Điểm thi vào lớp 10 ở TPHCM thấp kỉ lục do đâu?

Nhận kết quả thi tuyển vào lớp 10 năm học 2022-2023, V.A, (quận 10) miêu tả cảm giác của mình là "sốc không tả nổi". V.A có học lực khá giỏi trong suốt 4 năm cấp 2, thậm chí em còn đạt giải tại một số kì thi học sinh giỏi, tuy nhiên, tổng 3 môn thi của nữ sinh này chỉ 17 điểm.

Trước đó, do đặt nguyện vọng vào các trường có điểm chuẩn cao, V.A đang "ngồi trên đống lửa" vì lo trượt cả 3 nguyện vọng, phải học ngoài công lập hay trung tâm giáo dục thường xuyên. Đây là điều cả em và gia đình chưa hề nghĩ tới.

Trên thực tế, V.A không phải là trường hợp cá biệt. Năm nay, "điểm thi thấp không tả nổi" được xem là tình trạng chung của rất nhiều học sinh khác. Thầy Đặng Hoàng Dư (Gò Vấp), nhiều năm luyện thi cho học sinh, đồng thời là admin một nhóm học sinh có hàng trăm ngàn thành viên cho biết, từ khi có kết quả thi đến nay, thầy nhận được tin nhắn của hàng ngàn em học sinh than thở, tuyệt vọng vì điểm thi dưới mức kì vọng.

Thầy Dư cho biết, rất nhiều trường hợp là học sinh khá giỏi, đạt giải trong kì thi học sinh giỏi thành phố, thậm chí giải nhất nhì ba... nhưng chỉ được dưới 20 điểm. Có em học kì 1 tổng kết được 10 phẩy tất cả các môn nhưng điểm Toán trong kì thi chỉ đạt 8,5 điểm. 

Theo thống kê, trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 tại TPHCM vừa qua, nếu không tính điểm ưu tiên và môn chuyên của hơn 92.700 thí sinh dự ít nhất 1 môn, toàn TPHCM có gần 29.250 thí sinh có tổng điểm 3 môn từ 20 điểm trở lên (chiếm khoảng 32%), trong đó có 4.916 thí sinh đạt từ 25 điểm trở lên.

Bên cạnh đó, mức điểm dưới 20 điểm thì có hơn 62.800 thí sinh (chiếm khoảng 68%). Đáng chú ý, có 31.524 thí sinh có tổng điểm 3 môn dưới 15 điểm (chiếm khoảng 34%), trong đó, 6.354 thí sinh có tổng điểm 3 môn từ 10 điểm trở xuống. Mặc dù, mức điểm trên trung bình năm nay cao nhất trong vòng 5 năm qua nhưng điểm dưới 5 vẫn chiếm tỉ lệ lớn. Cụ thể, có 41.774 bài thi môn toán, 41.566 bài thi ngoại ngữ và 9.755 bài thi văn có điểm dưới 5.

Đề thi hay, phân hóa tốt, học sinh trung bình dễ dàng đạt được 4,5 đến 6 điểm

Đánh giá riêng đề Toán, thầy Dư cho rằng, đề năm nay khá hay, công tâm và phù hợp với trình độ học sinh. Dạng bài, cấu trúc đề thi quen thuộc như các năm trước, chỉ có một số câu hỏi lạ mang tính phân hóa như câu số 7 về SEA Games mang tính lập luận tư duy. Tuy nhiên học sinh vẫn có thể kiếm được điểm vì nội dung này nằm trong chương trình lớp 6. Học sinh trung bình dễ dàng đạt từ 4,5 đến 6 điểm. Học sinh trung bình khá được ôn tập chuẩn bị từ đầu năm thì không thể đạt dưới điểm khá.

"Lý do theo tôi khá đơn giản. Bởi đề thi vào kì thi lên lớp 10 không phải là đề thi trên lớp. Ở lớp, thầy cô ôn gì, cho đề thi đó nên các em quen với việc đạt được điểm cao. Bố mẹ nhìn bảng điểm cũng nghĩ con học giỏi nhưng không biết kiến thức con nắm được đến đâu. Điều này dẫn đến việc khi đề thi có một chút đổi mới sẽ khiến các em bị tâm lý. Nhiều em cũng chủ quan trong việc ôn tập, không có sự chuẩn bị tốt và sâu sát ngay từ đầu.

Hiện tượng nhiều học sinh có điểm dưới trung bình những năm gần đây cũng cho thấy phương pháp giảng dạy của giáo viên, học tập của học sinh chưa đổi mới theo đúng với chỉ đạo của Sở. Hiện nay, tiêu chí đánh giá luôn nằm ở sách giáo khoa và phân phối chương trình nên có không ít giáo viên dạy kiến thức ôn tập cho học sinh nhưng không có sự tìm tòi, đổi mới thì khi gặp đề thi tuyển sinh lớp 10 sẽ không tránh khỏi sự bối rối". 

Thầy Đặng Hoàng Dư cho rằng hiện tượng thấp điểm năm nay không chỉ riêng môn Toán mà còn nhiều môn khác. Nhiều năm liền như vậy thì vấn đề là ở điểm số học bạ chứ không phải đề thi. 

Vậy nên ngoài việc học sinh cần ôn luyện với tâm lý học để thi ngay từ đầu năm, theo sát nội dung, không đợi nước tới chân mới nhảy thì giáo viên cũng cần xem lại việc dạy và học, cho điểm thực chất chứ không phải làm cho đẹp học bạ, cần linh hoạt hơn chứ không chỉ dạy đúng tiến độ, đúng chương trình. Nên dành thời gian nhiều để ôn tập cho học sinh chứ không chỉ tập trung vào vài tháng cuối. Giáo viên cần theo sát đề thi đổi mới để cho các con làm đề thi thử nhiều lần.

Đặc biệt đối với kỳ thi lớp 10, kết quả không chỉ phụ thuộc vào hoàn toàn vào điểm số mà còn phải thận trọng khi đăng ký nguyện vọng bởi trên thực tế nhiều học sinh điểm cao vẫn trượt cả 3 nguyện vọng. Ngoài ra, học sinh cần chủ động lên mạng, cập nhật những kiến thức, dạng Toán thực tế liên quan đến kì thi, chẳng hạn như câu hỏi về chỉ số BMI thước đo cân nặng và chiều cao lý tưởng. 

"Kì thi đã qua, các con và phụ huynh đã vất vả rồi. Dù kết quả ra sao thành hay bại thì phải ngẩng cao đầu tiếp tục cuộc hành trình phía trước. Nếu đậu thì hãy học tốt hơn nữa khi vào cấp 3 đầy đổi mới. Nếu không may mắn hãy chọn một trường tư để các con học cho thiệt tốt… rồi sau này bước tiếp theo trên đại học. Cánh cửa này đóng sẽ có cánh cửa khác mở cho các em đi. Cố lên nhé", thầy Dư nhắn nhủ.