Hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái ổn định cuộc sống sau thiên tai

Phụ nữ nghèo được quan tâm hàng đầu

Từ tháng 10/2020, đáp ứng lời kêu gọi của Chính phủ, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống Thiên tai và Ủy ban Nhân dân các tỉnh, Tổ chức Oxfam tại Việt Nam đã khẩn trương phối hợp cùng các đối tác địa phương tiến hành đánh giá nhu cầu hỗ trợ ưu tiên của người dân. Oxfam đã huy động được gần 1 triệu USD từ nguồn lực tự có, Chính phủ Canada và Liên minh Cứu trợ Hà Lan.

Đến tháng 4/2021, Oxfam và các đối tác đã triển khai 10 nhóm hoạt động tại các vùng chịu ảnh hưởng nặng do thiên tai, bao gồm hỗ trợ tiền mặt không điều kiện, tiền mặt có điều kiện phục hồi sinh kế. Đặc biệt là việc cấp phát bộ dụng cụ vệ sinh ưu tiên phụ nữ và trẻ em gái, cải thiện điều kiện tiếp cận nước sạch-vệ sinh, xử lý nước và trữ nước an toàn. Bên cạnh đó là khuyến khích thực hành vệ sinh cá nhân để phòng ngừa dịch bệnh, bảo vệ phụ nữ, trẻ em. Song song là việc đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của các bên liên quan.

"Chồng tôi mất sớm. Trong đợt lũ lụt, nhà trên đã tốc mái tôn, nhà dưới bị đổ sụp, tôi phải bế cháu nấp dưới bàn mới an toàn. Sau thiên tai, tôi rất mừng vì được hỗ trợ tiền mặt và xô đựng nước sạch, còn con gái được cấp phát bộ dụng cụ vệ sinh phụ nữ", bà Phùng Thị Thanh ở thôn 3, xã Trà Giang chia sẻ. 

Chị Phạm Thị Ánh Nguyệt – Phó ban Chính trị Xã hội-Truyền thông Hội Chữ thập Đỏ tỉnh Quảng Nam – cho biết, dự án đã hỗ trợ khẩn cấp và hỗ trợ phục hồi về sinh kế cho 5.000 hộ gia đình bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai trên địa bàn 5 xã Trà Bui, Trà Dương, Trà Đông, Trà Sơn và Trà Giang ở huyện Bắc Trà My. Đặc biệt, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số nghèo được cấp phát tiền mặt, thùng chứa nước, hỗ trợ lao động đổi công tạo thu nhập…

"Đầu tư vào giảm nhẹ rủi ro thiên tai chính là chìa khóa kết nối giữa hỗ trợ khẩn cấp, phục hồi sớm và phát triển bền vững. Giảm nhẹ rủi ro thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu và ứng phó khẩn cấp dựa trên các nhu cầu ưu tiên của người dân, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em gái. Cần chú trọng một cách tiếp cận lâu dài nhằm giảm thiểu rủi ro thiên tai cũng như xây dựng khả năng phòng ngừa và chống chịu dài hạn của cộng đồng. Bên cạnh đó, cần xây dựng, nâng cao năng lực cho các tổ chức đối tác địa phương từ cấp tỉnh, huyện, xã, thôn. Mặt khác, cần cung cấp kiến thức cho các gia đình, phụ nữ và trẻ em gái là công việc quan trọng để giúp cộng đồng có thể tự lực và chủ động ứng phó hiệu quả hơn với thiên tai trong tương lai", ông Phạm Quang Tú - Phó giám đốc quốc gia tổ chức Oxfam tại Việt Nam nhấn mạnh.

Lao động đổi công

Ngoài các gói cứu trợ khẩn cấp, các đối tác dự án cũng hỗ trợ tiền mặt cho người dân địa phương tham gia trực tiếp vào các hoạt động cải tạo các công trình hạ tầng thiết yếu bị hư hại sau bão lũ. Họ đóng góp ngày công lao động sửa đường giao thông liên thôn, giao thông nội đồng, nạo vét kênh mương thủy lợi, cải tạo đồng ruộng và sửa chữa sân trường. Hoạt động này không những làm tăng sự kết nối cộng đồng theo tinh thần "tự chủ, tại chỗ", giúp khôi phục hệ thống hạ tầng cơ bản cho sinh hoạt, sản xuất. Mặt khác còn giúp tăng cường giao thương, vừa giúp bà con có thu nhập phục hồi sinh kế, vừa có thể chăm sóc mùa màng, thu hoạch và kết nối thị trường thuận tiện hơn.

"Mình biết ơn dự án lắm. Nhờ có dự án mà gia đình mình được hỗ trợ tiền công lao động, thôn mình có đường đi đẹp. Ở trong thôn, Oxfam giúp cho nhiều hộ khó khăn nhận tiền mặt không điều kiện, bộ dụng cụ vệ sinh phụ nữ, bồn chứa nước, thau, gáo, xô đựng nước, được đi học rửa tay sát khuẩn, phòng chống Covid-19. Cái gì cũng thiết thực hết!" - Chị Nguyễn Thị Phú, nữ chủ hộ khuyết tật tham gia Lao động đổi công tại xã Cao Quảng, huyện Tuyên Hoá, tỉnh Quảng Bình chia sẻ. 

"Chúng tôi đã học được phương pháp triển khai cứu trợ có sự tham gia của người dân từ Oxfam và nhất định sẽ áp dụng trong tương lai. Chúng tôi thấy cách làm này được cộng đồng ủng hộ", ông Lê Văn Định - Giám đốc Trung tâm Phát triển Cộng đồng Hà Tĩnh (HCCD) cho biết. 

Bên cạnh các hoạt động hỗ trợ các nhu cầu thiết yếu của người dân và địa phương, Oxfam và các đối tác chú trọng việc xây dựng năng lực quản lý, điều phối và sự tự chủ của địa phương để địa phương triển khai hoạt động cứu trợ hiệu quả trong tương lai. Ngoài các tập huấn đào tạo kỹ năng cho trưởng thôn, trưởng cụm và cán bộ xã, việc thiết lập cơ chế phối hợp và giám sát, cơ chế phản hồi và giải quyết khiếu nại được lồng ghép xuyên suốt trong quá trình cấp phát tới người dân.

Ông Vũ Xuân Việt - Quản lý Chương trình Cứu trợ khẩn cấp của Oxfam cho biết, Oxfam đảm bảo nguyên tắc "nhân đạo, độc lập, công bằng" và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng và trách nhiệm giải trình trong cứu trợ nhân đạo. Oxfam đảm bảo người dân và lãnh đạo địa phương tham gia thực sự vào toàn bộ quá trình cứu trợ, từ lập kế hoạch, quản lý, điều phối đến triển khai và giám sát và học hỏi. Tiêu chí lựa chọn, bình xét danh sách người hưởng lợi và các hoạt động đều có sự góp ý, đồng thuận của người dân và chính quyền địa phương, kết quả được chia sẻ công khai trong các cuộc họp thôn, xã.