trước đó chỉ định để mục tiêu 30% nhưng Phó Chủ tịch Hội LHPNVN Trần Thị Hương yêu cầu nâng mục tiêu này lên. Điều này thể hiện quyết tâm cao của Hội LHPNVN với mong muốn khi kết hôn các cặp đôi phải xuất trình được giấy chứng nhận đã qua lớp tiền hôn nhân.

Liên quan đến vấn đề lớp học tiền hôn nhân, ông Trịnh Cao Khải, NXB Giáo dục, cho rằng, giáo dục tiền hôn nhân, giáo dục làm cha mẹ có nên đưa vào lồng ghép ở cấp học phổ thông không khi thực tế có những em học xong lớp 12, thậm chí chưa học xong phổ thông đã ngấp nghé lập gia đình.

Đến từ tổ chức Save Children, bà Lê Thị Thùy Dương nêu vấn đề, trong dự thảo có mục tiêu 50% nam nữ trong độ tuổi kết hôn được tiếp cận kiến thức về giáo dục tiền hôn nhân/giáo dục làm cha mẹ. Vậy có phải thanh niên từ 18 tuổi trở lên mới được tiếp cận không và nếu những kiến thức này chỉ dạy ở các cơ sở đại học thì những em không học đại học sẽ tiếp cận bằng cách nào khi thực tế ở miền núi có tình trạng tảo hôn, 13 tuổi đã lấy nhau rồi?

“Ngoài ra, dự thảo hơi tham vọng quá khi đưa ra các mục tiêu lớn, sẽ rất khó để thực hiện được. Cần huy động nhiều nam giới tham gia vào chương trình và lựa chọn nam giới nào là người cha tích cực, là con người của gia đình có thể mời làm đại sứ tuyên truyền cho vấn đề này", bà Dương đề xuất.

Xây dựng ngân hàng tài liệu giáo dục làm cha mẹ

Là người tham gia từ bản dự thảo đầu tiên, bà Lê Thị Bích Hạnh, Plan Việt Nam, cho rằng, dự thảo lần này đã có sự thay đổi rõ ràng so với lần trước. Bà quan tâm đến việc xây dựng tài liệu hướng dẫn làm cha mẹ. “Nếu xây dựng được ngân hàng tài liệu là tốt nhất, không phải là tài liệu mới hoàn toàn mà nên rà soát và tập hợp từ những tài liệu đã có để làm nguồn tài liệu cho chương trình", bà Hạnh khẳng định.

Ông Trịnh Cao Khải cho rằng, đưa ra thông tin để cha mẹ tiếp cận được thì truyền thông cực kỳ quan trọng. Khi biên soạn các bộ tài liệu giáo dục làm cha mẹ xong có xuất bản không? Tổ chức hoạt động truyền thông phải nêu rõ vấn đề này.

Theo Phó ban Quốc tế, TƯ Hội LHPNVN, Trần Thị Minh Hương, đây là chương trình tác động được về mặt văn hóa lâu dài trong gia đình, trong cộng đồng, phòng chống bạo lực từ trong gia đình và là kim chỉ nam trong giáo dục gia đình, hỗ trợ cha mẹ nuôi dạy con cái. Theo bà Hương: “Việc xây dựng web, app trên điện thoại để phổ biến kiến thức, kỹ năng rất hay. Giống như ở Mỹ có những trang web thông tin rõ ràng, có sẵn trên mạng. Từ những người làm chính sách, người dân bình thường đều có thể tìm hiểu thông tin từ web này".

Bà Lê Thị Thùy Dương, người đã có gần 17 năm thâm niên làm việc ở tổ chức Save Children, lo ngại, việc phối hợp giữa các ban ngành trong việc thực hiện chương trình này là thách thức lớn vì trong dự thảo hầu như không đề cập đến sự phối hợp, cam kết của các ban ngành, đoàn thể. “Không phải cứ sinh con ra là có thể làm cha mẹ, nên nếu chương trình được phê duyệt có thể giúp chính cha mẹ và trẻ phát triển tốt hơn. Vì thế, tôi mong đợi dự thảo càng rõ ràng, càng cụ thể càng tốt. Trong đó, cần cụ thể vai trò của các đơn vị phối hợp".

“Trước đây khoảng 10 năm, thực hiện đề án về sức khỏe sinh sản, các tổ chức phi chính phủ làm rất nhiều tài liệu. Làm thế nào để tận dụng nguồn lực sẵn có đó cho các bộ tài liệu giáo dục làm cha mẹ. Ngoài ra, vì huy động sự tham gia của tình nguyện viên ở cộng đồng khó, khả năng truyền đạt hạn chế, nên huy động giáo viên tham gia chương trình này” - bà Thùy Dương đề xuất.

Bà Cao Hồng Vân, Phó Chủ tịch Hiệp hội nữ doanh nhân Việt Nam, cho rằng, cần cụ thể trách nhiệm của các bộ, ngành liên quan. Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, thế mạnh của họ… để có cơ chế điều phối, vận hành, tránh chuyện Hội đi xin việc, chứ không phải thực hiện. “Không rõ ràng trong cơ chế sẽ tác động đến việc đạt được mục tiêu của chương trình", theo bà Vân.

Hội thảo tham vấn dự thảo Chương trình quốc gia về giáo dục làm cha mẹ được Hội LHPNVN tổ chức mới đây sau hội thảo lần trước đúng 1 tháng. Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Trưởng ban Gia đình Xã hội, TƯ Hội LHPNVN, cho biết, đây là lần hội thảo thứ 3 kể từ ngày chắp bút soạn thảo dự thảo này.

Thay mặt lãnh đạo Hội LHPNVN, Phó Chủ tịch Trần Thị Hương tiếp thu ý kiến của các đại biểu một cách toàn diện. Theo Phó Chủ tịch: Các ý kiến phát biểu rất xác đáng, trách nhiệm, trăn trở, hiến kế giải pháp để nhóm soạn thảo tiếp tục hoàn thiện dự thảo; Sẽ căn cứ các chương trình có sẵn để soạn thảo làm sao tích hợp, liên thông, liên kết với các chương trình liên quan để tận dụng lợi thế sẵn có; Cũng sẽ tiếp thu tất cả các ý kiến góp ý liên quan đến mục tiêu, chỉ tiêu, đối tượng, nhiệm vụ hoạt động của chương trình; phân công các bộ ngành, cân nhắc thêm xem có nên điều chỉnh tên gọi hay không? Làm thế nào để các chỉ tiêu phù hợp hơn hay có nên chia ra các giai đoạn không, có nên làm điểm trong 5 năm hay làm điểm trong thời gian ngắn hơn…

“Sau khi hoàn thiện lần cuối cùng sẽ xin ý kiến các đại biểu một lần nữa trước khi trình các ban bộ ngành liên quan cho ý kiến, trước khi trình Thủ tướng Chính phủ” - Phó Chủ tịch Hội LHPNVN thông tin.