Thúc đẩy cơ hội phát triển nghề nghiệp bình đẳng cho lao động nữ

Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (LĐLĐ), với 72% phụ nữ Việt Nam tham gia làm việc, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng lao động cao trên thế giới. Tuy nhiên, các lao động nữ vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề cần được giải quyết, đặc biệt là sự chênh lệch về lương, cơ hội thăng tiến và điều kiện làm việc giữa nam và nữ. Trong đó, chênh lệch về mức lương là một trong những vấn đề nổi cộm. 

Theo các nghiên cứu, phụ nữ Việt Nam có mức lương thấp hơn nam giới từ 10%-15% dù làm cùng ngành nghề và có cùng trình độ học vấn. Tình trạng này không chỉ xảy ra ở các lĩnh vực chuyên môn mà còn đặc biệt rõ rệt trong các ngành nghề như công nghiệp, xây dựng và các ngành có tính đặc thù về giới như dệt may, da giày. Bên cạnh đó, tỷ lệ lao động nữ làm việc trong các ngành nghề nặng nhọc và nguy hiểm cũng cao, chiếm 26%, trong khi phần lớn công việc của họ lại không có mức lương xứng đáng và thiếu các quyền lợi về sức khỏe hay thai sản. 

Ngoài ra, phụ nữ cũng gặp phải sự phân biệt về cơ hội thăng tiến. Tỷ lệ phụ nữ giữ các vị trí lãnh đạo tại các doanh nghiệp lớn chỉ chiếm khoảng 9%, thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ nam giới là 26%. Trong các hội đồng quản trị của các công ty niêm yết, tỷ lệ phụ nữ chỉ chiếm từ 10%-12%. Sự thiếu vắng đại diện nữ giới ở các vị trí cao này phần nào làm chậm quá trình xây dựng môi trường lao động bình đẳng.

Trước những thách thức này, các sáng kiến nhằm thúc đẩy bình đẳng giới trong môi trường lao động đã bắt đầu được triển khai mạnh mẽ trong những năm qua. Các cấp công đoàn đã tích cực triển khai đồng bộ, toàn diện các nội dung về Công tác nữ công nhằm thúc đẩy bình đẳng giới và bảo vệ quyền của lao động nữ. Theo bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng Ban Nữ công, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (LĐLĐ), trong những năm qua, các cấp công đoàn đã tổ chức tuyên truyền về chính sách, pháp luật, bình đẳng giới dân số - gia đình - trẻ em cho lao động nói chung. Nội dung tuyên truyền tập trung vào nâng cao nhận thức về công tác giới và bình đẳng giới xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. 

Công tác chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho lao động nữ được các cấp công đoàn quan tâm; thể hiện trong việc chú trọng thương lượng, ký kết thoả ước lao động tập thể với những điều khoản có lợi hơn cho công nhân lao động. Nhiều chế độ, chính sách dành riêng cho lao động nữ được chủ doanh nghiệp thực hiện, như hỗ trợ tiền nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi, lao động nữ mang thai được bồi dưỡng thêm sữa vào bữa ăn giữa ca, hỗ trợ tiền khám thai định kỳ. 

Ban Nữ công công đoàn các cấp tham mưu tổ chức tốt các phong trào thi đua, các cuộc vận động trong nữ công nhân lao động. Các phong trào được đổi mới cả về nội dung và hình thức phù hợp với từng đoàn viên, người lao động và đặc điểm của địa phương, đơn vị. Điển hình là LĐLĐ tỉnh An Giang với phong trào "Nam giới điểm 10", LĐLĐ tỉnh Bình Định với phong trào "Gia đình thành đạt"; "Giải thưởng Nguyễn Thị Sen" của Công đoàn Dệt May Việt Nam...

Phong trào thi đua "Giỏi việc nước, đảm việc nhà" đã tạo ra một sân chơi cho lao động nữ thể hiện tài năng nghề nghiệp và sự sáng tạo. Hàng triệu lao động nữ đã được tham gia các khóa đào tạo nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, giúp họ không chỉ hoàn thành tốt công việc mà còn có cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp, đặc biệt là trong các ngành nghề đòi hỏi kỹ thuật cao và sáng tạo. 

Chị Nguyễn Thị Lan, công nhân tại một nhà máy dệt may ở Bình Dương, là một trong những người lao động nữ tiêu biểu trong ngành. Chị Lan chia sẻ: "Công việc trong nhà máy đòi hỏi chúng tôi phải làm việc dưới điều kiện rất khắc nghiệt nhưng nhờ có sự hỗ trợ từ công đoàn, chúng tôi được đào tạo nghề, nâng cao kỹ năng, và có cơ hội thăng tiến. Không chỉ vậy, công đoàn còn giúp chúng tôi chăm sóc sức khỏe và cải thiện đời sống gia đình".

Có thể thấy, dù còn nhiều thử thách nhưng những sáng kiến thúc đẩy bình đẳng giới trong lao động tại Việt Nam đang mang lại những thay đổi tích cực. Tuy nhiên, để đạt được sự bình đẳng thực sự, cần có sự nỗ lực đồng bộ từ chính phủ, các tổ chức công đoàn và cộng đồng doanh nghiệp trong việc tạo ra một môi trường làm việc không có sự phân biệt, bảo vệ quyền lợi và thúc đẩy cơ hội phát triển nghề nghiệp cho lao động nữ.