Những cách giúp giảm chỉ số đường huyết

Chế độ ăn

Là việc cung cấp chất dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ cả về số lượng và chất lượng. Cần ổn định lượng tinh bột ở mỗi bữa ăn, phù hợp với hoạt động hàng ngày và lượng thuốc đang uống. Duy trì được hoạt động thể lực bình thường hằng ngày và duy trì cân nặng phù hợp. Nên nhận biết những thực phẩm giàu chất bột đường, linh động trong việc lựa chọn thực phẩm cùng nhóm và có chỉ số đường huyết thấp để thay đổi thực đơn phù hợp khẩu vị mà không làm tăng đường máu nhiều sau ăn.

Việc chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết (Glycemic index - GI) thấp có thể giúp ổn định đường huyết, kiểm soát bệnh tốt hơn và làm chậm các nguy cơ biến chứng.

Chỉ số GI xác định một loại thức ăn khi vào cơ thể sẽ gây tăng đường huyết ít hay nhiều, được chia thành 3 nhóm gồm: thực phẩm chứa chỉ số GI thấp (ở mức 55), trung bình (là từ 56 đến 69), cao (là từ 70 trở lên).

- Nhóm tinh bột: Nên sử dụng các loại gạo xay xát dối, gạo lứt hoặc ngũ cốc nguyên cám kết hợp hoặc thay thế cho gạo trắng, bún phở, bánh mì trắng nếu muốn giảm chỉ số GI.

- Tăng cường đạm thực vật: Ăn các loại đậu (đậu lăng, đậu xanh, đậu Hà Lan), các sản phẩm từ đậu (sữa đậu nành, đậu phụ…), hạt bí đỏ. Nên lựa chọn các thực phẩm giàu đạm nguồn gốc động vật ít béo như: thịt lợn/bò nạc, tôm, cua, cá, thịt gia cầm như gà vịt bỏ da…; sử dụng dầu thực vật trong chế biến món ăn: Dầu đậu nành, dầu vừng, dầu oliu, dầu hạnh nhân, dầu hạt óc chó…

- Cần ăn đa dạng các loại rau, củ chứa nhiều chất xơ và vitamin C, có hàm lượng nitrat cao như: Đậu cove, xà lách, súp lơ, su hào, rau rền, cần tây, rau cải, cà chua… (khoảng 400 - 500g/ngày).

- Sử dụng các loại quả có hàm lượng đường ít hoặc trung bình: Thanh long, bưởi, ổi, cam, đu đủ, bơ, lê, mận, dâu tây, quả roi…

- Chọn các loại sữa công thức chuyên biệt cho bệnh nhân tiểu đường.

- Bổ sung các vitamin và khoáng chất có tác dụng điều hòa đường huyết và tăng cường miễn dịch như: Kẽm, vitamin C, E, D, acid folic, Selenium…

- Lựa chọn ưu tiên khi chế biến thực phẩm cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số đường huyết.

- Nên tạo thói quen đọc nhãn thực phẩm, ghi chép nhật ký ăn uống, theo dõi lượng đường huyết kết hợp tập luyện thể dục thể thao.

Những thực phẩm nên hạn chế

"Người Việt Nam vốn có thói quen ăn nhiều tinh bột trong bữa ăn hàng ngày, đặc biệt là cơm trắng. Ngoài ra, chúng ta còn hay ăn bún phở, mì gạo, miến dong, khoai nướng, bánh mì trắng… Đây hầu hết là những thực phẩm có lượng đường cao, nên hạn chế sử dụng", thạc sĩ Kim Dung nhấn mạnh.

Bên cạnh đó cần hạn chế những món được chế biến từ nội tạng động vật như: gan, bầu dục, lòng, óc; mỡ động vật; các loại quả ngọt sấy khô như: nho khô, vải, nhãn sấy khô. Cần tránh xa các loại nước ngọt, nước ép trái cây cô đặc, rượu, bia, cà phê…

Tập thể dục

Nên kết hợp giữa chế độ ăn uống với tập thể dục đều đặn khi huyết áp bình thường vào buổi sáng. Kết hợp đi bộ vào buổi sáng và buổi tối (sau bữa ăn từ 2 tiếng rưỡi đến 3 tiếng). Mỗi lần đi bộ tối thiểu 20 phút. Nếu ngày nào bận rộn không thể tập luyện, bạn nên tập bù vào ngày cuối tuần. Ngoài ra, cần thêm 3 tiếng/ngày bằng bất kỳ hoạt động gì liên quan tới đứng thay vì ngồi một chỗ.

Xét nghiệm

Xét nghiệm đường huyết định kỳ và thực hiện theo tư vấn của bác sĩ là cần thiết nhằm phát hiện rối loạn chuyển hoá glucid: Tiền tiểu đường, tiểu đường. "Không chỉ người bệnh tiểu đường mà bất kỳ ai cũng nên xét nghiệm đường huyết định kỳ để kịp thời điều trị hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện khi chỉ số đường huyết có vấn đề bất thường", bác sĩ Kim Dung thông tin.