WHO kêu gọi siết chặt lệnh cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng tại Việt Nam

Nhân 1 năm Việt Nam ban hành lệnh cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cho rằng việc tiếp tục hoàn thiện và thực thi nghiêm quy định này sẽ góp phần quan trọng trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em và thanh thiếu niên, những đối tượng dễ chịu tác động từ các sản phẩm thuốc lá mới.

WHO nhấn mạnh lệnh cấm của Quốc hội chỉ có thể đạt hiệu quả tối đa khi được áp dụng thống nhất, không có ngoại lệ, kể cả việc sản xuất các sản phẩm thuốc lá mới để xuất khẩu. Theo WHO, những ngoại lệ như vậy có thể tạo ra kẽ hở khiến sản phẩm quay trở lại thị trường nội địa, làm ảnh hưởng đến nỗ lực bảo vệ sức khỏe mà Việt Nam đang theo đuổi. 

Tổ chức này cũng đề nghị đưa hoạt động kinh doanh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng vào danh mục ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh trong Luật Đầu tư sửa đổi để đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ trong triển khai. 

Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam, ghi nhận Việt Nam đã có bước đi tiên phong khi cấm toàn diện thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Theo bà, quyết định này thể hiện trách nhiệm và sự quan tâm sâu sắc đến sức khỏe người dân, nhất là nhóm trẻ tuổi đang đứng trước nhiều nguy cơ tiếp cận và sử dụng các sản phẩm gây nghiện mới. Bà nhận định việc duy trì một hệ thống pháp lý chặt chẽ, không ngoại lệ sẽ giúp bảo vệ tốt hơn sự an toàn và tương lai của thế hệ trẻ. 

Những tín hiệu tích cực sau 1 năm thực hiện lệnh cấm đã cho thấy hiệu quả bước đầu. Số liệu từ Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai cho biết số ca cấp cứu liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng giảm gần 70% trong 10 tháng sau khi lệnh cấm được ban hành. 

Bên cạnh đó, các nội dung quảng cáo hay hình ảnh người nổi tiếng sử dụng những sản phẩm này cũng gần như biến mất, giúp giảm tình trạng trẻ em và thanh thiếu niên bị thu hút bởi hình ảnh "hợp mốt" của các thiết bị thuốc lá mới. 

Theo WHO, nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang đi theo xu hướng mạnh mẽ này, với 42 nước cấm thuốc lá điện tử và 24 nước cấm thuốc lá nung nóng. Trong khối ASEAN, Việt Nam cùng Singapore, Thái Lan, Lào và Campuchia đều đã triển khai lệnh cấm đối với cả hai loại sản phẩm. 

WHO đánh giá những quốc gia thực hiện lệnh cấm hiệu quả đều bảo đảm quy định được áp dụng đồng bộ, không có ngoại lệ sản xuất để xuất khẩu nhằm tránh nguy cơ thất thoát và khó kiểm soát. 

Tiến sĩ Angela Pratt khẳng định, WHO sẽ tiếp tục đồng hành cùng Bộ Y tế trong việc hoàn thiện khung pháp lý liên quan, bảo đảm tinh thần của lệnh cấm được thể hiện đầy đủ trong Luật Đầu tư sửa đổi. Bà cho rằng việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, là ưu tiên cao nhất và cần có sự chung tay từ các cơ quan quản lý, gia đình và toàn xã hội.