Hàng trăm triệu trẻ em Mỹ Latinh có nguy cơ tụt hậu do không được đến trường vì Covid-19

Gần 98 triệu trẻ em Mỹ Latinh chưa thể đến trường

Giống như khoảng 890.000 học sinh khác của Panama, Brithany, 8 tuổi ở thành phố La Palma, đã không đến lớp trong suốt 1 năm qua do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Thỉnh thoảng, Brithany chỉ có thể tham gia lớp học trực tuyến khi mượn được điện thoại của mẹ.

Chị Milena Mendosa, 25 tuổi, là mẹ đơn thân và hằng ngày, chị phải ra chợ bán hàng để kiếm tiền trang trải cuộc sống cho cả hai mẹ con. Thuê bao điện thoại của chị Mendosa được thanh toán theo chế độ trả trước, không phải lúc nào chị cũng có tiền để truy cập internet. Lớp học trực tuyến của Brithany cũng không được tiến hành đều đặn và chuyện học hành của cô bé bị ảnh hưởng cũng là điều dễ hiểu.

Hiện tại, Panama cũng là quốc gia có trung bình số ngày học tiêu chuẩn mà học sinh không thể tới trường học tập trực tiếp cao nhất trên thế giới. Theo khảo sát của Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF), tính từ tháng 3/2020 đến nay, có 14 quốc gia trên thế giới vẫn đóng cửa các trường học và 2/3 trong số đó thuộc về khu vực Mỹ Latinh và Caribe. Khoảng 168 triệu trẻ em bị ảnh hưởng chuyện học hành trên toàn thế giới, trong đó có gần 98 triệu trẻ em ở khu vực Mỹ Latinh. Ở khu vực này, các em phải bỏ học trung bình 158 ngày trong tổng số 190 ngày học tập theo lịch hàng năm.

Trong số 14 quốc gia mà UNICEF đề cập đến, Panama đóng cửa trường học nhiều ngày nhất, tiếp theo là El Salvador, Bangladesh và Bolivia. Ecuador và Peru cũng rơi vào tình cảnh tương tự, vẫn chưa chào đón học sinh trở lại lớp học trong suốt 1 năm qua. Cũng theo UNICEF, có hơn 214 triệu trẻ em (khoảng 1/7 số trẻ em toàn cầu) đã bỏ lỡ hơn 3/4 thời gian học trực tiếp.

Sòng bạc vẫn mở, trường học thì không

Panama nằm trong số các quốc gia đóng cửa trường học vì chính quyền lo ngại rằng, học sinh có thể bị lây nhiễm Covid-19.

Nhưng theo nghiên cứu của UNICEF, trường học không phải là địa điểm trung gian truyền virus và khuyến cáo chính quyền địa phương nên mở cửa lại trường học, không chỉ cho việc học tập mà còn cho sức khỏe tinh thần và thể chất của trẻ em.

Bà Ruth Custode, chuyên gia của UNICEF, tỏ ra rất bức xúc khi chia sẻ với phóng viên AFP: "Không thể có chuyện họ mở nhà hàng, họ mở trung tâm thương mại, họ mở sòng bạc, họ mở rạp chiếu phim, nhưng họ không mở trường học. Chính quyền nên ưu tiên chuyện mở lại trường học cộng với việc thực hiện nghiêm túc việc phòng chống dịch bệnh với khẩu trang và dung dịch sát khuẩn".

Theo bà Custode, việc đóng cửa trường học sẽ khiến rất nhiều trẻ em bị tụt hậu so với các bạn cùng lứa khác được đến trường. Bà chia sẻ: "Trường học thường là nơi trẻ em nhận được bữa ăn dinh dưỡng duy nhất trong ngày. Nếu chúng không được đến trường, chúng sẽ không được tiếp cận với các dịch vụ y tế, tiêm chủng… Các trường hợp bạo lực (với trẻ em) ngày càng gia tăng, không chỉ ngược đãi mà còn lạm dụng tình dục, mang thai ở tuổi vị thành niên. Đã có trường hợp trẻ em tự tử".

Đại dịch ập đến, bất bình đẳng gia tăng

Trước khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, trẻ em ở các vùng nông thôn, các gia đình nghèo khổ, di cư, tàn tật đã phải chịu rất nhiều thiệt thòi. Khi đại dịch ập đến, tình trạng bất bình đẳng còn diễn ra nghiêm trọng hơn.

Theo UNICEF, hiện có khoảng 3 triệu trẻ em trên thế giới đang bị tụt hậu quá xa, thậm chí các em có thể sẽ không bao giờ được trở lại trường học. Việc đóng cửa tiếp tục kéo dài, càng ngày càng có nhiều trẻ em sa ngã hơn.

Tại khu phố San Francisco, Panama City, cậu bé Rafael, 5 tuổi, đang cần mẫn học chữ và học số trên màn hình máy tính nhưng mẹ của em, chị Ana Maria Areiza, lại không khỏi lo lắng con mình sẽ mất đi các kỹ năng xã hội khác khi chỉ quanh quẩn với chiếc máy tính. Chị mong được trở lại những ngày bình thường trước đây, hằng ngày được chứng kiến cậu con trai nhỏ líu lo kể về một ngày học tập ở trường thay vì phải gặp bạn qua màn hình và có những bạn mà cậu bé thậm chí đã quên tên.

Chuyên gia tâm lý học Enrique Ruidiaz cho rằng trẻ em luôn cần có môi trường giao tiếp để học hỏi về cách hành xử, về văn hóa xung quanh. Việc quanh quẩn trong nhà không chỉ làm gián đoạn việc học mà còn gây ra những vấn đề về hành vi của trẻ.

Trong khi đó, bà Maruja Gorday, Bộ trưởng Giáo dục Panama, khẳng định, các trường học ở Panama đang có kế hoạch mở cửa lại dần dần. Bà Gorday phát biểu: "Panama đang tiến hành tiêm vaccine ngừa Covid-19 cho mọi người. Các cơ quan y tế đã bật đèn xanh cho việc thực hiện các hoạt động xã hội thông thường và chúng tôi đã sẵn sàng cho việc các trường học mở cửa trở lại, có thể là trong tháng 4 tới".

Brithany, cô bé thích học tiếng Anh và có thể đếm được đến con số 1.000, nói ngắn gọn: "Cháu mong muốn mọi chuyện bình thường trở lại để có thể đến trường gặp bạn bè".